درمان سرماخوردگی کودکان با داروهای گیاهی در خانه یکی از راهکارهایی است که شما می توانید در هنگام سرماخوردگی کودک تان انجام دهید و در این مقاله راه درمان خانگی سرماخوردگی کودکان را بیان خواهیم کرد.
درمان گیاهی سرماخوردگی کودکان با طب سنتی چگونه است؟ یکی از اصلیترین راههای انتقال سرماخوردگی از طریق غذا، هوا و لمس شخص آلوده به ویروس است. بنابراین اولین و مهمترین کاری که میتوانید انجام دهید این است که بهداشت شخصی را به کودکان خود آموزش دهید. با این حال با رعایت همه شرایط در صورت ابتلا به سرماخوردگی کودک درمان های خانگی زیر با مشورت پزشک توصیه می شوند. دوران کودکی میتواند واقعا حساس و ریسکی باشد، زیرا سرماخوردگی برای نوزادان و کودکان بسیار آزاردهنده است و شما در هنگام انجام هرگونه درمانی، باید ملایمت زیادی به خرج بدهید. در این سن، تمام کاری که باید انجام دهید این است که علائم بیماری را تسکین بدهید، تا بدن کودک تان بتواند کم کم بهبود بیابد. کارشناسان توصیه می کنند والدین برای درمان سرماخوردگی کودک باید صبر داشته باشند، زیرا درمان کودک می تواند تا یک هفته طول بکشد اما در طول این مدت باید به طور مرتب با پزشک در ارتباط باشند به دلیل اینکه حتی یک سرماخوردگی ساده می تواند عوارض خطرناک و جبران ناپذیری برای تمام عمر در کودک به جای بگذارد.
نخستین علائم سرماخوردگی کودکان در اغلب مواقع، خارش یا سوزش خفیف گلو، آبریزش بینی و عطسه است. کودکانی که سرما میخورند بسیار خسته و بیحال به نظر میرسند و گلودرد، سردرد، سرفه، تب خفیف، درد عضلانی و کاهش اشتها دارند. همچنین ممکن است که ترشحات بینی غلیظ شود و به زرد یا سبز تغییر رنگ دهد. ویروسهای سرماخوردگی به قدری متنوع هستند که امکان تولید واکسن علیه همهی آنها هماکنون وجود ندارد.
برای یک نوزاد سیرخوار هیچ درمانی بهتر از شیرمادر برای سرماخوردگی وجود ندارد. در شش ماهه اول تولد نوزاد، شیر مادر تقریبا برای درمان همه عفونتهای ممکن کارساز است. جدا از ترکیبات موثر موجود در شیر مادر، شیردهی منظم در طول روز نیز میتواند نوعی حس آرامش برای کودک از طریق لمس مادر فراهم کند. بهترین درمان برای سرماخوردگی یا هر بیماری دیگر برای نوزادانی که کمتر از ۶ ماه سن دارند، شیر مادر است. شیر مادر آنتیبادیها را از بدن مادر به بدن کودک انتقال میدهد و به این ترتیب به او کمک میکند تا با عفونت مبارزه کند و در عین حال سیستم ایمنی بدن او قوی میشود. بنابراین، شیر مادر بهترین داروی خانگی برای درمان سرماخوردگی و سرفه و تب در نوزادان است. قطعا متوجه خواهید شد که کودک در زمانی که سرماخوردگی دارد و سرفه میکند، میل چندانی به خوردن شیر ندارد، بنابراین توصیه میشود که تعداد دفعات شیردهی را افزایش دهید.
