علت استفراغ نوزاد شیرخوار | درمان استفراغ نوزادان شیرخوار
استفراغ نوزاد شیرخوار به دلایل متعددی ممکن است تا قبل از دوسالگی بروز کند اگر علت استفراغ نوزاد شیرخوار را نمی دانید بهتر است با نگاهی به این مطلب راههای درمان استفراغ نوزادان شیرخوار را بخوانید و اگر موفق نشدید فورا به پزشک مراجعه کنید.
علت استفراغ نوزاد شیرخوار
علت استفراغ نوزاد شیرخوار اختلال در مري است. در محل اتصال مري به معده دريچه‌اي وجود دارد كه اسفنكتر ناميده مي‌شود؛ اين دريچه در نوزادان بر خلاف بزرگسالان بسيار شل است و بعد از شير خوردن نوزاد به‌طور كامل بسته نشده و موجب مي‌شود شير از معده به مري و نهايتا به حلق برگشت پيدا كند. اين موضوع كاملا طبيعي است و به همين دليل نام اين پديده در شيرخواران را ريفلاكس فيزيولوژيك گذاشته‌اند. بالا آوردن نوزاد تا 4 ماهگي به اوج خودش مي‌رسد و اغلب تا 12 ماهگي برطرف مي‌شود ولي گاهي تا 24 ماهگي هم طول مي‌كشد اما اگر بيشتر از اين مقدار طول بكشد، حتما نياز به بررسي‌هاي بيشتري توسط پزشك دارد.
نوزادنی که به زور غذا به آنها تحمیل میشود، برگشت غذا دارند و گاهی استفراغ می‌کنند اما این مشکل مرضی نیست. درواقع، این عکس‌العملی به خواسته مادر است. باید بدانید که اشتهای کودکان نوسانی است. زمانی می‌بینید که کودک صبحانه‌اش را خیلی خوب می‌خورد اما عصر کمتر می‌خورد یا دو روز اول هفته را خوب غذا خورده ولی دو روز بعدی را کمتر می‌خورد. این دلیل نمی‌شود زمانی که اشتهای کودک کم شده به زور به او غذا بدهید. هم معده توان آن را ندارد و هم کودک از نظر عاطفی با مادر کشمکش پیدا می‌کند ولو اینکه غذایش شیرمادر باشد.
استفراغ نوزاد شیرخوار یک بیماری رایج است. استفراغ نوزاد شیرخوار ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد، شامل گاستروانتریت (آنفولانزای معده)، مسمومیت غذایی و گاستریت. هم چنین ممکن است استفراغ به دلیل بیماری جدی‌تری اتفاق بیفتد و نقطه شروع بیماری باشد. بنابراین، مهم است که نشانه‌های هشدار دهنده را بشناسید.
خطر اصلی استفراغ مکرر، کم آبی بدن است. استفراغ نوزاد شیرخوار موجب از دست دادن بیش از حد آب و مواد معدنی بدن میشود. هنگامی که این اتفاق می‌افتد، مایعات بدن باید با محلول‌های الکترولیت خوراکی (ORS) مانند Pedialyte یا Rehydralyte جایگزین شوند. این داروها در داروخانه‌ها و بسیاری از فروشگاه‌های مواد غذایی بدون نسخه در دسترس هستند.
استفراغ نوزادان شیرخوار را معمولا می‌توان در خانه با برخی روش‌ها درمان کرد. برای جلوگیری از استفراغ نوزاد شیرخوار دارو تجویز نمی‌شود، زیرا ممکن است باعث عوارض جانبی جدی شود.
در دستگاه گوارش کودکان و بزرگسالان بین مری و معده یک اسفنگتر یا دریچه‌ای وجود دارد که هنگام خوردن غذا باز میشود تا شیر یا هر غذایی که کودک می‌خورد وارد معده‌اش شود. پس از غذا خوردن این اسفنگتر بسته میشود و اجازه نمی‌دهد محتویات معده به سمت مری برگردد اما در نوزادان اسفنگتر در انتهای تحتانی مری شل است و این شلی، طبیعی است.
در واقع بین ۵۰ تا ۷۰ درصد نوزادان و شیرخواران این مشکل را دارند و ما همیشه به خانواده‌ها تذکر می‌دهیم که اگر نوزاد یا شیرخوار ۳ تا ۴ ماهه‌‌ای بعد از خوردن شیر مقداری از آن را برمی‌گرداند این امر مشکلی ایجاد نمی‌کند و طبیعی است. به همین دلیل نام این پدیده را ریفلاکس فیزیولوژیک گذاشته‌اند.
