رانیتیدین یکی از داروهای ترش معده است که در اشکال مختلفی همچون شربت، آمپول و قرص رانیتیدین ۱۵۰ میلی گرم در بازار موجود است بهترین زمان مصرف قرص رانیتیدین را در ادامه می خوانید.
اگر قرص رانیتیدین ۱۵۰ را یک بار در روز مصرف میکنید، بهتر است بعد از عصرانه یا قبل از خواب مصرف شود. شربت رانیتیدین را درست طبق دستور مصرف کنید و برای مصرف آن از قاشقهای مخصوص خوردن دارو استفاده کنید. استفاده از قاشق غذاخوری برای خوردن دارو ممکن است باعث شود دارو را بیشتر از حد تعیین شده مصرف کنید. قرص رانیتدین خوراکی است و با غذا یا بدون غذا، طبق دستور پزشک، مصرف میشود و معمولا یک بار در روز مصرف میشود. رانیتیدین ۱۵۰ در برخی شرایط ۴ بار در روز صرف میشود.
نام تجاری: زانتاک Zantac
نام زنریک: رانیتیدین هیدروکلرید Ranitidine Hcl
میزان مصرف و طول دوره مصرف دارو بر اساس شرایط بیماری و پاسخ بدن به درمان بستگی دارد. در این مورد دستورات و توصیههای پزشک را با دقت دنبال کنید. همزمان با رانیتیدین ۱۵۰ ممکن است در حال مصرف داروهای دیگری باشید که حتما طبق توصیههای پزشکان داروها را مصرف کنید.
برای دریافت بیشترین بهره از دارو بهتر است آن را به طور منظم مصرف کنید. میزان مصرف دارو یا طول دوره مصرف را بدون مشورت با پزشک تغییر ندهید، چرا که تغییر در میزان مصرف دارو بر اثربخشی آن تاثیر خواهد گذاشت.
قرص رانیتیدین ۱۵۰ (Ranitidine) دارویی است که کاربرد اصلی آن در درمان زخم معده و گاستریت معده است. این دارو در درمان کوتاه مدت زخمهای فعال دوازدهه یا زخمهای فعال و خوشخیم معده، حالات مرضی ترشح بیش از حد اسید معده مانند نشانگان زولینگر -الیسون و درمان رفلاکس معده یا برگشت محتویات معده به مری که سوزش سر دل را سبب می شود مورد استفاده قرار میگیرد و می تواند قبل یا بعد از غذا مصرف شود.
ممکن است مقدار (دُز) و شکل داروی مصرفی در زیر نیامده باشد. مقدار موردنیازتان، شکل دارو و دفعات مصرف آن به سن، نوع بیماری، شدت بیماری، سایر بیماریها و واکنش بدنتان به اولین دُز مصرفی رانیتیدین بستگی دارد. قرص رانیتیدین ۱۵۰ معمولا در قالب قرصهایی با دُز ۱۵۰ و ۳۰۰ میلیگرم برای بیماران تجویز میشود.
مقدار مصرفی برای درمان زخم دوازدهه (اثنی عشر)
برای بزرگسالان (۱۷ تا ۶۴ سال)
برای درمان زخم دوازدهه: دُز ۱۵۰ میلیگرم ۲ بار در روز یا دُز ۳۰۰ میلیگرم ۱ بار در روز. اگر میخواهید ۱ بار در روز و با دُز ۳۰۰ میلیگرم رانیتیدین مصرف کنید، آن را بعد از شام یا قبل از خواب مصرف بکنید.
مقدار مصرفی برای پس از درمان اولیه: دُز ۱۵۰ میلیگرم ۱ بار در روز و قبل از خوابیدن.
برای کودکان (۱ ماهه تا ۱۶ ساله)
برای درمان زخم دوازدهه: مقدار معمول ۲ تا ۴ میلیگرم بهازای هر کیلوگرم از وزن بدن ۲ بار در روز است. حداکثر مقدار مجاز ۳۰۰ میلیگرم در روز است.
مقدار مصرفی برای پس از درمان اولیه: مقدار معمول ۲ تا ۴ میلیگرم بهازای هر کیلوگرم از وزن بدن ۱ بار در روز است. حداکثر مقدار مجاز ۱۵۰ میلیگرم در روز است.