زردچوبه یک ماده درمانی قوی به شمار میرود. مقداری زردچوبه را با کمی آب مخلوط کنید تا به شکل یک پماد درآید و سپس آن را بر روی سینه و پیشانی کودک خود مالش دهید، کمی صبر کنید و سپس آن را شست و شو دهید. گرمای حاصل از زردچوبه به نرم شدن سینه و سینوزها کمک کرده و با سرعت بخشیدن به خروج مخاط مجاری تنفسی به بهبود روند بیماری کمک شایانی میکند. شیر زردچوبه برای سرماخوردگی کودکان یکی دیگر از درمان های قدیمی برای مبارزه با سرماخوردگی، احتقان و سرفه است که تاثیر بسیار زیادی دارد. زردچوبه خواص ضدعفونیکننده دارد و در برابر عفونتهای ویروسی مانند سرفه و سرماخوردگی تاثیرگذار است. یک چهارم قاشق چایخوری زردچوبه را به یک فنجان شیر گرم اضافه کنید و ترکیب حاصل را در هنگام خواب یا زمان صرف صبحانه به فرزندتان بدهید. مانند زنجبیل، زردچوبهی خام را نیز میتوانید به قطعات کوچک برش بزنید. یک تکه از این زردچوبه را به کودکتان بدهید تا آن را در دهاناش نگه دارد. به این ترتیب سرفه و سایر علائم سرفه و سرماخوردگی در او تسکین مییابد.
روغن خردل نیز اثرات درمانی مشابه زردچوبه برای درمان سرماخوردگی کودکان را دارد؛ یک فنجان روغن خردل را با دو حبه سیر خرد شده مخلوط کنید و مخلوط حاصل را روی سینه، کمر، پا و دست کودکتان ماساژ دهید. کمی صبر کنید تا روغن جذب پوست شود و اضافه آن را با یک دستمال پاک کنید. این مورد یک درمان خانگی قدیمی برای درمان سرماخوردگی کودکان است که همهی مادران قدیمی از آن استفاده کردهاند و حتی حالا هم این روش مورد استفادهی بسیاری از مادران است. این روش نه تنها برای نوزادان خطری ندارد، بلکه برای بزرگسالان نیز بسیار موثر است.
– حدود ۱۰۰ میلیلیتر روغن خردل گرفتهشده به روش پرس سرد را حرارت بدهید.
– ۸ تا۱۰ حبه سیر خردشده را به روغن کنید.
– این ترکیب را حرارت بدهید تا زمانی که سیر سیاه شود.
– حالا این روغن را صاف کنید و اجازه بدهید کمی سرد شود.
– زمانی که این روغن هنوز کمی گرم است کودک را با آن ماساژ بدهید.
– روغن را به طور سخاوتمندانهای روی قفسهی سینه، پشت، کف دست و کف پا استعمال کنید.
– پس از ماساژ کودک را با آب گرم حمام کنید.
– این روش بسیار موثر است و فورا شاهد بهبودی کودکتان خواهید بود.
نصف فنجان روغن نارگیل را با یک عدد پیاز کوچک رنده شده مخلوط کنید و سپس حرارت دهید تا به خوبی مخلوط شود. پس از خنک شدن آن را روی سینه کودکتان ماساژ دهید.
مقدار کمی جوز هندی را آسیاب کنید و چند قطره روغن حیوانی به آن اضافه کنید. برای تسکین سرماخوردگی و سرفه کودک، ترکیب حاصل را روی پیشانی کودک بمالید.
برای درمان سرماخوردگی کودکان با داروهای گیاهی میتوانید از ریحان مقدس نیز استفاده کنید. برای انجام این درمان می توانید ۴ تا ۵ برگ ریحان را در نیم لیتر آب بیندازید و بعد ترکیب را به مدت ۳ تا ۴ دقیقه بجوشانید. اجازه بدهید آب خنک شود. به جای آبی که برای تهیه این غذا استفاده می کنید، این آب را به کار ببرید. نوزاد همچنین میتواند به جای آب معمولی این آب ریحان مقدس را بنوشد. این آب نه تنها علائم سرفه و سرماخوردگی کودکان را تسکین میدهد بلکه سیستم ایمنی بدن را نیز تقویت میکند.
۸ تا ۱۰ برگ ریحان مقدس و حدود ۱۳ میلیمتر زنجبیل رندهشده را در ۳۰۰ میلیلیتر آب بجوشانید. اجازه بدهید ترکیب بجوشد تا زمانی که حجم آب به نصف کاهش بیابد. کمی صبر کنید تا خنک شود و با استفاده از قاشق آن را به کودک نوپا بدهید. اگر کودک شما قادر به خوردن آن نیست، میتوانید کمی عسل یا قند خرما به آن اضافه کنید.
