بهترین روش های برخورد با کودک لجباز
وقتی صحبت از فرزندان به میان می‌آید، همه ما می‌دانیم که کودکان دنیای مخصوص به خود را دارند؛ دنیایی پر از احساسات شدید، کنجکاوی‌های بی‌پایان و رفتارهای پیچیده؛ اما یکی از چالش‌های مشترک و گاه طاقت‌فرسا برای والدین، برخورد با کودک لجباز و رفتارهای او است. رفتار کودکی که پایش را در یک کفش کرده و روی حرفش می‌ایستد، متاسفانه برای هر پدر و مادری سخت و نگران‌کننده است.
چرا کودکان لجبازی می‌کنند؟ آیا این نشانه‌ای از رشد طبیعی آن‌هاست، یا موضوعی است که نیاز به توجه بیشتری دارد؟ شاید شما هم در موقعیت‌هایی قرار گرفته‌اید که به دنبال راهی برای تعامل بهتر با فرزند خود باشید و بخواهید بدانید آیا روشی برای مدیریت این رفتارها وجود دارد؟
در این مسیر، دریافت مشاوره کودک و نوجوان به والدین در درک و مدیریت رفتارهای فرزندشان مفید و کمک‌کننده است. شناخت علائم و دلایل لجبازی، اولین گام برای رسیدن به این هدف است. در ادامه به بررسی علائم، علل و شیوه‌های صحیح رفتار با کودک لجباز خواهیم پرداخت تا بتوانید با بهره‌گیری از راهکارهای علمی و موثر، ارتباط سالم‌تر و سازنده‌تری با فرزند خود برقرار کنید.
علائم و ویژگی های بچه های لجباز
لجبازی کودکان در سنین مختلف به شکل‌های متفاوتی بروز پیدا می‌کند. برخی کودکان به‌وضوح مخالفت خود را نشان می‌دهند و حاضر به همکاری نمی‌شوند، در حالی که برخی دیگر به صورت غیرمستقیم با درخواست‌های والدین مخالفت می‌کنند. علائم و ویژگی‌های رایج در کودکان لجباز عبارت‌اند از:
• اصرار و پافشاری روی خواسته‌هایشان: یکی از بارزترین ویژگی‌های بچه‌های لجباز، پافشاری و اصرار روی چیزی است که می‌خواهند. این کودکان معمولا بدون توجه به توضیحات یا دلایل منطقی، روی خواسته‌های خود اصرار می‌کنند و تا زمانی که به هدف خود نرسند، دست برنمی‌دارند.
• مقاومت در برابر تغییرات: بچه‌های لجباز اغلب به تغییرات محیطی یا رفتاری واکنش منفی نشان می‌دهند. این کودکان معمولا نسبت به تغییر برنامه‌ها، قوانین و محدودیت‌های جدید به‌شدت حساس هستند و در برابر آنها مقاومت می‌کنند.
• تمایل به استقلال بیش از حد: کودکانی که لجباز هستند، معمولا دوست دارند کارها را خودشان انجام دهند و کمتر به حرف‌ها و راهنمایی‌های والدین توجه می‌کنند. آنها حتی در سنین پایین تمایل دارند مستقل باشند و تصمیمات خود را بگیرند.
علل لجبازی کودکان چیست؟
لجبازی در کودکان دلایل مختلفی دارد و در بسیاری از موارد، این رفتارها بخشی از روند طبیعی رشد آن‌هاست. در ادامه چند دلیل اصلی که ممکن است موجب بروز لجبازی در کودکان شود، نام برده‌ایم:
• نیاز به استقلال: بسیاری از کودکان به طور طبیعی میل به استقلال دارند و می‌خواهند بدون دخالت دیگران تصمیم بگیرند. این نیاز به استقلال معمولا باعث می‌شود که در برابر دستورات یا محدودیت‌های والدین مقاومت کنند.
• احساس بی‌عدالتی یا محدودیت: کودکان ممکن است به دلیل احساس محدودیت یا بی‌عدالتی از سوی والدین یا محیط اطراف، لجبازی کنند. این لجبازی‌ها معمولا در شرایطی بروز می‌کند که کودک فکر می‌کند حقوقش نادیده گرفته شده است.
با کودک لجباز خود چگونه رفتار کنیم؟
برای والدین، مواجهه با یک کودک لجباز اغلب به چالشی بزرگ تبدیل می‌شود. اما با رعایت برخی نکات و استفاده از روش‌های مناسب، می‌توان این رفتارها را کنترل و بهبود بخشید. در ادامه به بررسی راهکارهایی می‌پردازیم تا بدانید بهترین نوع برخورد با کودک لجباز چیست؟ ضمن اینکه کمک می‌کنیم تا شما بتوانید رفتارهای لجبازانه فرزند خود را بهتر مدیریت کنید.
