فواید کتاب خواندن بر هیچ کسی پوشیده نیست و کتابهای مختلف میتوانند گنجینهای از اطلاعات مفید را در اختیار شما قرار دهند. اما بهترین شیوه برای انتخاب کتاب و شروع مطالعه چیست و هنگام مطالعه، به چه نکاتی باید توجه کرد؟
برای اینکه بتوانیم بیشترین استفاده را از مطالعه داشته باشیم، لازم است به نکات ساده و در عین حال مهمی که در ادامه بیان میکنیم، توجه کنید.
پیش از هر چیز باید مشخص کنید که چه هدفی از مطالعه و کتاب خواندن دارید. برخی افراد برای افزایش اطلاعات عمومی خود سراغ کتاب میروند، در حالی که برخی میخواهند با مطالعه داستانهای مختلف، از زندگی دیگران درس گرفته و انگیزه خود در انجام کارها را افزایش دهند. اگر کتابی را انتخاب کنید که هیچ علاقهای به آن ندارید، احتمالا وقتی به میانه کتاب رسیدهاید، آن را رها خواهید کرد. اگر میخواهید به مجموعه کاملی از کتابها دسترسی داشته باشید، بهتر است سراغ یک از فروشگاههای اینترنتی معتبر مانند وطن بوک رفته و مناسبترین مورد را از بانک کتاب آن متناسب با سلیقه خود انتخاب کنید.
همچنین هدفگذاری نادرست برای مطالعه کتاب میتواند شما را از آن دور کند! اگر زیاد اهل کتاب خواندن نیستید، برای شروع، اتمام یک کتاب در ماه یا 20 صفحه در روز را در نظر بگیرید؛ بعد از رسیدن به هدف اولیه میتوان تعداد کتابها را به 2 عدد در ماه رساند. این کار همچنین باعث تمرکز بیشتر روی محتوای کتاب شده و استرس شما را کاهش دهد. تمرکز روی مطالعه، نتایج بسیار جذابی دارد که سرعت بالا در خواندن و درک جملات، یکی از آنهاست.
آرامش در حین مطالعه، نقش پررنگی در فهم محتوا دارد؛ به همین دلیل هم توصیه میشود هنگام مطالعه، اتاق یا فضایی را انتخاب کنید که آرام باشد. سعی کنید در مدت زمان مطالعه از وسایلی که میتوانند حواس شما را پرت کنند، مانند تلویزیون یا گوشی موبایل، فاصله بگیرید. به علاوه، بهترین حالت برای خواندن کتاب، نشستن پشت میز است.
اگر زمانی مشخص و ثابت را برای کتاب خواندن در نظر بگیرید، این کار به یک عادت تبدیل میشود. برخی افراد ترجیح میدهند صبح و قبل از بیدار شدن سایر اعضای خانواده مشغول مطالعه شوند، در حالی که برخی معقتدند 20 تا 30 دقیقه مطالعه قبل از خواب میتواند بسیار مفید باشد. تحقیقات مختلف نشان داده است که کمی مطالعه قبل از خواب میتواند به تجربه خواب راحتتر کمک کند. مهمترین فایده اختصاص زمان نیز اطمینان از مطالعه مدت زمان مشخص در طول روز است.
روشهای مختلفی برای مطالعه انواع کتابها وجود دارد که بازدهی شما را افزایش میدهند. مثلا برای مطالعه روزنامهها یا مجلات، تکنیکهای متفاوتی مانند خواندن تیتروار مطالب و پاراگراف اول وجود دارد که میتوانند خیلی سریع، معنا و مفهوم مقاله را منتقل کنند. اگر محتوایی که میخوانید حاوی اطلاعات مفید زیادی باشد، میتوانید از قلم و کاغذ برای یادداشتبرداری هم استفاده کنید.
مورتیمر آدلر، از نویسندههای مطرح آمریکایی، در کتاب «چگونه یک کتاب را بخوانیم» که در سال 1940 منتشر شد، تکنیکهای مختلفی را برای مطالعه معرفی کرد و اذعان داشت که هر کسی بسته به هدف نهایی خود باید از این تکنیکها استفاده کند. بر این اساس، 4 سطح مختلف برای مطالعه کتابها وجود دارد که از خواندن تیتروار تا یادداشت دقیق نکات، همگی در نوع خود بسیار مفید هستند.
کتاب خواندن با صدای بلند، یک اصل نیست و حتی ممکن است باعث ناراحتی سایر افراد در محیطهای عمومی شود. با این حال، برخی مواقع با مطالعه کتاب با صدایی بلند میتوان پیام نویسنده را به شکل بهتری درک کرد.
مطالعه کتاب بدون درک محتوا و به خاطر سپردن آن هیچ ارزشی ندارد! ولی اگر اهل کتاب خواندن باشید، با استفاده از تکنیکهای مختلف میتوان حجم بالای محتوای کتابهای مختلف را به خاطر سپرد. یکی از این رویکردها، مطالعه بخش به بخش کتاب است؛ زمانی که به انتهای بخش رسیدید، بدون اینکه به عقب برگردید، تمام نکات مهم را یادداشت کنید، به خصوص مواردی که احتمالا در جای دیگر به آنها نیاز خواهید داشت. برای اینکه مطمئن شوید تمام اطلاعات را در ذهن دارید، یک هفته کتاب را کنار بگذارید و سپس سراغ نتها بروید تا تمام محتوا را مجددا به خاطر آورید.
خواندن کتاب به خودی خود هیچ ضرری ندارد، اما اگر زمان را مدیریت نکنید و در کتاب غرق شوید، ممکن است انجام سایر کارها را فراموش کنید؛ مسئلهای که میتواند بعضی مواقع شما را نست به مطالعه کتاب بیرغبت کند!
اگر میخواهید بهره وری خود را حین مطالعه کتاب افزایش دهید، احتمالا نکات زیر به شما کمک خواهند کرد:
• مکانی ثابت را برای مطالعه انتخاب کنید.
• قبل از شروع مطالعه، هدف از خواندن کتاب یا بخش مورد نظر را تعیین کنید.
• اگر قصد یادداشتبرداری دارید، قلم و کاغذ را همیشه نزدیک خود نگه دارید.
• اگر برای مدت زمانی طولانی میخواهید کتاب بخوانید، حتما در فواصل مشخص (مثل مطالعه 10 صفحه از کتاب) به ذهنتان استراحت دهید.
• در مورد کتابی که مطالعه کردید، با دیگران صحبت کنید؛ این کار ضمن افزایش علاقه شما به محتوای کتاب، باعث تثبیت اطلاعات آن در ذهن میشود.
کتاب بعدی را از همین حالا آماده داشته باشید!
کتاب خواندن فواید بسیاری دارد و در کنار سلامت جسم، میتواند سلامت روح شما را هم تضمین کند. اگر با شیوه صحیح کتاب خواندن آشنا باشید و مطالعه به یک عادت برای شما تبدیل شود، هیچگاه از کتاب دور نخواهید شد. سلیقه افراد در انتخاب کتاب، بسیار متفاوت است و شیوههای مختلفی هم برای مطالعه انواع کتابها وجود دارد. با این حال، اگر در این کار مصمم باشید، میتوانید تکنیک خود را برای مطالعه کتاب پیدا کرده و از آن نهایت لذت را ببرید.