ترموستات ماشین ممکن است در برخی از مواقع خراب شود چگونه بفهمیم ترموستات ماشین خراب است علائم خرابی ترموستات ماشین کاملا مشهود است و عوارض و مضرات برداشتن ترموستات ماشین در تابستان بسیار است در ادامه شما را با علائم خراب شدن ترموستات ماشین بیشتر آشنا خواهیم کرد.
خراب شدن ترموستات ماشین باعث فشار بیشتر به موتور و سرد کار کردن موتور ماشین خواهد شد هرگونه ایجاد مشکل و خرابی ترموستات ماشین به طور مستقیم روی دمای موتور تاثیر خواهد گذاشت و در دراز مدت ممکن است به موتور ماشین شما صدمات جدی وارد بیاورد. ترموستات خراب موجب می شود تا موتور خودرو دیرتر از حالت معمول گرم شود و این خود منجر به افزایش مصرف سوخت نیز می گردد. علاوه بر این، خرابی ترموستات ماشین در موتور می تواند در دراز مدت منجر به فرسوده شده سیلندرها، کاهش غلظت روغن و در نهایت فرسایش قطعات خودرو می شود. علائم خراب شدن ترموستات ماشین معمولا شامل مواردی هستند که در زیر به آن ها اشاره شده است.
بالا رفتن دمای موتور به بیش از حد مجاز و حتی جوش آوردن خودرو در همان دقایق اولیه روشن شدن خودرو
تغییرات مداوم درجه آمپر به طور نامنظم
نشت آب رادیات از قسمت های مختلف خودرو
افزایش غیر طبیعی مصرف سوخت
مصرف زیاد روغن موتور
این موارد از جمله شایع ترین علائم خرابی ترموستات رادیاتور ماشین هستند که با هزینه ای اندک و تعویض ترموستات می توان از تمامی آن ها جلوگیری نمود. در حالت عادی فرایند باز و بسته شدن ترموستات خودرو در زمان مناسب صورت میگیرد و سیستم خنک کننده ماشین بدون هیچ مشکلی به کار خود ادامه خواهد داد. اما اگر اختلالی در کارکرد ترموستات ایجاد شود و سنسور آن در زمان معین فعال نگردد ترموستات ماشین در زمان مناسب باز و بسته نخواهد گردید.
در صورت فعال نشدن ترموستات خودرو مایع خنک کننده موجود در رادیاتور امکان خروج از درون رادیاتور و جریان یافتن در مجاری موتور را نخواهد داشت. به این ترتیب دمای موتور به تدریج بالا خواهد رفت و احتمالا مشکلاتی نظیر جوش آوردن را به همراه خواهد داشت. البته ممکن است ترموستات ماشین در حالت فعال باقی بماند و دیگر غیر فعال نشود. در این حالت مایع خنک کننده موجود در رادیاتور حتی به هنگام پایین بودن دمای موتور نیز در مجاری آن جریان خواهد یافت و موجب بروز اختلال در کارکرد موتور خواهد گردید.
بنابراین همواره باید از سالم بودن ترموستات ماشین اطمینان حاصل کرد و در صورت خراب شدن ترموستات رادیاتور خودرو نسبت به تعویض آن اقدام نمود. از جمله راههای اطمینان یافتن از این موضوع توجه به علائم خرابی ترموستات ماشین است.
۱. تغییرات غیر عادی دمای موتور
یکی از مهمترین علائم خراب شدن ترموستات خودرو، تغییرات غیر عادی مربوط به دمای موتور آن است. به عنوان مثال اگر خودروی خود را روشن کنید و موتور خودروی شما در کمتر از بیست دقیقه جوش بیاورد باید به درست کار کردن ترموستات خودرو شک کنید و این اتفاق را به عنوان یکی از علائم خرابی ترموستات خودرو به حساب بیاورید.
اگر تغییرات دمای آب درون رادیاتور که از طریق نشانگر مخصوص آن قابل مشاهده است غیر عادی باشد به احتمال فراوان ایراد از ترموستات ماشین خواهد بود. به این معنی که اگر درجه حرارت موتور خودرو به طور غیر عادی کاهش یا افزایش پیدا کند این موضوع میتواند یکی از علائم خراب شدن ترموستات ماشین باشد.