زنجبیل تازه را به قطعات کوچک برش بزنید. به کودک بگویید یک تکه از این زنجبیل را در دهاناش نگه دارد. این کار میتواند سرفهی مزمن و سرماخوردگی کودک را از بین ببرد. زنجبیل همچنین به طور طبیعی درد را تسکین و تب را کاهش میدهد.
زنجبیل و سیر را در آشپزی روزمره برای کل خانواده استفاده کنید. این دو نه تنها برای از بین بردن سرماخوردگی کودکان خوب هستند، بلکه برای بهبود سیستم ایمنی بدن نیز فواید زیادی دارند.
دانههای زنیان رومی یا اجوان طبیعتی گرم دارند و در بسیاری از درمانهای خانگی برای درمان سرماخوردگی کودکان و نوزادان استفاده می شوند.
– یک قاشق چایخوری دانهی زنیان رومی را به مدت یک دقیقه در یک تابه تفت بدهید تا بوی آن بلند شود.
– کودکان بزرگتر میتوانند این دود را به طور مستقیم تنفس کنند، اما برای نوزادان شما میتوانید آن را در یک تکه پارچه حبس کنید و بعد پارچه را در نزدیکی بالش کودک قرار بدهید. این کار به بهبود تنفس کمک خواهد کرد.
قند خرما به عنوان یک درمان خانگی برای تسکین خارش گلو و سرماخودگی در غرب بنگال بسیار محبوب است.
۱. شما میتوانید آن را در ترکیب با چای ریحان مقدس و زنجبیل نیز استفاده کنید. فقط یک قطعه از آن را به آب جوش اضافه کنید.
۲. مقادیر یکسان از بادام، فلفل سیاه و قند خرما را آماده کنید و آنها را به یک پودر صاف و یکدست تبدیل کنید. شما میتوانید یک قاشق چایخوری از این پودر را در زمستان به کودکان نوپا و بچهها بدهید. همچنین میتوانید این پودر را با شیر مخلوط کنید.
تأمین مایعات بدن نقش مهمی در درمان سرما خوردگی و تسریع بهبودی دارد، مصرف انواع دمنوش های گرم به کاهش احتقان و تسکین سرماخوردگی کمک میکند. بر اساس تحقیقات، هیچ دمنوش یا نوشیدنی ای نمی تواند به طور قطعی موجب درمان سرماخوردگی بشود، اما برخی دمنوش های مناسب برای سرماخوردگی کودکان با خواص خود به کاهش علائم و کوتاهتر کردن دوره درمان کمک می کنند که عبارتند از:
– دمنوش گزنه
– دمنوش شیرین بیان
– چای ترش
– دمنوش نعناع فلفلی
– دمنوش لیموترش
– دمنوش زنجبیل
– چای سبز
– دمنوش بابونه
– دمنوش محتوی عسل
۱/۴ قاشق چایخوری زردچوبهی رندهشده یا پودر زردچوبهی ارگانیک، ۱/۲ قاشق چایخوری زنجبیل تازهی رندهشده، و ۱/۴ قاشق چایخوری پودر فلفل سیاه را به ۱ فنجان آب اضافه کنید و ترکیب را به مدت ۸ تا ۱۰ دقیقه بجوشانید. کمی صبر کنید تا خنک شود و یک قاشق چایخوری عسل را به این دمنوش اضافه کنید و در نهایت آن را به کودک تان بدهید تا بنوشد.
۳۰۰ میلیلیتر آب را حرارت بدهید. حدود یک و نیم سانت زنجبیل، ۵-۶ دانهی خردشدهی فلفل سیاه، ۲ میخک، ۳-۴ برگ ریحان مقدس و ۱ قطعهی کوچک نبات یا قند را به آن اضافه کنید. اجازه بدهید ترکیب بجوشد تا حجم آن به نصف برسد. ترکیب را صاف کنید تا کادا آماده شود و در حالی که هنوز گرم است، آن را به فرزندتان بدهید.
این مخلوط به طرز معجزه آسایی سرفه و گلودرد را آرام میکند. برای درست کردن مخلوط کافی است ۱ تا ۲ قاشق چای خوری زیره سیاه را با ۱ یا ۲ قاشق چای خوری فلفل سیاه مخلوط کرده و سپس در یک فنجان آب حل کنید. مخلوط حاصل را مدتی بجوشانید، سپس فیلتر کرده و پس از خنک شدن مورد استفاده قرار دهید. توجه کنید در هر وعده درمانی بیشتر از دو قاشق چایخوری از آن را استفاده نکنید؛ چرا که گرمای حاصل از آن در حد دو قاشق مصرفی برای کودکان کافی است.
