علت تکان خوردن دست و پا در خواب | درمان تکان خوردن دست و پا در خواب
علت تکان خوردن دست و پا در خواب
تکان خوردن دست و پا در خواب به صورت ناگهانی و شدید به دلیل عموامل مختلفی است که در ادامه علت تکان خوردن دست و پا در خواب (پرش در ابتدای خواب) را بیان خواهیم کرد. بیشتر افراد این اتفاق را در زندگی تجربه می کنند. پرش دست و پا در خواب زمانی اتفاق می افتد که از بیداری به مرحله خواب یا خواب سبک منتقل می شوید. در این انتقال، در خواب تکان می خورید. با آرام شدن شما ناگهان عضلات منقبض می شوند و باعث تکان خوردن دست و پا در خواب می شود. این حرکت با حس غلت خوردن روی رختخواب یا سقوط از صخره همراه است. پرش ناگهانی پا در خواب می‌تواند ناشی از استرس، اسپاسم عضلانی، مصرف برخی داروها و یا شرایط جدی پزشکی همچون صرع باشد. در صورتیکه این عارضه ناشی از بیماری خاصی نباشد کاهش استرس و مصرف غذاهای دارای طبع گرم می تواند به درمان کمک کند. تصور کنید آرام گرفته اید و می خواهید بخوابید که ناگهان دست یا پای شما منقبض می شود و فکر می کنید می خواهید از روی تخت بیفتید. اگر چنین اتفاقی تا به حال برای شما افتاده باشد به پرش دست و پا در خواب دچار شده اید. تکان خوردن دست و پا در خواب در افراد سالم و طبیعی اتفاق می افتد و نیازی به درمان ندارد. اما گاهی بیماری خاصی منجر به تکان خوردن دست و پا در خواب می شود که در این حالت باید به پزشک مراجعه شود.
علت تکان خوردن دست و پا هنگام خواب
اگر شما از آن دسته افرادی هستید که تکان خوردن دست و پا در ابتدای خواب حال تان را خراب می کند در اینجا علت تکان خوردن دست و پا هنگام را بیان می کنیم. یکی از مهمترین دلایل تکان خوردن ناگهانی دست و پا در خواب، سردی مغز است. اگرچه علت دقیق پرش ناگهانی دست و پا در هنگام خواب مشخص نیست، اما این عارضه ممکن است به دلیل مشکل در انتقال دهنده‌های عصبی دوپامین و عکس العمل‌های مفرط بخشی از مغز که حرکات عضلانی را کنترل می‌کند به وجود بیاید. شرایط زیر می‌تواند باعث ایجاد اختلال در خواب و جهش ناگهانی دست و پا در ابتدای خواب شود.
استرس
بسیاری از افراد به دلیل استرس و فشار‌های روانی تکان خوردن و لرزش ناگهانی دست و پا در خواب را تجربه می‌کنند.
اسپاسم عضلانی
گاهی حرکات غیر ارادی و تکان خوردن ناگهانی عضلات در ابتدای خواب تنها یک اسپاسم عضلانی است. اسپاسم‌های شبانه در میان بسیاری از افراد متداول هستند و در اثر خستگی عضلانی اتفاق می‌افتند.
عوارض جانبی برخی از داروها
یکی دیگر از علل تکان خوردن دست و پا در خواب ممکن است یک عارضه جانبی از برخی داروها همچون لوودوپا (دارویی برای درمان پارکینسون) و داروهای دوره‌ای ضد افسردگی باشد. در چنین شرایطی معمولا بعد از قطع مصرف دارو لرزش ناگهانی بدن در خواب برطرف می‌شود.
علت تکان خوردن دست و پا در خواب
سندروم پاهای بی قرار
سندروم پاهای بی قرار به دلیل ناهنجاری در انتقال دهنده‌های عصبی دوپامین به وجود می‌آید و باعث احساس سوزش و سوزن سوزن شدن در پاها می‌شود که با تکان دادن پاها بر طرف می‌شود. حدود 12 میلیون امریکایی این مشکل را دارند. دلیل این بیماری به ناهنجاری در انتقال دهنده های عصبی دوپامین برمی گردد. انتقال دهنده های عصبی به رساندن پیغام های عصبی کمک می کنند. متاسفانه علائم این بیماری در زمان استراحت و خواب بیشتر می‌شود و خواب افراد را مختل می‌کند. فرد مبتلا به این سندروم حتی در زمان خواب ممکن است به صورت غیرارادی دست و پای خود را حرکت دهد، اما متوجه آن نباشد. حدود 90% افرادی که این مشکل را دارند نشانه اختلال حرکتی اندامی دارد. این اختلال در پاها، مچ پا، انگشتان و باسن در طول خواب دیده می شود. افرادی دچار تکان خوردن دست و پا در خواب می شوند، خودشان در طول شب آگاه نمی شوند و علائم معمولا توسط همسر آن ها گزارش می شود.
