انواع دیسک گردن؛ آیا دیسک گردن قابل درمان است؟
دیسکهای گردن نقش اصلی در حمایت و حرکت گردن بر عهده دارند. این دیسکها هم به تثبیت گردن کمک کرده و هم امکان چرخش به جلو و عقب را فراهم میآورند. به مرور زمان، این ساختارها تحت تأثیر فرسایش قرار میگیرند و ممکن است دچار آسیب شوند. دیسک گردن یکی از مشکلات رایج است که به طور معمول در سنین میانسالی بروز میکند. این عارضه به دلایل مختلفی ایجاد میشود. در مجموع، توجه به علائم و مراجعه به پزشک متخصص در صورت بروز مشکلات گردن، میتواند به پیشگیری از عوارض بیشتر کمک چشمگیری کند.
درد دیسک گردن چه زمان رخ میدهد؟
در اغلب موارد، درد ناشی از مشکلات دیسک گردن زمانی بروز میکند که دیسکهای موجود بین مهرههای گردنی تحت تأثیر فرسایش، فشار یا آسیب قرار میگیرند. این شرایط میتواند در راستای علل متعددی به وجود آید که در ادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت:
- افزایش سن: با گذشت زمان، دیسکهای گردن به تدریج از انعطافپذیری و رطوبت دیسکها کاسته میشود. این تغییرات طبیعی میتواند منجر به تحلیل رفتن دیسکها و در نهایت بروز درد شود.
- بیماریهای مرتبط: وجود بیماریهایی همچون آرتروز گردن یا تنگی کانال نخاعی میتواند فشار زیادی بر روی دیسکها وارد نماید. این بیماریها میتوانند به تشدید درد و ناراحتی در ناحیه گردن منجر شوند.
- انجام فعالیتهای سنگین: بلند کردن اجسام سنگین یا انجام حرکات ناگهانی که نیاز به چرخش گردن دارند، میتواند به دیسکها آسیب برساند و موجب بروز درد شود.
- آسیبهای ناگهانی: بروز حوادثی مثل تصادفهای رانندگی، پرت شدن یا ضربههای شدید به ناحیه گردن میتوانند منجر به بیرونزدگی یا فتق دیسکها شوند که نتیجه آن درد شدید خواهد بود.
- قرار گرفتن در وضعیت نادرست: نشستن طولانیمدت در حالت نامناسب، کار با کامپیوتر به مدت طولانی یا استفاده مکرر از تلفن همراه در حالتی که گردن خم شده است، میتواند فشار زیادی به دیسکهای گردنی وارد کند و در نهایت به درد منجر شود.
در آخر، توجه به این عوامل و اتخاذ تدابیر مناسب میتواند به کاهش خطر بروز درد دیسک گردن و بهبود کیفیت زندگی کمک کند.
انواع دیسک گردن کدامند؟
در ادامه به بررسی انواع دیسک گردن خواهیم پرداخت:
دیسک گردن به طور کلی به سه نوع اصلی تقسیم میشود: فتق میانی، پارادین و جانبی. در واقع، شش دیسک بین هفت مهره گردنی وجود دارد که وظیفه محافظت و جذب ضربه را بر عهده دارند.
اختلالات دیسک گردن را میتوان به چهار دسته اصلی تقسیم نمود:
- برآمدگی دیسک گردن: این حالت زمانی رخ میدهد که محتویات داخل دیسک به گونهای حرکت میکنند که دیسک به طور غیرطبیعی به یک سمت کشیده میگردد. در این وضعیت، عصب نخاعی نزدیک ممکن است تحت فشار قرار گیرد، هرچند که این فشار همیشه منجر به بروز علائم نمیشود.
- بیرونزدگی دیسک گردن: محتویات موجود در دیسک در این وضعیت به حلقه فیبروزوس نزدیک میشوند اما همچنان درون پوسته بیرونی باقی میمانند. هرچند که برآمدگی دیسک ممکن است منجر به بروز درد گردد، اما در این مرحله ممکن است علائم عصبی مانند بیحسی و سوزن سوزن شدن نیز احساس شود.
- اکستروژن دیسک گردن: مواد داخلی دیسک در این صورت از پوسته بیرونی عبور میکند و ممکن است فرد درد شدیدی را تجربه نماید. اغلب در این زمان بیماران میتوانند از درمانهای غیرجراحی با توجه به تشخیص پزشک متخصص استفاده نمایند که شامل موارد زیر است:
- فیزیوتراپی
- درمانهای سرد و گرم
- تزریق استروئید و داروهای دیگر
- تمرینات برای بهبود وضعیت بدن
در نهایت، شناسایی و درمان درست و به موقع مشکلات دیسک گردن میتواند به بهبود کیفیت زندگی و کاهش عوارض ناشی از این حالت کمک چشمگیری کند.
