شیوه زندگی ناسالم و عادات بد تغذیه ای همچنین وجود سموم شیمیایی و نیترات موجود در محصولات کشاورزی و غذایی بلای جان ما آدمها در عصر حاضر شده است .
از آنجا که ارتباط مستقیمی بین عملکرد مغز و دستگاه گوارش وجود دارد ،به جرات می توان گفت که ناراحتی های روحی و روانی عامل اصلی اختلالات گوارشی و بیمارهای مقعدی است .در این بین ناراحتی های گوارشی و نشیمنگاهی در زنان نسبت به مردان شایع تر است .
هر چی خواری و عدم انضباط در زمانِ صرف وعده های غذایی مثل صبحانه ،نهار و شام و همچنین آمار بالای شیوع استرس و افسردگی و اضطراب در میان مردم جامعه ایران دلیل اصلی و منشاء بیماری های گوارشی و هموروئید و شقاق است .
یک فرد منضبط که هر روز سرساعت معینی وعده های غذایی خود را صرف میکند و ورزش و تحرک به میزان کافی داشته باشد و از یک الگوی غذایی خاص تبعیت کند محال است که به این بیمارهای درد ناک و رنج آور مبتلا شود .
ما در این مقاله به بررسی علت و عوامل اصلی بیمارهای مقعدی مانند بواسیر و شقاق میپردازیم
همچنین به شما یاد خواهیم داد که راهکارهای خانگی موثر در درمان این بیمارها کدامند .
همچنانکه میدانید فردی که دارای اختلالات گوارشی مانند یبوست و اسهال است ،مستعد عارضه کسالت بار بواسیر و فیشر هم می باشد . و تا زمانیکه خود را مقید به اصلاح یک الگوی غذایی درست و شیوه رفتاری مناسب نداند محال است از این مهلکه درد و رنج به سلامت عبور کند .
بد نیست بدانید که ناراحتی های ناحیه مقعدی بصورت چند عارضه زیر نمایان می شود :
نوع اول بیماری هموروئید است که خود دارای چهار گرید مختلف است :
گرید یک تا سه از نوع هموروئید داخلی است
و گرید چهارم که می توان گفت از بقیه دردناک تره و حتی صورت ناخوشایندی دارد به شکل بیماری هموروئید خارجی در افراد بروز میکند .
تمام سعی ما بر این است که روش های موثری در درمان خانگی هموروئید داخلی و خارجی به شما معرفی کنیم که دارای کمترین عوارض و بیشترین اثرگذاری باشد و همچنین در راه درمان متحمل هزینه کمتری شوید .
همچنانکه در بالا توضیح دادیم زمانیکه یک فرد دچار عارضه کسالت بار مقعدی می شود ممکن است به یکی از موارد زیر مبتلا شود .
1-بواسیر نوع یک که درآن رگهای خونی برجسته و ملتهب می شود بسیار دردناک و دارای نبض است .
2-بواسیر نوع دوم یا پرولاپس مقعد که نشانه آن فروافتادگی هنگام نشستن اما بصورت اتوماتیک به داخل بر میگردد
3-بواسیر نوع سوم بازهم پرولاپس شدید مقعد که دارای فروافتادگی (گوشت اضافه مقعدی ) هنگام نشستن اما با دست به داخل مقعد برمیگردد.
4-و در آخر هموروئید گرید چهارم یا نوع چهارم که پرولاپس شدید تر مقعد همراه با رگهای خونی ملتهب و دردناک که دائم در دهانه مقعد مانده و غیر قابل برگشت به داخل می باشد (هموروئید دردناک خارجی)
5-یک موضوعی مهمی که این روزها بیشتر در میان خانمها حتی در سن پائین مشاهده میشود وجود زائده گوشتی دهانه مقعد است که متاسفانه در اثر عدم رعایت نکات بهداشتی که از عوارض سکس آنال می باشد بوجودمی آید .
برای درمان این نوع زائده گوشتی نیاز به درمانهای تخصصی و مطالعه و مراقبت بیشتری است که در این مقاله نمیخواهیم به آن بپردازیم زیرا ممکنه خارج از حوصله شما عزیزان باشد .