یک پیاز متوسط خرد شده را به نیم فنجان عسل اضافه کنید، روی آن را بپوشانید و اجازه بدهید یک شب تا صبح بماند. شما میتوانید این شربت طبیعی سرفه را ۲ تا ۳ بار در روز به کودکتان بدهید.
عسل ماده ای قوی برای مبارزه با سرفه و سرماخوردگی کودکان است و شما می توانید از ترکیب آن با موادی، چون فلفل، زنجبیل و لیمو برای درمان سرماخوردگی کودکان استفاده کنید. فقط باید توجه داشته باشید که عسل به هیچ گونه برای نوزادان زیر دو سال توصیه نمی شود. زیرا دستگاه گوارش کودکان زیر یک سال توانایی هضم مواد موجود در عسل را نداشته و مشکلات گوارشی جدی برای آنها ایجاد خواهد کرد.
• مخلوط عسل و فلفل: یک تکه فلفل دلمهای خرد شده را با یک قاشق غذاخوری عسل مخلوط کنید و در فواصل منظم به کودک خود بدهید.
• مخلوط عسل و زنجبیل: یک تکه زنجبیل خشک شده را پودر کرده و آن را با یک قاشق غذاخوری عسل مخلوط کنید و مصرف کنید.
• مخلوط عسل و لیمو: یک عدد لیمو را آب گرفته و آن را با یک قاشق غذاخوری عسل مخلوط کنید. آب یک چهارم لیمو را به یک فنجان آب گرم اضافه کنید و ۱ قاشق چایخوری عسل نیز به آن بیفزایید. خوب هم بزنید و ترکیب حاصل را در فواصل منظم به کودک بدهید.
این سه ترکیب فوق را میتوان سه بار یا حتی بیشتر در روز مورد استفاده قرا داد و آثار آن به خوبی خود را نشان خواهد داد.
داشتن یک رژیم غذایی سالم، متعادل و متنوع به قوی نگه داشتن سیستم ایمنی کمک می کند و در مبارزه با عفونت ها موثرتر است. مصرف انواع سبزیجات، حبوبات میوه ها، غلات، شامل حداقل ۵۰٪ غلات کامل، لبنیا و انواع غذاهای غنی از پروتئین، مانند:غذای دریایی، گوشت کم چرب،تخم مرغ،حبوبات و… سیستم ایمنی بدن شما را هنگام بیماری تقویت می کند. شما همچنین میتوانید سوپ گوجه فرنگی یا سبزیجات گرم را همراه با اندکی پودر فلفل به کودک بدهید. اگر کودک تان خوردن مرغ را شروع کرده است، می توانید سوپ مرغ ساده نیز برای او تهیه کنید. سوپ ها بدن کودک را گرم می کنند و مایعات را به بدن او می رسانند، چیزی که هنگام بهبودی او ضرورت دارد. با وجود سوپ، شیر مادر یا شیر خشک همچنان ضروری است.
بدن برای انجام تمام وظایف ضروری خود از جمله مبارزه با عفونت به آب نیاز دارد. بدون آب کافی، افراد علائم کم آبی را تجربه می کنند که می تواند احساس سرماخوردگی را حتی بدتر کند. برخی از علائم کم آبی بدن عبارتند از:افزایش تشنگی یا خشکی دهان،سرگیجه یا سبکی سر و خستگی.
تب یا تعریق یا سایر علایم سرماخوردگی می توانند منجر به کم آبی بدن شوند. کودک شما ممکن است به اندازه معمول احساس تشنگی نداشته باشد، و ممکن است هنگام نوشیدن احساس ناراحتی کند، بنابراین مهم است که او را به نوشیدن مایعات زیاد تشویق کنید. شما میتوانید چند قاشق آب گرم را در فواصل منظم به کودکان بالاتر از ۶ ماه بدهید. افزایش تعداد دفعات شیردهی نیز به شما اطمینان میدهد که نوزاد هیدراته شده و به سرعت بهبود مییابد.