اختلال حرکت دوره‌ای اندام ها در خواب (PLMS)
این اختلال تنها در زمان خواب اتفاق می‌افتد و باعث اسپاسم و تکان خوردن ناگهانی پا در خواب می‌شود. این حرکات معمولا هر ۲۰-۴۰ ثانیه یکبار اتفاق می‌افتند. علت اصلی این اختلال مشخص نیست و ممکن است با بیماری‌های همچون سندروم پاهای بی قرار، پارکینسون و حملات خواب همراه باشد.
آپنه خواب
آپنه خواب یک اختلال جدی در خواب است که در آن تنفس مکررا متوقف می‌شود و مجددا شروع می‌شود و به همین دلیل مغز فرمان تکان خوردن دست و پا در خواب را می دهد تا بدن دچار مرگ نشود. افرادی که به این عارضه دچار هستند ممکن است در طی شب خر و پف کنند و بعد از خواب احساس خستگی داشته باشند. حدود 18 میلیون از مردم امریکا مشکل آپنه خواب دارند. در طول آپنه خواب عضلات گلو شل می شوند راه تنفسی بسته می شود و تنگی تنفس اتفاق می افتد. فرد مبتلا به آپنه خواب ممکن است تا شصت ثانیه نفس نکشد سپس مغز به فرد پیغام می فرستد تا بیدار شود. اگرچه این اتفاق چندین بار در طول شب اتفاق می افتد اما فرد هیچگاه تشخیص نمی دهد. افرادی که این مشکل را دارند در معرض خطر فشار خون بالا، حمله قلبی، تشنج و سکته می باشند.
تکان خوردن دست و پا در خواب
برخی شرایط پزشکی
جهش ناگهانی دست و پا در خواب گاهی نشانه‌ای از یک وضعیت پزشکی هستند. برخی از این شرایط عبارتند از:
بیماری پارکینسون
صرع
آسیب به سر یا نخاع
از کار افتادن کلیه یا کبد
مسمومیت با مواد شیمیایی
اختلالات سیستم عصبی
اختلالات ژنتیکی
آزمایشات تشخیص علت تکان خوردن دست و پا در خواب
برای اینکه پزشک متوجه شود که علت تکان خوردن دست و پا هنگام خواب کدام مورد است باید آزمایشاتی را روی بیمار انجام دهد. برای تشخیص پرش دست و پا در خواب، پزشک سوابق پزشکی را بررسی و معاینه فیزیکی انجام می‌دهد. همچنین برای تشخیص علت و رد برخی از علل احتمالی جهش دست و پا در خواب ممکن است تست و آزمایشات زیر را توصیه کند.
نوار مغزی
این روش فعالیت الکتریکی مغز را ثبت می‌کند و می‌تواند مشخص کند که آیا مغز منشا تکان خوردن دست و پا در خواب است یا خیر. در این روش پزشک الکتروده‌های کوچک را به سر وصل می‌کند و از بیمار می‌خواهد تا به محرک‌های نوری نگاه کند و یا به صدا‌ها گوش کند. این اقدامات فعالیت الکتریکی غیر طبیعی مغز را مشخص می‌کند.
نوار عصب و عضله
در این روش الکترود‌ها روی عضلات مختلف، به خصوص عضلاتی که دچار پرش می‌شوند (دست و پا) قرار داده می‌شود. نوار عصب فعالیت الکتریکی عضلات را در زمان استراحت و زمان انقباض آن‌ها ثبت می‌کند و به پیدا کردن علت جنبیدن دست و پا هنگام خواب کمک می‌کند.
ام ار آی
ام ار‌ای برای بررسی مشکلات ساختاری یا تومور‌های داخل مغز یا نخاع که می‌تواند باعث تکان خوردن دست و پا در ابتدای خواب شود، مورد استفاده قرار می‌گیرد. اسکن MRI از یک میدان مغناطیسی و امواج رادیویی برای تولید تصاویر دقیق از مغز، نخاع و سایر مناطق بدن شما استفاده می‌کند.
تست‌های آزمایشگاهی
پزشک ممکن است آزمایش ژنتیکی را برای شناسایی علل پرش دست و پا در خواب توصیه کند. او همچنین ممکن است خون یا ادرار را برای رد یا تایید شرایط زیر بررسی کند.
