برخورد پلیس با منکرات و جریمه 8 میلیونی برای ماهواره طرح های جدیدی است که باید توسط پلیس جمهوری اسلامی ایران اجرا شود. آیا این برخورد، به گسترش مقاومت مردمی منجر نخواهد شد؟
توبیخ و درج در پرونده در صورت بدحجابی، دوره آموزشی برای زنان با پوشش غیرشرعی، جزای نقدی و پرداخت جریمه، فقط بخشی از بندهایی است که در «طرح صیانت از حریم عفاف و حجاب» درج شده است.
این طرح در ١۶ مهر ٩٣ با هدف بازنگری در قوانین موجود در عرصه حجاب، افزایش ضمانت اجرای قوانین و اصلاح و تقویت مجازاتها درباره ممنوعیت نصب و بهکارگیری تجهیزات ماهواره، تهیه و اعلام وصول شد. طرحی که مرکز پژوهشهای مجلس در بررسی کارشناسیاش کلیات آن را رد کرده و بند به بند آن را تحلیل و ارزیابی کرده است.
در ماده یک طرح پیشنهادی مجلس آمده: «چنانچه راننده یا سرنشینان وسائل نقلیه اقدام به کشف حجاب، روزهخواری، مزاحمت برای نوامیس یا حرکات غیرمتعارف کنند، افسران کادر یا پیمانی موظف به جریمه صد هزار تومانی و در صورت تکرار، منظورکردن ١٠ نمره منفی و توقیف ٧٢ ساعته خودرو است».
ماده ۵ طرح، به اقتصاد زنان وارد شده و بر پرهیز از اختلاط زنان با مردان در ساعات متعارف – ٧ صبح تا ١٠ شب- تأکید دارد. این در حالی است که براساس آمار اتاق اصناف، درحالحاضر ١٣٧ نوع واحد صنفی وجود دارد که ٢۴ میلیون جمعیت سراسر کشور را پوشش میدهد. زیرساخت تفکیک جنسیتی در این مراکز وجود ندارد و اعمال این ماده فقط به اخراج یا بیمیلی کارفرما برای استخدام نیروی زن منجر خواهد شد.
در ماده ۵، مشاغلی از جمله پرستاری، پزشکی و مهمانداری هواپیما معاف شدهاند. گزارش به مشاغل دیگری از جمله مامایی، شیرینیفروشی، تالارهای پذیرایی و رستورانها اشاره دارد و معتقد است این نکته چالشهایی اساسی پیشروی اصناف قرار میدهد.
بر اساس ماده ۶ این طرح افراد بدحجاب به گذراندن دوره آموزشی و جریمه نقدی از ٢٠٠ هزارتومان تا یک میلیون تومان شدهاند. این در حالی است که در قانون مجازات اسلامی جریمه زنانی که بدون حجاب شرعی در اماکن عمومی حاضر شوند حبس از ١٠ روز تا دو ماه و یا از ۵٠ هزارتومان تا پانصد هزار تومان جریمه نقدی است. سؤال این است که حضور در کلاس تا چه میزان به تغییر نگرش نسبت به موضوع حجاب منجر میشود.
مواد هفتم و هشتم طرح صیانت از عفاف و حجاب وارد ماجرای ماهواره شده و براساس ماده ٧، نصب و تعمیر ماهواره ممنوع و حبس و جزای نقدی در انتظار نصاب است؛ اما ماده ٨ این طرح ایده عجیب و سؤالبرانگیزی مطرح کرده: «مدیر ساختمان موظف است درخصوص جمعآوری تجهیزات مرکزی غیرمجاز ماهواره اقدام و به ساکنان تذکر دهد و در صورت عدم تغییر، موضوع را به نیروی انتظامی گزارش دهد. عدم تذکر به ساکنان و عدم ارسال گزارش موجب محکومیت مدیر ساختمان به جزای نقدی درجه ٧ میشود».
از اینها گذشته در این ماده هزینه جریمه از ١٠٠ تا ۵٠٠ هزارتومان به دو تا هشت میلیون تومان افزایش یافته و در صورت تکرار به بیش از شش ماه تا دوسال حبس منجر میشود. این در حالی است که وزیر ارشاد سال گذشته درباره آمار ضریب استفاده از ماهواره در تهران به عدد ٧١ درصد اشاره کرده بود و حالا سؤال کارشناسان مرکز پژوهشها این است که آیا نیروی انتظامی امکان و اراده برخورد با تمامی این ٧١ درصد را دارد؟
گزارش مرکز پژوهشها میافزاید: «آیا این برخورد، به گسترش مقاومت مردمی منجر نخواهد شد؟» درعینحال تعیین مجازات رئیس ساختمان فاقد نگاه واقعبینانه و موجب ایجاد اختلاف درون ساختمانی عنوان شده است. ضمن اینکه قانونگذاری بهایننحو موجب نگرانی از مداخله در زندگی خصوصی شهروندان و تجسس در حریم آنها خواهد بود.