هر سازمان، موسسه یا شرکتی، برای مدیریت منابع و مصارف شرکت به یک مدیر مالی توانمند نیاز دارد. به همین دلیل، بسیاری از شرکتها و موسسات به دنبال استخدام مدیر مالی هستند. در این مقاله قصد داریم به معرفی شغل مدیر مالی پرداخته و وظایف و مهارتهای موردنیاز مدیران مالی را بررسی کنیم. علاوه بر این، به این سوال که «اهداف اصلی یک مدیر مالی در سازمانها چیست؟» پاسخ خواهیم داد.
پس اگر علاقهمندید درباره شغل مدیریت مالی، اطلاعات بیشتری به دست آورید، پیشنهاد میکنیم ادامه مقاله را از دست ندهید.
یکی از مسائل مهم و حیاتی هر کسب و کار و سازمانی، سلامت مالی آن است. این عامل باعث تشکیل واحد مدیریت مالی در سازمان و به دنبال آن استخدام مدیر مالی برای مدیریت این واحد شده است. در واقع، میتوان گفت که یک مدیر مالی بهعنوان مسئول سلامت مالی یک سازمان شناخته میشود. این فرد در راستای مدیریت و منابع سازمان، مسئول برنامهریزی، کنترل، مدیریت و سازماندهی منابع مالی است. مدیران مالی میتوانند در بسیاری از سازمانها و موسسات مطرح دولتی و خصوصی مشغول به کار شوند. از جمله فرصت های شغلی برای مدیر مالی میتوان به کار در شرکتهای چندملیتی، سازمانهای تولیدی، موسسات مالی و بانکها اشاره کرد.
یک مدیر مالی، بسته به سازمانی که در آن مشغول به کار است، وظایف مختلفی را بر عهده دارد. اما تعدادی از این وظایف، بین مدیران مالی در همه شرکتها و ادارات مشترک است. از جمله این وظایف مشترک که در آگهیهای استخدام مدیر مالی نیز بر آن تاکید شده است، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
• تجزیه و تحلیل و برنامهریزی مالی (شامل بهینهسازی ساختار داراییها، بدهیها و حقوق صاحبان سهام)
• تصمیمات سرمایه گذاری (تصمیمهای مرتبط با کاربرد وجوه تامین شده، شامل اختصاص وجههای تامینشده بین داراییهای فیزیکی همچون ماشینآلات و ساختمان و مالی همچون اوراق بهادار)
• تصمیمهای مربوط به تامین مالی (شامل تعیین و انتخاب بهترین روش تامین مالی)
• نظارت بر امور حسابداری طرحهای بلندمدت سازمان و نگهداری اسناد و مدارک امور مالی سازمان
• نظارت بر تهیه و تنظیم بودجه و کنترل هزینههای جاری سازمان
• برنامهریزی مالی برای اهداف آینده شرکت
• ایجاد تعادل بین ریسک و بازده
• تصمیم گیری و اعلام نظر نهایی به شرکت درباره اختلافات بین واحدهای تابعه
• مشاوره به مدیران برای حداکثرسازی سود و افزایش ثروت سهامداران
مدیران مالی برای انجام این وظایف از ابزارها و روشهای گوناگونی مانند تجزیه و تحلیل دادهها، نرم افزار حسابداری، و نرم افزارهای دیگر کمک میگیرند.
مدیران مالی برای انجام وظایف خود به بهترین شکل ممکن باید دارای مهارتهای مختلفی باشند. این مهارتها شامل مهارتهای فنی و مهارتهای نرم هستند. در ادامه به تعدادی از مهمترین مهارتهای موردنیاز یک مدیر مالی اشاره خواهیم کرد.
مدیران مالی باید توانایی برقراری ارتباط موثر با دیگر مدیران سازمان خود و سازمانهای دیگری همچون بیمه، مالیات و شرکتهای حسابرسی را داشته باشند.
باتوجه به این که یک مدیر مالی با اعداد و ارقام ریز و درشتی سروکار دارد و باید بر کلیه امور مالی نظارت داشته باشد، یکی از مهمترین مهارتهای موردنیاز او، توجه به جزئیات است.
یک مدیر مالی باید توانایی تحلیل بالایی داشته باشد و بتواند با کمک سایر مدیران مسائل و مشکلات موجود را شناسایی و حل کند.
مدیران مالی برای مدیریت، کنترل و ساماندهی مناسب کارمندان بخش امور مالی و همینطور ارائه گزارشهای سازمانیافته به مدیران ارشد، باید دارای مهارت سازماندهی باشند.