شایع ترین علائم دیسک گردن
علائم ناشی از دیسک گردن یا فتق دیسک اغلب در راستای فشاری است که بر روی عصبها و نخاع وارد میشود. در ادامه به بررسی مهمترین علائم این عارضه دردناک خواهیم پرداخت:
درد گردن: در واقع، در ابتداییترین مرحله، یکی از بارزترین نشانههای دیسک گردن، درد در ناحیه گردن است. این درد میتواند به صورت حاد یا مزمن بروز نموده و معمولاً با فعالیتهای روزمره و حرکات گردن تشدید میشود.
- سردرد: سردردهای مزمن و مکرر نیز به عنوان یکی از علائم بارز دیسک گردن شناخته شوند. این سردردها در اغلب موارد در راستای تنش در عضلات گردن یا فشار به اعصاب اطراف ایجاد شده و حتما بر کیفیت زندگی فرد بیمار تاثیرگذار است.
- درد تیرکشنده: دردهایی که از ناحیه گردن به سمت شانه، دستها و به ویژه بازو منتشر میشود، دیگر علامت شایع دیسک گردن است. این نوع درد اغلب به صورت سوزش یا تیرکشیدن احساس میشود و ممکن است با انجام حرکات خاصی تشدید گردد. این درد به دلیل فشار بر عصبهای مربوط به بازوها و دستها ایجاد میشود.
- ضعف عضلانی: فتق دیسک گردن میتواند منجر به ضعف در عضلات دست و بازوها شود. این ضعف به دلیل فشاری است که دیسک بر عصبهای حرکتی وارد میکند و ممکن است فرد را در انجام فعالیتهای روزمره مانند گرفتن اشیاء یا کارهای دقیق دچار مشکل کند.
- احساس سوزنسوزن شدن: افراد مبتلا به دیسک گردن اغلب احساس بیحسی یا سوزنسوزن شدن در دستها و انگشتان خود تجربه میکنند. این احساسات ناشی از فشاری است که دیسک جابجا شده بر روی عصبهای گردن وارد مینماید.
- مشکلات حرکتی: افراد مبتلا به دیسک گردن با محدودیت در حرکات گردن مواجه شوند و در چرخش یا خم کردن آن دچار دشواری شوند. به علاوه، تعادل فرد نیز ممکن است تحت تأثیر قرار گیرد و این موضوع میتواند خطر افتادن را بالا ببرد.
در آخر، این علائم میتوانند به طور قابل توجهی بر کیفیت زندگی فرد تأثیر بگذارند و در صورت بروز، مشورت با متخصص و درمان مناسب ضروری خواهد بود.
آیا دیسک گردن خطرناک است؟
شایان به ذکر است که دیسک گردن به خودی خود تهدیدی جدی محسوب نمیشود، اما در صورتی که به موقع و درست درمان نشود یا شدت آن افزایش یابد، میتواند منجر به عوارض خطرناکتری گردد. این عارضه زمانی بروز میکند که یکی از دیسکهای موجود بین مهرههای گردنی دچار فتق یا بیرونزدگی شود. در این حالت، فشار بر روی عصبهای اطراف ممکن است ایجاد شود و علائمی نظیر بیحسی، بیحسی و ضعف در نواحی مختلف بدن بروز نماید.
در صورت شدت یافتن، دیسک گردن میتواند بر عملکرد نخاع فرد تأثیر منفی بگذارد و عوارض جدیتری را به همراه داشته باشد. این عوارض میتواند شامل اختلالات حرکتی، مشکلات حسی و حتی عوارض جدیتر مانند اختلال در کنترل حرکات بدن باشد.
درمان خانگی دیسک گردن
درمانهای مؤثر برای دیسک گردن در ادامه بررسی خواهد شد:
- ماساژ درمانی
ماساژ درمانی میتواند به عنوان یک روش موثر و کارامد جهت کاهش درد و بهبود علائم ناشی از دیسک گردن بسیار مؤثر باشد. ماساژ منظم میتواند بسیار به کاهش درد کمک کند؛ چرا که این تکنیک با تحریک جریان خون و کاهش تنشهای عضلانی در ناحیه گردن به کاهش التهاب و تسکین درد ناشی از فشار بر اعصاب کمک میکند. انواع مختلف ماساژ که میتوانند برای دیسک گردن مفید باشند شامل ماساژ سوئدی، ماساژ نقاط ماشهای و ماساژ عمیق بافتی هستند.
- تمرینات کششی
حرکات کششی مناسب میتوانند به طور قابل توجهی به بهبود وضعیت دیسک گردن کمک کنند. این حرکات در نهایت موجب افزایش انعطافپذیری و کاهش فشار بر روی مهرههای گردنی میشوند. نمونههایی از این حرکات شامل کشش گردن به سمت جلو و عقب، کشش جانبی گردن و چرخش آرام سر هستند. انجام این حرکات به مدت 5 تا 10 دقیقه در روز میتواند به بهبود وضعیت دیسک و کاهش درد کمک کند.