روغن اکالیپتوس یکی از عناصر رایج در بسیاری از داروهای سرماخوردگی و ضد درد و سرفه است و برای از بین بردن گرفتگی بینی ناشی از سرماخوردگی تاثیر بسیار زیادی دارد.
– برای نوزادان و کودکان نوپا، میتوانید چند قطره از این روغن را در یک پارچه بریزید و آن در نزدیکی رختخواب کودک بگذارید تا بوی آن را استنشاق کند.
– برای کودکان، میتوانید کمی از روغن را روی پیشانی استعمال کنید یا چند قطره از آن را داخل آب داغ بریزید تا بخارش را استنشاق کند.
قطرههای بینی برای کودکانی که با گرفتگی بینی مواجه هستند بسیار مناسب است. شما میتوانید این قطرهها را بدون تجویز پزشک از اکثر داروخانهها دریافت کنید. با این حال میتوانید مشابه این قطرهها را در مواقع اورژانسی در خانه تهیه کنید. برای این کار کافی است نصف قاشق چای خوری نمک استرلیزه را با ۸ قاشق چای خوری آب گرم مخلوط کنید و مورد استفاده قرار دهید. بینی دچار گرفتگی واقعا میتواند فرزند کوچکتان را آزار بدهد، زیرا او قادر به نفس کشیدن از طریق دهان نیست و فین هم نمیتواند بکند. حتی تغذیه با با شیر مادر یا شیشه هم برای او دشوار است، و همین باعث میشود که او بدعنقتر شود. قطرهی سالین بینی فقط آب شور استریل است که بدون نسخه به فروش میرسد. میتوانید این قطره را در سوراخ بینی نوزادتان بریزید تا مخاط شل شود و بعد به وسیلهی فینگیر یا آسپیراتور آن را تخلیه کنید. این یکی از سادهترین درمان های سرفه و سرماخوردگی برای نوزادان است. در واقع، تا زمانی که کودکتان ۴ – ۵ ساله شود و بتواند خودش فین کند، میتوانید این درمان را ادامه دهید. اگر انسداد بینی کودک شما شدید است میتوانید از اسپریهای بینی استفاده کنید. اسپریهای بینی باعث میشوند مخاط موجود در بینی و گلو خارج شده و تنفس را برای کودک شما آسان تر میکنند.
در درمان خانگی سرماخوردگی کودکان حتما سن کودک را مدنظر داشته باشید:
• همیشه به نوع سرفهها دقت کنید، سرفه های بسیار شدید میتوانند علامتی بر بیماریهای خطرناک تری، چون سیاه سرفه باشند.
• زمانی که نوزاد شما گریه و بی قراری میکند مضطرب نشوید و کمی برای جواب دادن درمانهای خانگی مورد استفاده فرصت بدهید.
• به علائم و نشانههای بیماری کودک تان توجه کنید، برای مثال هنگام مشاهده مخاط با رنگ تیره حتما به پزشک مراجعه کنید.
• هنگام تهیه مخلوط های ماساژ و یا خوردنی، از موادی که کودک تان به آنها حساسیت دارد استفاده نکنید.
• به طور کلی از استفاده از مایعات با دمای کمتر از اتاق خودداری کنید.
• اگر درمانی برای کودک تان بهتر از سایر روشها جواب داد درمان را با آن روش ادامه دهید.
• اگر علائم سرماخوردگی کودک بیش از دو روز ادامه پیدا کرد و بهبودی مشاهده نشد حتما به پزشک مراجعه کنید.
بخار آب یک روش طبیعی برای کمک به کودکان در بر طرف شدن خشکی سینه و همچنین گرفتگی بینی است. آب گرم را برای مدتی در حمام باز بگذارید و اجازه دهید بخار آن در فضای حمام پخش شود، پس از آن کودک را وارد حمام کنید و اجازه دهید چند دقیقه در فضای داخل حمام تنفس کند. بخار یکی از بهترین درمان خانگی برای سرماخوردگی کودک است و به از بین رفتن احتقان بینی در کودکان سنین مختلف کمک میکند. برای نوزادان بهتر است حمام را حسابی گرم کنید تا پر از بخار و رطوبت شود. تمام درها و پنجرهها را ببندید و به مدت ۱۰-۱۵ دقیقه با بچه داخل حمام بنشینید. در این زمان چیزی با خودتان ببرید تا بچه سرگرم آن شود. برای بچههای بزرگتر، میتوانید از دستگاه بخور یا یک ظرف پر از آب گرم استفاده کنید، سر کودک را با یک حوله بپوشانید و از کودک بخواهید که بخار را تنفس کند. در طول این مدت حسابی حواستان را جمع کنید زیرا بخار میتواند خطرناک باشد!