آرامش خود را حفظ کنید
حفظ آرامش در هنگام مواجهه با لجبازی کودک، بسیار حیاتی است. زمانی که کودک شما به‌شدت در حال لجبازی است، بهترین راه برخورد با کودک لجباز این است که نفس عمیق بکشید و از واکنش‌های فوری خودداری کنید. واکنش‌های عاطفی می‌تواند وضعیت را بدتر کند و باعث شود که کودک بیشتر در برابر شما مقاومت کند. به یاد داشته باشید که شما باید الگویی برای آرامش و کنترل باشید تا کودک از شما یاد بگیرد که چگونه با احساسات خود کنار بیاید. البته مراجعه به کلینیک روانشناسی و مشاوره تاثیر بسزایی در بهتر عمل‌کردن با کودک لجباز دارد.
پیشنهاد می‌کنیم اگر در تهران ساکن هستید یا امکان مراجعه به تهران برایتان فراهم است، حتما به کلینیک روانشناسی پزشک اول در تهران، مراجعه کنید. این کلینیک با گروهی از از روانشناسان باتجربه و متخصص ، خدمات تخصصی مشاوره ازدواج، مشاوره خانواده، روانشناسی کودک و نوجوان، مشاوره جنسی و زناشویی و… ارائه می‌دهد.
به کودک استقلال دهید
کودکان به طور طبیعی تمایل به استقلال دارند، بنابراین به آنها فرصت دهید تا در برخی از کارها خود را آزمایش کنند. به عنوان مثال، شما می‌توانید در انتخاب لباس یا خوراکی‌هایشان به آنها اجازه دهید که خود تصمیم بگیرند. این کار باعث می‌شود کودک احساس کنترل بیشتری بر زندگی خود داشته باشد و در نتیجه، تمایل کمتری به لجبازی خواهد داشت.
به فرزند خود نه بگویید
نه گفتن به کودک لجباز در اغلب مواقع یکی از چالش‌های بزرگ والدین است. اما یادگیری نه گفتن به شیوه‌ای آرام و مؤدبانه می‌تواند به کودک کمک کند تا بیاموزد که همیشه نمی‌تواند آنچه را که می‌خواهد، به‌دست آورد. سعی کنید نه گفتن را به یک فرصت آموزشی تبدیل کنید و به کودک توضیح دهید که چرا نمی‌تواند آنچه را که می‌خواهد، داشته باشد.
رشوه ندهید
یک اشتباه رایج والدین این است که برای خاموش‌کردن لجبازی کودکشان، به او رشوه می‌دهند. این کار ممکن است به طور موقت مؤثر باشد، اما در درازمدت فقط رفتارهای لجبازانه کودک را تشدید خواهد کرد. به جای این کار، سعی کنید با استفاده از تشویق مثبت، رفتارهای خوب کودک را تقویت کنید.
ارتباط مناسب برقرار کرده و مذاکره کنید
برقراری ارتباط مؤثر با کودک بسیار اهمیت دارد. سعی کنید با او دوستانه و بااحترام صحبت کنید و به او اجازه دهید تا نظرات و احساساتش را بیان کند. این کار نه‌تنها باعث می‌شود که کودک احساس مهم بودن کند، بلکه به کاهش لجبازی او هم کمک می‌کند. مذاکره با کودک درباره خواسته‌ها و نیازها، به او این احساس را می‌دهد که در زندگی خود می‌تواند نقش و دخالت داشته باشد و این حقیقت به کاهش مقاومت و لجبازی او کمک می‌کند.
با او لجبازی نکنید و مثبت رفتار کنید
بسیاری از والدین در مواجهه با لجبازی کودک، خود نیز لجبازی می‌کنند. این رفتار تنها باعث بدتر شدن وضعیت خواهد شد. سعی کنید همیشه مثبت باقی بمانید و از روش‌های غیرمؤثر دوری کنید. با ایجاد یک محیط آرام و مثبت، می‌توانید به کودک خود کمک کنید تا احساس امنیت بیشتری داشته باشد و کمتر لجبازی کند.
سخن پایانی
مدیریت رفتارهای لجبازانه کودکان نیازمند صبر و درک است. با توجه به علائم و ویژگی‌های بچه‌های لجباز، والدین می‌توانند روش‌های مؤثری برای برخورد با این رفتارها بیاموزند. از حفظ آرامش و دادن استقلال به کودک گرفته تا برقراری ارتباط مؤثر و عدم استفاده از رشوه، هر یک از این راهکارها می‌تواند به والدین کمک کند تا روابط بهتری با فرزندان خود برقرار کنند و در برخورد با کودک لجباز خود، عملکرد بهتری داشته باشند.
به یاد داشته باشید که مشاوره کودک و نوجوان نیز می‌تواند به عنوان یک منبع مفید در این مسیر به والدین کمک کند تا به درک بهتری از نیازها و رفتارهای فرزندان خود دست یابند. با همدلی و درک صحیح از نیازهای کودک، می‌توانیم به آنان کمک کنیم تا در زندگی خود به آرامش و موفقیت برسند.