مقدار مصرفی برای کودکان زیر ۱ ماه
تأثیرگذاری و بیخطری این دارو برای کودکان زیر ۱ ماه تأیید نشده است.
مقدار مصرفی برای افراد مسن (بالای ۶۵ سال)
ممکن است افراد مسن دچار نارساییهای کلیوی باشند. این امر موجب میشود بدن دارو را آهستهتر جذب کند. بنابراین مقدار بیشتری از دارو و برای مدت طولانیتری در بدن باقی میماند. این امر خطر بروز عوارض جانبی را افزایش میدهد.
در این موارد شاید پزشک از مقادیر کمتر دارو یا برنامهی درمانی متفاوتی استفاده بکند. این امر مانع از تجمع بیشازحد دارو در بدن خواهد شد.
توجه: دُز رانیتیدین برای افراد مسنی که به بیماریهای زخم معده، رفلاکس معده، ازوفاژیت فرسایشی، و ترشح بیشازحد اسید معده مبتلا هستند نیز طبق آنچه در بالا گفته شد تجویز میشود.
ملاحظات خاص
اگر از بیماری های کلیوی رنج میبرید، در صورت ابتلا به بیماریهای زخم دوازدهه، زخم معده، رفلاکس معده، ازوفاژیت فرسایشی، و ترشح بیشازحد اسید معده ممکن است پزشک از دُز ۱۵۰ میلیگرم یک بار در روز شروع کند و پس از مدتی مقدار مصرفی را به ۲ بار در روز برساند.
برای بزرگسالان (۱۷ تا ۶۴ سال)
برای درمان زخم معده: دُز ۱۵۰ میلیگرم ۲ بار در روز.
مقدار مصرفی برای پس از درمان اولیه: دُز ۱۵۰ میلیگرم ۱ بار در روز و قبل از خوابیدن.
برای کودکان (۱ ماهه تا ۱۶ ساله)
برای درمان زخم معده: مقدار معمول ۲ تا ۴ میلیگرم بهازای هر کیلوگرم از وزن بدن ۲ بار در روز است. حداکثر مقدار مجاز ۳۰۰ میلیگرم در روز است.
مقدار مصرفی برای پس از درمان اولیه: مقدار معمول ۲ تا ۴ میلیگرم بهازای هر کیلوگرم از وزن بدن ۱ بار در روز است. حداکثر مقدار مجاز ۱۵۰ میلیگرم در روز است.
مقدار مصرفی برای کودکان زیر ۱ ماه
تأثیرگذاری و بیخطر بودن این دارو برای کودکان زیر ۱ ماه تأیید نشده است.
برای بزرگسالان (۱۷ تا ۶۴ سال)
مقدار معمول برای درمان بازگشت اسید به مری: دُز ۱۵۰ میلیگرم ۲ بار در روز.
برای کودکان (۱ ماهه تا ۱۶ ساله)
مقدار معمول برای درمان بازگشت اسید به مری: ۵ تا ۱۰ میلیگرم بهازای هر کیلوگرم از وزن بدن که جمعا باید به ۲ نوبت تقسیم بشود.
مقدار مصرفی برای کودکان زیر ۱ ماه
تأثیرگذاری و بیخطربودن این دارو برای کودکان زیر ۱ ماه تأیید نشده است.
برای بزرگسالان (۱۷ تا ۶۴ سال)
برای درمان ازوفاژیت فرسایشی: دُز ۱۵۰ میلیگرم ۴ بار در روز.
مقدار مصرفی برای پس از درمان اولیه: دُز ۱۵۰ میلیگرم ۲ بار در روز.
برای کودکان (۱ ماهه تا ۱۶ ساله)
مقدار معمول برای درمان ازوفاژیت فرسایشی: ۵ تا ۱۰ میلیگرم بهازای هر کیلوگرم از وزن بدن که جمعا باید به ۲ نوبت تقسیم بشود.
مقدار مصرفی برای کودکان زیر ۱ ماه
تأثیرگذاری و بیخطربودن این دارو برای کودکان زیر ۱ ماه تأیید نشده است.
برای بزرگسالان (۱۷ تا ۶۴ سال)
مقدار معمول برای درمان ترشح بیشازحد اسید معده: دُز ۱۵۰ میلیگرم ۲ بار در روز. ممکن است در صورت نیاز، پزشک مقدار مصرفیتان را افزایش بدهد.