یک مدیر مالی را نمیتوان بدون تسلط بر دانش ریاضی تصور کرد. علاوه بر این، در سالهای اخیر، نرم افزار و فناوری اطلاعات نقش موثری در ثبت و گزارشدهی داده های مالی پیدا کردهاند. به همین دلیل مدیران مالی باید در این حوزه تسلط داشته باشند. در آگهیهای استخدام مدیر مالی نیز این مهارت بهعنوان یکی از شروط اصلی استخدام در نظر گرفته شده است.
هدف اصلی مدیران مالی در درجه اول، افزایش ارزش مالی و سود سازمان (در کوتاه مدت) و افزایش ثروت سهامداران (در بلندمدت) است. ارزش یک سازمان دولتی به ارزش و میزان قیمت سهام آن بستگی دارد. اما ارزش یک سازمان خصوصی، به میزان پولی که از فروش سازمان به دست میآید، وابسته است.
یک مدیر مالی برای دستیابی به این هدف اصلی، باید در ابتدا بر روی اهداف مدیریتی کوچکتری تمرکز نماید. از جمله مهمترین این اهداف میتوان به برنامهریزی، محدودکردن هزینهها، مدیریت جریان پول و پیروی از قوانین مالی اشاره کرد. در ادامه درباره هر یک از این موارد، بیشتر توضیح خواهیم داد.
مدیران مالی برای دستیابی به اهداف مالی، برنامهای بلندمدت تنظیم میکنند و وظایف و مسئولیتهای هر یک از کارمندان بخش مالی را برای اجرای این برنامه بلندمدت تعیین مینمایند. این برنامه مطرح شده، میتواند تعیین اهدافی برای کاهش هزینههای اضافی، هزینههای مرتبط با تولید محصولات، مدیریت بدهیهای سازمان و رسیدن به سوددهی و سود ناخالص را در بر بگیرد. معمولا بر این هدف و وظیفه مدیر مالی در آگهیهای استخدام مدیر مالی تاکید شده است.
منظور از محدودکردن هزینهها صرفا کاهش هزینههای مصرفی نیست. یک مدیر مالی برای دستیابی به اهداف اصلی باید بر هزینههای مناقصهها و هزینهها و سرمایه گذاری های پیمانکاران، فروشندگان و تولیدکنندگان نظارت داشته باشد.
یک مدیر مالی برای حداکثر کردن ثروت سهامداران که جزو اهداف اصلی مدیریت مالی است، باید بتواند جریان پول را مدیریت کند تا علاوه بر سوددهی، پول کافی برای مخارج مختلفی همچون پرداخت حقوق کارمندان، سرمایهگذاریها و مخارج روزانه وجود داشته باشد.
مدیران مالی باید بر پرداخت بهموقع صورت های مالی قانونی همچون مالیات، حقوق و بیمه کارمندان و حق سهامداران، نظارت داشته باشند.
باتوجه به توضیحات گفته شده، بهصورت کلی میتوان موارد زیر را بهعنوان اهداف مدیران مالی در نظر گرفت:
• اطمینان حاصل کردن از عرضه منظم و مناسب منابع مالی
• حصول اطمینان از تحصیل سود کافی برای سهامداران که به عواملی همچون ظرفیت درآمد، توقعات سهامداران و قیمت سهام در بازار وابسته است.
• نظارت و کنترل استفاده بهینه از منابع مالی
• اطمینان یافتن از ایمنی در سرمایهگذاری با توجه به نرخ بازگشت مناسب سرمایه
• برنامهریزی برای بودجه بندی سرمایه با هدف ایجاد نسبی میان مجموعه بدهیها و سرمایههای موجود
در این مقاله به معرفی شغل مدیر مالی، وظایف و مسئولیتهای این شغل و مهارتهای موردنیاز برای استخدام مدیر مالی پرداختیم و به اهداف اصلی مدیران مالی در سازمانها اشاره کردیم.
یک مدیر مالی، مسئول سلامت مالی سازمان است و باید دارای مهارتهایی همچون مهارت های ارتباطی، مهارتهای تحلیلی و مهارتهای ریاضی و فناوری باشد. باتوجه به توضیحات گفته شده، یک مدیر مالی تلاش میکند با استفاده از برنامهریزی، مدیریت نقدینگی، مهارکردن هزینهها و پیروی از قوانین مالی، سازمان را به هدف اصلی مالی خود یعنی افزایش ارزش مالی و سود سازمان (در کوتاه مدت) و افزایش ثروت سهامداران (در بلندمدت) برساند.