به طور خاص، حالت تهوع یا استفراغ، احساس انسداد ناشی از اختلال ارگان‌های گوارشی است که باعث میشود گلوی شما آنچه که در معده دارید، بیرون بفرستد. حالت تهوع باعث میشود که غذا خوردن برای فرد دشوار شود. استفراغ نوزاد شیرخوار ناشی از دلایل مختلف است از جمله غذای مسموم، داروهای رفلاکس اسید، حساسیت به بو یا رایحه. همچنین، استفراغ می‌تواند یکی از علائم بیماری‌های مربوط به معده و روده باشد. در بیشتر موارد، فرد مبتلا به دیدار پزشک می‌رود تا نسخه‌ای دریافت کند.
درمان استفراغ نوزادان شیرخوار
مراقبت‌های اولیه
برای درمان استفراغ نوزاد شیرخوار و جلوگیری از کم آبی بدن، مقدار کمی از مایعات را در فواصل منظم به نوزاد بدهید.
با محلول ORS (با دمای ولرم) شروع کنید. هر ۵ تا ۱۰ دقیقه ۱ قاشق چای خوری (۵ میلی لیتر) از محلول به نوزاد بدهید. حتی اگر نوزاد باز هم استفراغ کرد، به طور منظم از محلول به او بدهید. با وجود استفراغ نوزاد شیرخوار ، بیشتر محلول جذب بدن او میشود.
با کاهش استفراغ، مقدار بیشتری از ORS را در فواصل طولانی‌تر به نوزاد بدهید. این کار را تا وقتی ادامه دهید که نوزاد ادرار کند و دیگر تشنه نباشد (علاقه به نوشیدن نداشته باشد). به نوزاد آب، شیر، شیرخشک یا سایر مایعات ندهید تا استفراغ نوزاد شیرخوار متوقف شود.
اگر با وجود انجام روش بالا، استفراغ نوزاد شیرخوار بیش از ۲ ساعت ادامه پیدا کرد، نزد پزشک بروید.
نکته مهم: ممکن است نوزاد تشنه باشد و مایعات را سریعتر بخورد. اگر او هنوز استفراغ می‌کند، محلول را با مقادیر داده شده (و نه بیشتر) به او بدهید. ایده خوبی نیست که مایعات بیش از حد به نوزاد بدهید، زیرا باعث استفراغ بیشتر میشود.
اقدامات بعدی
اگر نوزاد از شیر مادر تغذیه می‌کند:
پس از ۲ ساعت که نوزاد بدون استفراغ گذرانده است، مجددا شیردهی را از سر بگیرید. در هر بار شیردهی نصف زمان معمول از هر پستان به نوزاد شیر بدهید و فواصل شیردهی ۱ تا ۲ ساعت باشد.
اگر نوزاد مجددا استفراغ کرد، زمان شیردهی را به ۵ دقیقه از یک پستان محدود کنید و فواصل شیردهی هر ۳۰ تا ۶۰ دقیقه باشد. حتی زمانی که نوزاد استفراغ می‌کند، بخشی از شیر جذب میشود.
هنگامی که استفراغ نوزاد شیرخوار متوقف شد، برنامه منظم شیردهی با شیر مادر را دوباره از سر بگیرید.
اگر نوزاد از شیرخشک تغذیه می‌کند:
پس از ۲ ساعت که نوزاد بدون استفراغ گذرانده است، تغذیه با شیرخشک را از سر بگیرید. با مقادیر کم شروع کنید و بتدریج به حجم شیرخشک بیافزایید. در صورت مصرف مایعات، نوزادانی که بیش از ۴ ماه سن دارند می‌توانید سرلاک، سیب زمینی پخته شده، کمپوت سیب خانگی، موز له شده یا هویج پخته و له شده را شروع کنید. در این زمان از دادن چای، آبمیوه و دیگر نوشیدنی‌ها اجتناب کنید. اگر فرزند شما پس از ۲۴ ساعت مشکلی نداشت، برنامه غذایی معمول را ادامه دهید.
اگر کودک غذای کمکی مصرف می‌کند (بالای ۱ سال):
پس از ۲ ساعت که نوزاد بدون استفراغ گذرانده است، با مقدار کمی از شیر یا شیرخشک و سایر مایعات تغذیه را شروع کنید. مقدار آن را بتدریج زیاد کنید.