6- و نشانه دردناک تر ناراحتی های نشیمنگاهی شقاق با نام علمی فیشر می باشد
که البته برای درمان شقاق در قسمت بعدی همین مقاله راهکار خانکی خوبی ارائه دادیم .
در هموروئید نوع یک تا سه تا 90درصد به درمانهای خانگی پاسخ مثبت میدهد هموروئید نوع چهارم تا 75درصد به درمانهای خانگی و درمان دارویی پاسخ مثبت میدهد .
از آنجا که بواسیر و شقاق از نوع برگشت پذیر بوده و موضع فرد بیماربسیار حساس و آسیب پذیر می باشد نمیتوان در مورد همه بیماران به یک الگوی غذایی ثابت و شیوه رفتاری واحدی رسید.
اما چیزی که در این زمینه مشترک است پرهیز از غذاهای و میوه های التهاب زا و تحریک کننده ناحیه مقعدی است زیرا این غذاها تاثیر زیادی در التهاب و وسوزش و خارش ناحیه نشیمنگاه دارند.
از طرفی غذاهایی فراوری شده مانند کنسروها و غذاهای آماده و ترشیجات و بالاخص غذاهایی فست فودی و پرچرب مانند: سوسیس و کالباس و.. تاثیر زیادی در ماندگاری و به تعویق افتادن هموروئید و شقاق در بیماران دارند .عدم تحرک کافی و استرس و افسردگی هم مزیت بر علت است.
درد و سوزش و نبض هموروئید نوع یک تا سه با پروکتو کرایو یا سرما درمانی تا حد زیادی قابل پیشگیری و درمان است .همچنین استفاده از پمادهای گیاهی استاندارد موجود در مراکز طب سنتی یا داروخانه ها بهترین گزینه برای متوقف ساختن این بیماری ها است .
بهترین مرهم موم عسل و وازلین است که ترکیب این دو همراه با شستشوی موضع با صابون های گیاهی غیر قلیایی تا حد زیادی درد و سوزش و خارش را از بیماران دور میکند .
همچنین داشتن انضباط غذایی و کم کردن حجم مواد غذایی خوارکی و تقلیل آن به یک سوم در روز به مدت حداقل یک هفته تاثیر زیادی در درمان این بیماری دارد .
شاید این سوال هم برای شما پیش آمده باشد که شقاق چیست و یا درمان های موثر آن کدامند؟
به ترک خوردگی یا چاک خوردن دهانه ابتدایی مقعد که بیشتر در اثر یبوست مزمن بوجود می آید اصطلاحا فیشر یا شقاق می گویند، معمولا هنگام دفع مزاج با خون ریزی همراه بوده و بسیار دردناک است تا جائیکه بیمار از انجام هر گونه فعالیتی مانند نشستن یا خوابیدن و اجابت مزاج با مشگل جدی مواجه است.
درمان های خانگی زیادی برای بهبود شقاق توصیه شده ولی از کاربردی ترین آنها به شرح زیر می باشد
نشستن در لگن آب گرم همراه با محلول بتادین
استفاده از بهترین پماد برای شقاق مقعدی که معمولا پمادهای و مرهم های تاثیر گذار زیادی در بازار طبی و دارویی کشور موجود است.
پرهیز از نشستن های طولانی و کم کردن حجم مواد غذایی مصرفی تا یک سوم .داشتن تحرک کافی در طول شبانه روز و نوشیدن حجم زیادی از مایعات برای جلوگیری از یبوست ،که اگر به تمام توصیه های بالا به دقت عمل کنید زخم شقاق در کمتر از 72ساعت بهبود می یابد .
اگر بخواهیم در یک جمله خیال خوانندگان عزیز را راحت کنیم این است که در درمان بیمارهای نشیمنگاهی رعایت چند فاکتور شما را به مرز سلامتی می رساند .
• اصلاح شیوه رفتاری
• استفاده از پمادهای آنتی هموروئید و آنتی فیشر
• اصلاح عادت غذایی و تبعیت از یک الگوی غذای مناسب ویژه بیماران بواسیری
بنابراین اگر بیماران عزیز به دنبال راه میانبری هستند که مثلا با مصرف قرصی_ دارویی _چیزی در کمتر از 24ساعت به سلامتی برسند کاملا در اشتباه هستند و اگر هم کسی این قول وبهتون بده قطعا این کار هم اشتباه محض و سوء استفاده از ناآگاهی بیماران است .