در صورت مشاهدهی تغییرات غیر عادی در دمای موتور ماشین باید پیش از انجام هر اقدامی نسبت به بررسی ترموستات ماشین اقدام کرد. چرا که در غیر این صورت اختلالهای ناگهانی دما در صورت ادامه یافتن میتواند در کارکرد موتور خودرو تاثیر منفی از خود به جا بگذارد. البته باید به این موضوع توجه داشت که علائم خرابی ترموستات ماشین تنها تغییرات دمای موتور و نوسانات ناگهانی آن را در بر نمیگیرد و نشانههای دیگری را هم شامل میشود.
ترموستات خراب چه نشانه هایی دارد
۲. نشت مایع خنک کننده از رادیاتور ماشین
اگر زمانی مشاهده کردید که مایع خنک کننده موجود در رادیاتور ماشین به بیرون نشت کرده و فضای زیر خودرو را خیس نموده است باید نسبت به خراب شدن ترموستات ماشین شک کنید. همان گونه که به آن اشاره شد مهمترین وظیفه ترموستات خودرو به جریان در آوردن مایع خنک کننده در تمام مجاری موتور خودرو است. بنابراین نشت کردن مایع خنک کننده از این مجاری نشان دهندهی آن است که ترموستات ماشین به خوبی وظایف خود را انجام نمیدهد و خراب شده است.
در واقع این موضوع نشان میدهد که ترموستات رادیاتور ماشین از قابلیت باز شدن برخوردار نیست تا به مایع خنک کننده اجازهی جریان یافتن در مجاری موتور خودرو را بدهد. به همین دلیل مایع خنک کننده به تدریج حالت فشرده یافته و ناگزیر از طریق روزنههای مختلف به بیرون نشت میکند. معمولا این نشتی ابتدا در اطراف ترموستات ماشین صورت خواهد گرفت و پس از آن به تدریج به سایر مجاری موتور خودرو نیز سرایت خواهد کرد. به همین دلیل در صورت مشاهدهی آن باید هر چه زودتر نسبت به تعویض ترموستات ماشین یا حل کردن مشکل آن اقدام نمود.
۳. افزایش میزان مصرف سوخت ماشین
همان گونه که به آن اشاره شد جوش آوردن زودهنگام موتور ماشین و تغییرات پیوسته و مداوم درجه آمپر خودرو به شکل نامنظم میتواند از جمله علائم خراب شدن ترموستات موتور ماشین باشد. علاوه بر موارد مذکور و همچنین نشت کردن آب یا مایع خنک کننده موجود در رادیاتور از روزنههای مختلف خودرو، کاستیهای دیگری نظیر افزایش غیر عادی میزان مصرف سوخت نیز میتواند به عنوان یکی از علائم خرابی ترموستات ماشین تلقی شود.
اگر ترموستات خودرو درست کار نکند عملکرد موتور خودرو با اختلالهای متعدد مواجه شده و تضعیف خواهد گردید. از همین رو برای جبران مافات لازم است که سوخت بیشتری مصرف گردد تا ضعف موتور خودرو به شکل نسبی پوشش داده شود. به این ترتیب میزان مصرف سوخت خودرو به شکل غیر عادی افزایش خواهد یافت. بنابراین اگر خودروی سواری شما بیش از حالت عادی سوخت مصرف کند باید ترموستات خودرو را مورد بررسی قرار دهید.
۴. مصرف بیش از حد روغن موتور
در کنار این موضوع مصرف بیش از اندازهی روغن موتور نیز میتواند یکی از علائم این است که ترموستات ماشین خراب شده است. چرا که با توجه به افزایش غیر عادی و نامتناسب دمای موتور میزان مصرف روغن موتور نیز به شکل غیر عادی افزایش خواهد یافت.
در مجموع به محض مشاهده کردن یکی از علائم خراب شدن ترموستات موتور ماشین که در سطور پیشین این متن به آنها اشاره شد باید در کوتاهترین زمان ممکن نسبت به بررسی صحت و سلامت ترموستات ماشین و تعویض آن در صورت نیاز اقدام نمود. چرا که تعویض ترموستات خودرو هزینهی چندانی را به همراه نخواهد داشت. اما در صورتی که این کار در زمان مناسب صورت نگیرد ممکن است لطمات جبران ناپذیری به موتور خودرو یا سایر قطعات موجود در سیستم خنک کننده آن وارد آید و هزینههای گزافی را روی دست رانندهی خودرو باقی بگذارد.