در صورتی که کودک خردسال شما علائم ابتلا به سرماخوردگی را دارد، بدون هیچ اتلاف وقتی به پزشک مراجعه کنید تا معاینه شود اما می توانید در کنار درمان دارویی، از روش های خانگی نیز برای درمان سریع تر استفاده نمایید. یکی از روش های خانگی که به بهبود و درمان سرماخوردگی کودکان شما کمک می کند، حمام آب گرم می باشد. این کار موجب می شود تا مخاط بینی و مجاری تنفی او باز شود و تنفس راحت تری انجام شود. در نتیجه کودک می تواند اکسیژن بیشتری را جذب کند.
همچنین یکی دیگر از راه های سنتی این است که به او بخور هوای سرد بدهید. معمولا کودک سرماخورده ناآرام می باشد و با این کار به او آرامش می دهید و در نتیجه بهبود او سریعتر انجام می شود. علاوه بر آن می توان از عصاره اکالیپتوس هم برای ضد عفونی کردن اطراف خانه به همراه بخور استفاده کرد که البته مشورت با پزشک در این مورد توصیه می شود.
برای اینکه کودک شما هنگام شب خواب راحت تری داشته باشد، توجه کنید که ارتفاع سر وی متناسب باشد. بالا نگه داشتن سر کودک هنگام سرفه و سرماخوردگی به تنفس راحت تر وی کمک قابل توجهی میکند. بلند گذاشتن سر کودک در حالی که خواب است، می تواند تنفس او را آسان تر کند. شما میتوانید بالش اضافی زیر سر کودک تان قرار بدهید. به پهلو گذاشتن کودک نیز باعث میشود که بتواند راحت تر تنفس کند.
هنگامی که کودک از سرماخوردگی، سرفه و اختقان یا هر بیماری دیگری رنج میبرد، اجازه دهید تا حد امکان بخوابد و استراحت کند. خواب کمک میکند تا بدن کوچولوی آنها بتواند بهتر با عفونت مبارزه کند و بهبود بیابد. این یکی برای همهی سنین کاربرد دارد. خواب ترمیم کننده است و به بهبودی کمک فراوانی می کند. به همین دلیل است که برای کودکان شما مهم است که هنگام بیمار شدن استراحت کنند. اگر مریض هستند، به خصوص اگر تب دارند، آنها را از مدرسه یا مهدکودک دور کرده و در خانه نگه دارید. این همچنین به جلوگیری از انتشار میکروب به همکلاسی ها کمک می کند.
مهم است که قفسه سینه کودک و پشت او را با لباس های مناسب پوشش بدهید. پا و سر کودک و همچنین گوشهای او را زمانی که بیرون میروید، پوشش بدهید. گاهی اوقات، والدین برای گرم نگه داشتن کودک بیش از اندازه لباس تن او میکنند. این کار هم درست نیست. اگر میبینید که کودک تان به دلیل پوشیدن چندین لایه لباس عرق میکند، پس از پاک کردن عرق او، لباس هایش را عوض کنید چرا که همین تعریق هم میتواند سبب سرفه و سرماخوردگی کودک شود.
تامین ویتامین C به خصوص در فصل زمستان برای پیشگیری و درمان سرماخوردگی کودکان ضروری است. شما میتوانید این ویتامین را از طریق مصرف لیمو، پرتغال و سایر مرکبات تامین کنید. با این حال توجه کنید اگر کودک تان مبتلا به گلودرد شدید و خشک است از مصرف این میوهها به صورت خام اجتناب کنید و سعی کنید به جای آن از لیموترش در درست کردن سوپ استفاده کنید.