حداکثر مقدار مصرفی: ۶۰۰۰ میلیگرم یا ۶ گرم در روز.
برای کودکان (نوزاد تا ۱۷ ساله)
تأثیرگذاری و بیخطربودن این دارو برای کودکان زیر ۱۸ سال تأیید نشده است.
در درمان قرحه خوشخیم گوارشی، قرحه ناشی از مصرف داروها، بازگشت محتویات معده به مری و سوءهاضمه مزمن مقدار ۱۵۰ میلی گرم ۲ بار در روز صبح و شب یا ۳۰۰ میلی گرم موقع خواب برای مدت ۸-۴ هفته مصرف میشود.در درمان نشانگان زولینگر-الیسون ۱۵۰ میلی گرم ۳ بار در روز تا حداکثر g/day۶ در مقادیر منقسم مصرف میشود.
در درمان قرحه گوارشی mg/day۴-۲ دوبار در روز تا حداکثر mg/day۳۰۰ مصرف میشود. مقدار مصرف نگهدارنده تا ۱۵۰ میلی گرم در شب است.
تزریقی:
برای کاهش اسید معده قبل از اعمال جراحی یا زایمان مقدار ۱۵۰-۵۰ میلی گرم ۲-۵/۰ ساعت قبل از القای بیهوشی به صورت عضلانی یا تزریق آهسته وریدی مصرف میشود.
در دوران بارداری و شیردهی منع زیادی در مورد مصرف قرص رانیتیدین ۱۵۰ وجود ندارد، اما باز هم در اولین ملاقات، پزشکتان را از این موضوع باخبر کنید. رانیتیدین ۱۵۰ در دوران بارداری تنها در صورت نیاز باید مصرف شود. در مورد خطرات مصرف دارو در دوران بارداری با پزشک مشورت کنید.
قرص رانیتیدین وارد شیر مادر میشود. اگر در حال شیردهی به نوزاد هستید، قبل از شروع مصرف دارو با پزشک مشورت کنید.
قرص رانیتیدین ۱۵۰ قرصی است که همه کسانی که مشکل معده دارند آن را می شناسند. ه یاد داشته باشید که پزشک قرص رانیتیدین را با آگاهی از عوارض و مزیتهای آن تجویز کرده است و این دارو در کنار عوارضی که دارد مزیتهای زیادی نیز برای شما خواهد داشت. به علاوه افراد بسیاری رانیتیدین را بدون مشاهده هیچ عارضه جانبی مصرف میکنند. اما متاسفانه برخی افراد مثل نقل و نبات آن را میخورند و نمیدانند چه عوارض وحشتناکی دارد. از جمله عوارض قرص رانیتیدین میتوان به:
درد قفسه سینه
تب
گلو درد
احساس کوتاه شدن تنفس
سرفه با خلط سبز یا زرد
سریع کبود شدن یا خونریزی کردن
احساس ضعف غیر عادی
کند یا تند شدن سرعت ضربان قلب
مشکلات بینایی
سرخی و تاول پوستی
کاهش اشتها
زردی پوست و چشم
کاهش توانایی جنسی.
خستگی ، خواب آلودگی
برادیکاردی
کمی فشار خون
CHF
بیماری عروق محیطی
بثورات پوستی
تهوع ، استفراغ ، اسهال
کدر شدن ادرار و مدفوع اشاره کرد. در صورت بروز علائم نارسایی قلبی، باید مصرف دارو قطع شود.
رانیتیدین برای کودکان زیر یک ماه تحت هیچ شرایطی موثر و ایمن نیست. همچنین برای افراد زیر 18 سال که معده آن ها بیش از حد اسید تولید می کند هم موثر و ایمن نیست.
کلیه های افراد مسن ممکن است به خوبی کار نکنند. این امر باعث می شود بدن شما به آرامی دارو را پردازش و پاک کند و در نتیجه دارو به مدت بیشتری در بدن باقی می ماند که خطر بروز عوارض جانبی را افزایش می دهد. در موارد نادر، این دارو ممکن است باعث گیجی، افسردگی، اضطراب و توهم شود. در افراد مسن بیمار این اتفاق به وفور رخ می دهد.