علاوه بر آن باید به این نکته هم توجه داشت که ترموستات ماشین قطعهای قابل تعویض بوده و به طور معمول تعمیر نمیشود. بنابراین در صورت مشاهده کردن خرابی یا مشکل جدی در آن از اقدام به تعمیر این قطعه اجتناب کنید و آن را به طور کامل تعویض نمایید.
مضرات حذف ترموستات ماشین بسیار زیاد است و برداشتن ترموستات ماشین در تابستان به شدت غلط است یکی از مواردی که باید به آن توجه نمود این است که برخی از افراد در تابستان که دمای هوا نسبتا بالا است، ترموستات موتور ماشین خود را به طور کلی از مدار خارج می کنند که این ممکن است برای خودرو مشکلاتی را ایجاد کند. بنظر می رسد بهترین راهکار برای رانندگانی که شرایط آب و هوایی گرم تری را نسبت به سایرین تجربه می کنند، استفاده از ترموستات های با درجه حرارت پایین تر می باشد. این دسته از افراد می توانند از ترموستات های 72 درجه استفاده نمایند که باعث می شود آب رادیاتور زودتر به مدار وارد شود.
برداشتن ترموستات ماشین در تابستان شدیدا مضر است و عوارض نبستن ترموستات روی ماشین خیلی هزینه آور است جدا نمودن و حذف ترموستات خودرو از سیستم خنک کننده موتور آن بیشتر در فصل تابستان انجام میشود. یعنی در زمانی که دمای هوا بیش از اندازه بالا بوده و میزان حرارت آن موجب بالا رفتن دمای موتور خودرو میشود. در چنین شرایطی نبستن ترموستات ماشین موجب جاری شدن مداوم مایع خنک کننده در مجاری موتور میگردد. با این حال کسانی که به طور مداوم با خودرو و مشکلات مختلف آن سر و کار دارند انجام چنین کاری را توصیه نمیکنند.
اکر بخواهیم به طور خلاصه وار عواقب ناشی از برداشتن ترموستات ماشین در تابستان و ترموستاتی که دمای آن پایینتر از دمای استاندارد باشد را ذکر کنیم می توان گفت فرسایش بیشتر موتور و افزایش مصرف سوخت از مهم ترین ویژگی های منفی آن هستند.
از مهمترین مضرات حذف ترموستات ماشین نیز می توان علاوه بر دو مورد فوق به خطر تاب برداشتن سرسیلندر نیز اشاره کرد.
نصب ترموستاتی که دمای آن استاندارد باشد باعث کاهش مصرف سوخت، کاهش فرسایش موتور و کارکرد بهتر آن می شود.
پس هیچ گاه ترموستات خودروی خود را حذف نکنید (چه در تابستان چه در زمستان) و همچنین از ترموستاتی که دمای باز شدن آن پایینتر از نرمال است استفاده نکنید.
اگر احساس می کنید خودروی شما داغتر از دمای نرمال کار می کند و از سالم بودن ترموستات ممطئن هستید باید عیب را در دیگر اجزای سیستم خنک کننده جستجو کنید. مطمئن باشید سیستم خنک کننده ای که معیوب باشد با نصب ترموستات دما پایین عیبش رفع نمی شود و تحت فشار خودش را نشان می دهد. پس با نصب ترموستات دما پایین یا حذف ترموستات فقط صورت مسئله را پاک می کنید و مشکل گرم شدن و بازده پایین سیستم خنک کننده همچنان سر جای خودش است.
برداشتن ترموستات ماشین در تابستان
اگر ترموستات ماشین شما از سیستم خنک کننده آن در فصل تابستان حذف شود موتور ماشین باید مدت زمان بیشتری کار کند تا به دمای استاندارد برسد. همچنین موتور خودرو برای دست یافتن به دمای استاندارد خود در روزهای سرد با چالش بیشتری روبرو خواهد بود.
از سوی دیگر نبود ترموستات در فصل تابستان موجب میشود که هیچ مانعی برای بازگشت آب به درون رادیاتور خودرو وجود نداشته باشد. بنابراین سرعت ورود و خروج آب به رادیاتور خودرو بیشتر میشود و ممکن است فرصت چندانی برای خنک شدن آن در رادیاتور ماشین به دست نیاید. به این ترتیب علاوه بر روزهای سرد در روزهای گرم نیز سیستم خنک کننده خودرو بدون ترموستات از کارایی لازم برخوردار نخواهد بود.