شایان به ذکر است که این حرکات به درستی و با دقت انجام شوند؛ چرا که در غیر این صورت ممکن است فشار اضافی به دیسک وارد شود و وضعیت را وخیمتر کند. این امر میتواند درد را افزایش دهد. در نهایت، توصیه میشود که این حرکات تحت نظر یک متخصص فیزیوتراپی انجام شوند یا با رعایت دقیق تکنیکها صورت گیرد تا از تشدید آسیب پیشگیری گردد.
- استراحت کافی
یکی از ابتداییترین کارها، استراحت مناسب و کافی است. در طول روز، زمانهایی را برای استراحت گردن اختصاص دهید و بگذارید اعصاب گردن به حالت طبیعی خود بازگردند. در حین استراحت، قرار دادن یخ بر روی ناحیه آسیبدیده میتواند توصیه میشود.
فعالیتهایی که برای دیسک گردن مضر هستند
چه کارهایی برای دیسک گردن ضرر دارد؟ در ادامه به این فعالیتها میپردازیم:
- نشستن طولانیمدت
نشستن به مدت طولانی، بهویژه در موقعیتهایی که گردن در یک حالت ثابت قرار دارد، میتواند به شدت برای دیسک گردن مضر واقع شود. این وضعیت موجب افزایش فشار بر دیسکهای گردنی شده و میتواند درد و ناراحتی را تشدید کند. جهت کاهش این خطر، حائز اهمیت است که هر چند ساعت یک بار از جای خود بلند شده و حرکات کششی ملایمی برای گردن انجام دهید تا تنشهای موجود کاهش یابد.
- رانندگی
رانندگی نیز یکی از فعالیتهایی است که بهطور غیرمستقیم یا مستقیم میتواند به دیسک گردن آسیب برساند. نشستن طولانیمدت پشت فرمان و نگهداشتن سر در یک وضعیت ثابت، به ویژه در ترافیک یا سفرهای دور، میتواند فشار زیادی به دیسکهای گردن وارد کند. جهت کاهش خطرات ناشی از رانندگی، توصیه میشود که در طول سفرهای طولانی به طور منظم توقف نمایید، از خودرو خارج شوید و حرکات کششی انجام دهید.
- بلند کردن اجسام سنگین
بلند کردن اجسام سنگین به صورت نادرست و در حالت غلط یکی از اصلیترین عواملی بوده که میتواند برای دیسک گردن مضر باشد. زمانی که فرد سعی میکند وزنههای سنگین را با استفاده از عضلات گردن و شانهها بلند کند، فشار زیادی به دیسکهای گردن وارد میشود. این فشار میتواند به تشدید آسیبهای موجود یا حتی ایجاد آسیبهای جدید منجر شود. جهت جلوگیری از این مشکل، بهتر است که همیشه از پاها و عضلات بزرگتر برای بلند کردن اجسام استفاده نمایید و گردن را در حالت طبیعی و بدون فشار نگه دارید.
بهترین حالت خوابیدن برای دیسک گردن
خوابیدن در پوزیشن ناصحیح تا حد بسیاری موجب آسیب به گردن میشود. در ادامه به حالت صحیح خوابیدن برای کاهش درد ناشی از دیسک گردن خواهیم پرداخت:
- خوابیدن به پشت
خوابیدن به پشت بهترین حالت خوابیدن برای دیسک گردن است و یکی از بهترین روشها برای حفظ انحنای طبیعی گردن و ستون فقرات محسوب میشود. در این وضعیت، سر و گردن به طور طبیعی در راستای ستون فقرات قرار میگیرند و فشار کمتری به دیسکهای گردن وارد میشود. جهت افزایش راحتی و حمایت از ناحیه گردن، میتوانید از یک بالش با سایز کوچک و مناسب استفاده نمایید. این بالش باید به گونهای باشد که فضای خالی بین گردن و تشک را پر کند.
- خوابیدن به پهلو
در صورتی که به خوابیدن به سمت پهلو عادت دارید، این حالت نیز میتواند برای دیسک گردن مناسب باشد، مشروط بر اینکه از تکنیکهای صحیح استفاده کنید. در این حالت، قرار دادن یک بالش بین زانوها میتواند به کاهش فشار بر روی کمر و حفظ تراز صحیح ستون فقرات کمک کند.ارتفاع بالش برای دیسک گردن نیز بسیار حائز اهمیت است.
سخن پایانی
دیسک گردن میتواند تأثیرات چشمگیریش بر روی کیفیت زندگی فرد بیمار داشته باشد، اما با داشتن آگاهی و اتخاذ رویکردهای مناسب، میتوان به بهبود وضعیت این مشکل کمک نمود. توجه به وضعیت بدنی در طول روز و در حالات مختلف میتواند به جلوگیری از تشدید علائم کمک کند. به خاطر داشته باشید که هر فرد ممکن است نیازهای خاص و متفاوتی داشته باشد، در نهایت، به توصیههای پزشک خود توجه نمایید و در صورت لزوم به دنبال درمانهای تخصصی باشید. با مدیریت صحیح و بهرهمندی از حمایتهای لازم، میتوان به زندگی با کیفیت بالا و بدون درد ادامه داد.