این دارو مقدار اسید معده را کاهش می دهد که این امر به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک می کند. اگر علائم شما ناشی از تومورهای سرطانی باشد، این دارو نمی تواند کمکی به درمان آن ها کند.
اگر سابقه حمله ی پورفیری حاد دارید، نباید از رانیتیدین استفاده کنید. این دارو می تواند یک حمله پورفیری حاد را ایجاد کند.
اگر مشکلات کلیوی دارید یا سابقه بیماری کلیوی دارید، ممکن است نتوانید این دارو را از بدن خود پاک کنید. این امر مقدار سطح رانیتیدین بدن را افزایش می دهد و باعث بروز عوارض جانبی جدی بیشتری می شود.
اگر دچار مشکلات کبدی هستید یا سابقه بیماری کبدی دارید، ممکن است نتوانید این دارو را به خوبی فراوری کنید. بنابراین رانیتیدین در بدن افزایش می یابد و عوارض جانبی جدی را در پی دارد.
رانیتیدین می تواند یک واکنش آلرژیک شدید ایجاد کند. در صورت مصرف قرص رانیتیدین، اگر سابقه واکنش های آلرژیک دارید، به پزشک خود مراجعه کنید و اگر علائم یک واکنش شدید آلرژیک را دارید به سرعت با اورژانس تماس بگیرید. علائم یک واکنش آلرژیک شامل موارد زیر است:
مشکلات تنفسی
تورم گلو یا زبان
تب
ایجاد قرمزی و جوش های پوستی
اگر تا به حال به رانیتیدین واکنش آلرژیک نشان داده اید به هیچ عنوان دوباره آن را مصرف نکنید. مصرف دوباره ی آن می تواند باعث مرگ شود.
سالمندان به عوارض این دارو حساستر هستند؛ به ویژه به گیجی و آشفتگی.
رانیتیدین دارویی است که با مهار گیرندههای H۲ هیستامین نوع دو سلولهای جانبی ترشح اسید معده را کم میکند و به درمان ناراحتیهای ناشی از افزایش اسید معده کمک میکند.
کاهش فشار خون:
آتنولول با انسداد گیرنده های بتا – آدرنرژیک موجب کاهش فشار خون می شود.این دارو با کاهش جریان سمپاتیک از CNS و با مهار آزاد شدن رنین باعث کم شدن برون ده قلبی می شود. به گزارش اسان طب آتنولول با مقادیر مصرف کم بطور انتخابی گیرنده های ß1 را در قلب مهار می کند. آتنولول اثر کمی بر روی گیرنده های ß2 نایژه ها و عضلات صاف عروق دارد.
ضد آنژین صدری:
آتنولول با کاهش انقباضات میوکارد و با کم کردن ضربان قلب ( اثرات اینو تروپیک منفی) به درمان آنژین صدری پایدار مزمن کمک کرده و بنابراین باعث کاهش مصرف اکسیژن میوکارد می شود.
حمایت قلبی:
مکانیسم این اثر که طول عمر بیماران مبتلا به انفارکتوس میوکارد را زیاد می کند ، مشخص نشده است. این دارو دفعات ضربانهای زودرس بطنی ، درد قفسه سینه و بالارفتن آنزیمها را کاهش می دهد.
زنان باردار: براساس مطالعاتی که بر روی جانوران صورت گرفت این دارو خطری برای بارداری ندارد. اما مطالعات جانوری همیشه نمیتواند در مورد انسانها صادق باشد. مطالعات کافی برای نشاندادن سلامت یا خطرناکبودن این دارو برای بارداری انسان صورت نگرفته است. مصرف آن برای زنان باردار تنها در صورتی توصیه میشود که نیاز ضروری به رانیتیدین وجود داشته باشد. بنابراین درصورتی که در دورهی مصرف دارو هستید و باردار شُدید، با پزشک مشورت بکنید.
زنان شیرده: باید قبل از مصرف این دارو با پزشک مشورت بکنید. ممکن است رانیتیدین از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل و موجب بروز عوارض جانبی در نوزاد بشود. باید با پزشک مشورت بکنید تا متوجه بشوید مصرف این دارو باتوجه به عوارض احتمالی، الزامی است یا خیر.