نظیر همین ایراد در هنگام طی کردن مسیرهای پر فراز و نشیب نیز قابل مشاهده است. به عنوان مثال پیمودن یک سربالایی طولانی موجب بالا رفتن دمای موتور خودرو میشود. اما اگر بلافاصله خودرو در یک مسیر سرپایینی قرار گیرد، شاید چرخش سریع آب در مسیر موتور تا رادیاتور موجب سرد شدن ناگهانی موتور خودرو گردد و مشکلاتی را در سرسیلندر خودرو به وجود بیاورد.
به هر حال بهتر است جز در خودروهای مخصوص مسابقه در سایر خودروها به خصوص خودروهای سواری از حذف ترموستات از سیستم خنک کننده خودرو در فصل تابستان و زمستان پرهیز شود.
درجه ترموستات رادیاتور ماشین بسیار مهم است به طور معمول ترموستاتی که برای یک ماشین خاص طراحی و ساخته شده ویژگیهای منحصر به فرد همان خودرو را مد نظر قرار داده است. این موضوع معمولا در دمایی که ترموستات فعال شده یا به اصطلاح باز میشود قابل مشاهده خواهد بود. به عنوان مثال ترموستات برخی از خودروهای سواری در دمای 75 درجه سانتیگراد باز میشود و ترموستات به کار رفته در برخی دیگر از آنها نیز در دمای 83 درجه سانتیگراد فعال میگردد.
در پارهای از مواقع برخی از رانندگان اقدام به نصب ترموستات هایی با دمای فعالیت متفاوت روی خودروی خود میکنند. در حالی که بهتر است همان ترموستات فابریک خودرو که به طور ویژه برای آن ساخته شده است روی خودرو نصب گردد. در صورت انجام این کار موتور خودرو در زمان معین و به شکل سریعتری به حداقل دمای کاری مرسوم و عادی خود میرسد. هنگامی هم که دمای موتور خودرو روی رقم مناسب قرار گرفت با بسته شدن ترموستات خودرو از خنک شدن بیش از اندازهی موتور آن جلوگیری به عمل میآید.
حال اگر از ترموستاتی که دمای فعال شدن و باز شدن آن کمتر از ترموستات فابریک خودرو باشد استفاده گردد روند فعالیت موتور خودرو تا حدی دچار اختلال میشود. معمولا دارندگان خودروهای مختلف این کار را به آن منظور انجام میدهند که دمای موتور خودرو دیرتر از حالت عادی افزایش یابد. اما تجربه نشان داده است که این کار تاثیر چندانی در افزایش دیرهنگام دمای موتور خودرو نخواهد داشت.
به عنوان مثال اگر ترموستات اصلی و فابریک یک خودروی سواری در دمای 83 درجه باز شود اما به جای آن از ترموستاتی که در مای 75 درجه باز میشود در آن خودرو استفاده گردد، موتور خودرو سریعتر از حالت عادی به دمای 75 درجه می رسد. اما در عین حال مدت زمان بیشتری طول میکشد تا دمای آن از رقم 75 درجه به رقم 83 درجه افزایش یابد.
در حالی که اگر از همان ترموستات 83 درجه در خودروی مذکور استفاده شود، دمای موتور خودرو به شکل سریعتری به حد استاندارد یا همان دمای 83 درجه خواهد رسید. بنابراین استفاده از ترموستاتی که دمای باز شدن آن کمتر از ترموستات فابریک خودرو است تنها به استهلاک بیشتر ترموستات و موتور خودرو خواهد انجامید.
علائم خرابی ترموستات
همان گونه که به آن اشاره شد ترموستات هایی که برای خودروهای سواری ساخته میشوند انواع مختلفی دارند. اما کار تمام آنها کم و بیش به یک شکل است و دمای موتور خودرو را به گونهای تنظیم میکنند که از میزان مشخصی بالاتر نرود. این تنظیم از طریق تنظیم دمای آب یا مایع خنک کنندهای که از موتور خودرو به رادیاتور آن جریان دارد انجام میشود.
به عنوان نمونه اگر دمای استاندارد ترموستات به کار رفته در یک خودروی سواری 75 درجهی سانتیگراد باشد، آب جریان یافته از سمت موتور به رادیاتور خودرو تنها زمانی توسط ترموستات اجازهی ورود به رادیاتور را خواهد یافت که دمای آن به 75 درجه برسد.