در ارتباط با درمان خانگی شقاق تا 85درصد بیماران معمولا به درمان داروئی و خانگی پاسخ مثبت میدهند و همچنانکه در بالا گفتیم این بیماری ها از نوع برگشت پذیر بوده و حتی در صورت عمل جراحی هم در بازه زمانی 1تا 5ساله به شکل شدیدتر و وخیم تری عود میکند .
چنانچه بیمار از خود مراقبت نکند و پرهیزات غذایی و رفتاری بعمل نیاورد این میهمان ناخوانده تا مدتهای زیادی با وی خواهد بود .
بطور میانگین از 10نفر افراد جامعه حدود 7نفر مبتلا به یکی از انواع بیمارهای نشیمنگاهی می باشد که از این 7نفر حدود 4نفر خانم هستند، یعنی در مقایسه با مردان میزان ابتلاء در زنان بیشتر است.
همچنین مبتلایان به شقاق در میان زنان خانه دار و باردار بیشتر دیده می شود.
عمده دلیل اصلی ابتلاء زنان به این ناراحتی ها ،دوران 9ماهه بارداری و ماه های ابتدایی بعداز زایمان می باشد .و منشاء اصلی تمام این بیماری ها یبوست و زور زدنهای بیش از حد حین اجابت مزاج یا موقع زایمان است.
بهترین روش های درمان بواسیر در زنان در واقع آموزش و آگاهی است ،لازم است تمامی زنان جامعه ما از عامل اصلی مستعد کننده بیماری بواسیر وشقاق با خبر شوند و همچنین دانش و آگاهی کافی نسبت به مهار و کنترل این دردها و ناراحتی های داشته باشند .
زندگی بدون برنامه و باری به هر جهت و هر چه پیش آید خوش آید و هر چی خواری و از طرفی ویارهای دوران بارداری در زنان جامعه ما عامل اصلی اختلالات گوارشی و بیماری های مقعدی است.
نکته قابل توجه این است که اگر خانمی بعد از زایمان مبتلا به شقاق یا بواسیر شود درمان در وی تا حدودی دشوار خواهد بود همچنین یکی از مشگلات درمان بواسیر در زنان؛ هنگام بارداری است که بخاطر رعایت سلامت مادر و جنین دست اکثر اطباء از تجویز هر دارویی تا حدودی بسته می ماند .
در این بین اگر زنان خانه دار یا شاغل ما در کنار اعضای قدیمی خانواده مانند مادر بزرگ یا پدر بزرگها باشند ،نسخه های خانگی برای درمان و پیشگیری که البته حکیمانه هم هست نتیجه بهتری میدهد.
ولی بهترین نسخه خانگی در مورد درمان بواسیر نشستن در لگن آب سرد و در ارتباط با بیماری شقاق نشستن در لگن آب گرم همراه با محلول بتادین است .در اینجا نمیتوان به خانمهای که زایمان کرده اند توصیه کرد که حجم مواد غذایی خود را تقلیل دهند زیرا در دوران شیردهی هستند و سلامت بچه ممکنه به مخاطره بیفتد .
سخن پایانی :
بیمارهای مقعدی از جمله دردناک ترین بیمارهای ناحیه مقعد و راست روده به شمار میروند که صد در صد از نوع برگشت پذیر بوده همچنانکه اشاره شد حتی در صورت عمل جراحی احتمال عود مجدد در بازه زمانی 1تا 5ساله هست .
فاکتور های :اصلاح شیوه رفتاری و تغییر عادت غذایی و استفاده از روش های درمانی مطمئن و استاندارد همگی در مجموع و در کنار هم بر میزان سلامت بیماران به یک اندازه تاثیر گذار است .
زیرا مطمئن ترین راه درمان بواسیر در زنان و مردان آگاهی از نحوه بوجود آمدن این بیماریها و دانش پیشگیری و مراقبت از خود در مقابل آنها است .