افراد مسن: ممکن است افراد مسن دچار نارساییهای کلیوی باشند. این امر موجب میشود بدن آنها دارو را آهستهتر جذب بکند. بنابراین مقدار بیشتری از دارو و برای مدتطولانیتری در بدن باقی میماند. این امر خطر بروز عوارض جانبی را افزایش میدهد. در برخی موارد نادر ممکن است رانیتیدین موجب بروز کنفوزیون (نوعی حالت گیجی و کاهش هوشیاری)، افسردگی، اضطراب و توهم در فرد بشود. این عوارض در افراد مسنی که بیماریهای دیگری دارند، شایعتر است.
در کودکان: تأثیرگذاری و بیخطربودن این دارو برای کودکان زیر ۱ ماه برای درمان هیچ بیماریای تأیید نشده است. رانیتیدین برای افرادی زیر ۱۸ سالی که بر اثر بیماری معدهشان اسید زیاد تولید میکند، نیز فایدهای ندارد. ازجمله بیماریهای ناشی از تولید بیشازحد اسید معده میتوان به نشانگان زولینگر-الیسون اشاره کرد.
برخی داروها برای جذب درست در بدن به اسید معده احتیاج دارند. رانیتیدین اسید معده را کاهش میدهد، بنابراین میتواند بر روی اثربخشی داروهای دیگر تاثیر بگذارد. برخی داروهایی که اثربخشی آنها تحت تاثیر رانیتیدین قرار میگیرد، عبارتند از:
برخی ضد قارچهای آزول azole (مانند itraconazole، ketoconazole)، pazopanib و …
قرص رانیتیدین ۱۵۰ را با سایر داروهای کاهش دهنده اسید معده و مسدود کنندههای H۲ مصرف نکنید (داروهایی مانند cimetidine، famotidine و nizatidine)
برخی داروها با قرص رانیتیدین تداخل دارند و ازاین رو خودسرانه مصرف رانیتیدین را حتی به شکل تک دوز نباید انجام دهید. شایع ترین نمونهها کتوکونازول، داروهای ضددیابتی خوراکی، نیفیدیپین و فنی توئین است. جذب این دارو در حضور آنتیاسیدها کاهش مییابد. با وجود آنکه رانیتیدین در مقایسه با سایمتیدین یک مهار کننده ضعیفکنندهتر آنزیمهای کبدی است، با این وجود در مصرف همزمان سایر داروها با این دارو باید احتیاط کرد.
وقتی داروهای خاصی با رانیتیدین مصرف شوند، ممکن است بهخوبی در بدن عمل نکنند. دلیلش این است که رانیتیدین باعث کاهش میزان آنها در بدن میشود. نمونههایی از این داروها عبارتاند از:
آتازاناویر: اگر مجبور هستید این دو دارو را همزمان مصرف کنید، پزشک به شما خواهد گفت که با چند ساعت فاصله این دو دارو را مصرف کنید.
جفیتینیب: اگر داروهای رانیتیدین و جفیتینیب را همزمان با داروی ضداسید بیکربنات سدیم مصرف میکنید، ممکن است جفیتینیب بهخوبی اثر نکند. بنابراین برای مصرف همزمان این دو با پزشک مشورت بکنید.
مصرف رانیتیدین با برخی داروها خطر بروز عوارض جانبی آن داروها را افزایش میدهد. نمونههایی از این داروها عبارتاند از:
پروکائینآمید: مصرف مقادیر بالای قرص رانیتیدین همراه با داروی پروکائینآمید میتواند موجب بروز عوارضی از این دارو بشود.
وارفارین: مصرف رانیتیدین همراه با وارفارین میتواند خطر خونریزی یا تشکیل لختههای خونی را افزایش بدهد. اگر این داروها را همزمان مصرف میکنید، باید پزشک بهدقت شما را تحتنظر داشته باشد.
میدازولام و تریازولام: مصرف قرص رانیتیدین همراه با این داروها میتواند برای مدت زمان نسبتا طولانی موجب افزایش شدید خواب آلودگی بشود.
گلیپیزید: مصرف همزمان قرص رانیتیدین و گلیپیزید میتواند موجب کاهش قند خون بشود. بنابراین با افزودن رانیتیدین به برنامهی درمانیتان، باید بیشازپیش حواستان به قند خونتان باشد.