هنگامی که موتور خودرو روشن میشود آب سرد موجود در رادیاتور خودرو به سمت موتور جریان می یابد و در مسیرهای دور سیلندر شروع به چرخش میکند. در این هنگام ترموستات خودرو مسیر بازگشت آب به رادیاتور را میبندد تا آب در اثر گرمای تولید شده توسط موتور خودرو داغ شود. پس از آن که دمای آب به 75 درجه سانتیگراد رسید ترموستات خودرو راه بازگشت آب به رادیاتور خودرو را باز میکند تا آب در معرض هوا قرار بگیرد و پس از خنک شدن در رادیاتور دوباره به سمت موتور خودرو باز گردد.
بروز علائم خرابی ترموستات خودرو نشان دهندهی آن است که فرایند چرخش آب در یکی از مراحل یاد شده یا در تمام آنها با مشکل همراه است. البته گاه پیش میآید که برخی از رانندگان ترموستات خودرو را از چرخهی یاد شده حذف میکنند.
نشانه های خراب شدن ترموستات ماشین
ترموستات خودرو در عمل بخشی از سیستم خنک کننده اجزای داخلی آن است که ارتباط مستقیمی با رادیاتور خودرو دارد. وظیفهی اصلی ترموستات خودرو آن است که مایع خنک کننده موجود در رادیاتور را در موتور خودرو به جریان در بیاورد. در واقع بدون وجود ترموستات و نیرویی که ایجاد میکند مایع خنک کننده موجود در رادیاتور خودرو امکان جریان یافتن در مجاری موتور را نخواهد داشت.
ترموستات در خودرو وظیفه دارد تا مایع خنک کننده را در موتور به جریان در بیاورد به همین دلیل به طور باور نکردی در عملکرد موتور خودروی شما اثر دارد. زمانی که موتور گرم نیست ترموستات بسته می شود. هنگامی که موتور گرم می شود و دمای لازم برای عملکرد بی نقص را به دست میاورد یک سنسور درون ترموستات باعث باز شدن آن می شود و اجازه می دهد تا مایع خنک کننده به جریان در بیاد تا دمای موتور بیشتر از حد نیاز افزایش نیابد بنابراین آب در موتور به چرخش در می آید. این جریان مایع خنک کننده ( در ارتباط با دیگر اجزای مختلف سیستم خنک کننده) باعث می شوند درجه ی حرارت موتور در حد مطلوب باقی بماند و عملکرد موتور را در بهترین حالت نگه می دارند.
باز و بسته شدن ترموستات در زمان درست برای حفظ درجه حرارت موتور بسیار حائز اهمیت است و اگر ترموستات خراب باشد موتور ماشین شما خراب می شود. در صورتی که ترموستات در حالت بسته گیر کند، هیچ راهی برای مایع خنک کننده وجود ندارد که از رادیاتور خارج شود در نتیجه دمای موتور بسیار افزایش خواهد یافت. به همین ترتیب، اگر این اتفاق برعکس بیفتد یعنی ترموستات در حالت باز گیر کند، مایع خنک کننده به طور مداوم به جریان در می آید و در نتیجه دمای موتور خودرو به سطح مطلوب نمی رسد که باعث ایجاد مشکل در عملکرد موتور می شود. نشانه های مختلفی وجود دارد که نشان دهنده ی وجود مشکل در ترموستات است و وجود مشکل را به شما هشدار می دهد.
هنگامی که موتور خودرو کار نمیکند یا هنوز در هنگام کار کردن داغ نشده است، ترموستات خودرو نیز کار خاصی انجام نمیدهد و در حالت بسته باقی میماند. اما به محض آن که دمای موتور بالا برود و بیم وجود اختلال در کارکرد آن به دلیل داغ شدن بیش از اندازه ایجاد شود، سنسوری که درون ترموستات خودرو وجود دارد فعال شده و آن را باز میکند. فعال شدن ترموستات خودرو موجب میشود که مایع خنک کننده موجود در رایاتور در مجاری موتور به جریان در بیاید و مانع از افزایش بیش از اندازهی دمای موتور خودرو گردد. به این ترتیب دمای موتور خودرو در حد معینی باقی خواهد ماند و مانع از بروز اختلال در کارکرد موتور میشود.