اختلالات متابولیک
بیماری خودایمنی
دیابت
بیماری کلیوی یا کبدی
درمان تکان خوردن دست و پا در خواب
درمان تکان خوردن دست و پا در خواب زمانی موثرتر است که علت آن مشخص باشد و قابل درمان باشد، مانند ناشی بودن این عارضه از مصرف برخی از داروها، که با قطع دارو این مشکل برطرف می‌شود. اما در برخی موارد علت جهش ناگهانی دست و پا در خواب قابل درمان نیست و پزشک با تجویز دارو، روان درمانی یا داروهای تحریک عمیق مغزی همچون داروهای بتا و داروهای ضد تشنج سعی می‌کند تا علائم بیماری را کاهش دهد. پرش در خواب معمولا نیاز به درمان ندارد مگر این که این اتفاق به صورت مکرر بیفتد یا باعث به هم خوردن نظم خواب شود. آپنه خواب مشکلی جدی است که نیاز درمان دارد. در کودکان به دلیل عدم تکامل دستگاه عصبی مصرف برخی داروها عوارض نامطلوبی دارد و در برخی مواقع با تکامل دستگاه عصبی این وضعیت به طور کامل بهبود می‌یابد و یا دفعات آن کاهش می‌یابد. اگر فکر می کنید مشکلات و ناهنجاری های خواب دارید به پزشک مراجعه کنید. تکان خوردن اندام های بدن در خواب، به خصوص اگر باعث اضطراب می شوند یا در مراحل انتهایی خواب اتفاق می افتد، ممکن است به خاطر مشکلات عصبی جدی ایجاد شده باشند. مطالعات خواب متشکل از پلی سومنوگرافی و الکترومیوگرافی را می توان با یک متخصص خواب و یا متخصص مغز و اعصاب در میان گذاشت تا در تشخیص دلایل تکان خوردن پا در خواب به شما کمک کند.
درمان گیاهی پرش پا در خواب
تکان خوردن دست و پا در خواب را می توان با داروهای گیاهی و طب سنتی درمان کرد. درمان تکان خوردن دست و پا در خواب بسیار با اهمیت است. چرا که در صورت تداوم و بی اعتنایی ، زمینه ساز بیماری های غیرقابل درمانی همچون بیماری مغزی پارکینسون خواهد شد. پس اگر متوجه پرش پا در خواب خود یا دیگران شدید، با توصیه های ذکر شده آن را مهار نمایید برخی از راهکار‌های ساده برای درمان گیاهی پرش پا در خواب عبارتند از:
علت تکان خوردن دست و پا در خواب
- از دید طب سنتی علت پرش و تکان خوردن های شدید دست و پا در خواب سردی مغز است، بنابراین خوردن دمکرده‌ی اسطوخودوس و سنبل الطیب با کمی عسل می‌تواند برای درمان مفید باشد.
- دم کردن یک قاشق غذاخوری چای سفید همراه با ۴ استکان آب جوش به مدت ۲۰ دقیقه و نوشیدن آن قبل از خواب برای درمان پرش پا در خواب مفید است.
- جویدن روزانه ۱۴ عدد بادام می‌تواند به درمان پرش ناگهانی دست و پا در خواب کمک کند.
- برای درمان تکان خوردن دست و پا در خواب از خوردن سردیها و نوشیدنی‌های کافئین دار مخصوصا در شب اجتناب کنید و غذاهای با طعم گرم بخورید.
- کاهش دادن مصرف سردیها مخصوصا شبها( شبها گرمی میل شود) از بروز این عارضه جلوگیری می نماید و در درمان آن موثر است.
- پیروی از یک برنامه‌ی منظم خواب شبانه می‌تواند برای درمان تکان خوردن ناگهانی عضلات بدن هنگام خواب و سایر مشکلات خواب مفید باشد.
- حمام آب گرم قبل از خواب و ماساژ، عضلات را شل می‌کند تا تکان نخورند.
- از استرس ها بکاهید و به خواب آرام و زمان کافی خواب اهمیت بدهید و همچنین ماساژ قبل از خواب نیز برای رفع جهش دست و پا در هنگام خوابیدن بسیار مفید است.
حال که با علل و راههای درمان تکان خوردن دست و پا در خواب بیشتر آشنا شده اید اگر شما هم نصف شب و یا در ابتدای خواب دچار لرزش ناگهانی بدن و پرش دست و پا در خواب می شود سریعا به پزشک مراجعه کنید.