بعد از ۴ ساعت بدون استفراغ، غذاهای جامد (سرلاک برنج، سرلاک سایر غلات، بلغور جو دوسر، نان، رشته فرنگی، هویج پخته، موز له شده، سیب زمینی پخته شده، برنج، کمپوت سیب خانگی، نان سوخاری، کراکر (بیسکوییت ترد نمکی)، سوپ با رشته فرنگی و سبزیجات پخته) را شروع کنید. به هر میزان که کودک تمایل دارد به او مایعات بدهید.
بعد از ۲۴ ساعت بدون استفراغ، برنامه غذایی کودک را از سر بگیرید.
موارد هشدار دهنده
اگر فرزند شما در عرض ۲۴ ساعت بهبودی نیافت و یا هر یک از موارد زیر رخ داد به پزشک مراجعه کنید:
ادامه استفراغ نوزاد شیرخوار پس از ۲ ساعت اول شروع مایعات
استفراغ گاه به گاه به مدت بیش از ۲۴ ساعت
اسهال مکرر (بیش از ۵ بار در روز)؛ وجود خون (به رنگ قرمز یا سیاه) یا مخاط در اسهال
وجود خون در استفراغ نوزاد شیرخوار یا مدفوع
ورم شکم یا درد‌های شکمی
عدم ادرار برای ۸ ساعت، گریه بدون اشک، خشکی چشم‌ها و دهان
خستگی غیرمعمول، خواب آلودگی، سردرگمی یا تشنج
تب بیش از ۴۰ درجه سانتی گراد
علت استفراغ نوزادان شیرخوار
استفراغ نوزاد شيرخوار بيشتر به‌علت پرخوري است و اغلب مادراني كه به‌علت بالا آوردن شيرخوارشان به ما مراجعه مي‌كنند مادراني هستند كه به محض گريه كردن كودك به او شير مي‌دهند و متاسفانه بچه به پرخوري عادت مي‌كند. درست است كه ما توصيه مي‌كنيم هر وقت كودك گرسنه بود به او شير بدهيد ولي در مواقعي كه استفراغ مكرر و زياد است حداقل با يك فاصله‌گذاري 5/2 الي 3 ساعته مي‌توانيم مشكل را به راحتي كنترل كنيم.اگر كودك شما روند طبيعي رشد و نمو خود را طي مي‌كند، نشانه آن است كه كودك شير كافي دريافت مي‌كند و هيچ مشكلي وجود ندارد و نياز به هيچ دارو يا آزمايشي هم نيست.
رژیم مناسب برای مادران شیرده
گاهي مصرف مواد‌غذايي توسط مادر باعث آلرژي يا حساسيت و ريفلاكس طولاني مدت در شيرخوار مي‌شود مثلا وقتي مادر شير يا لبنيات مي‌خورد مقداري از مواد داخل شير وارد شير خودش شده و درصورت حساسيت به مواد داخل شير كودك به آن واكنش نشان مي‌دهد. ما نمي‌توانيم لبنيات را به‌طور كامل از رژيم غذايي مادر حذف كنيم بلكه موقتا آن را حذف كرده يا ماده ديگري را جايگزين مي‌كنيم اما زماني كه ريفلاكس شديد است يا در مدفوع كودك خون ديده شده از شيرهاي هيپو آلرژيك كه حساسيت كمتري براي كودك دارند استفاده مي‌كنيم. به‌طور كلي مادران شيرده بايد از خوردن غذاهاي نفاخ و محرك پرهيز كنند.
جلوگیری از پرخوری نوزاد
سعي كنيد كودك‌تان را به پرخوري عادت ندهيد زيرا پرخوري كودك به شكل عادت در آمده و در نهايت به چاقي او ختم مي‌شود. مادراني كه به زور به فرزندان‌شان غذا مي‌دهند به كودك آسيب مي‌رسانند. به‌خصوص در كودكاني كه بيش از يك سال سن دارند؛ اين موضوع اثرات رواني مخربي بر جاي مي‌گذارد چون در اين زمان شخصيت كودك در حال شكل‌گيري است و كودك مي‌خواهد استقلال خود را به‌دست گيرد و در نتيجه ممكن است لجباز شود.
سرفه‌هاي مكرر را جدي بگيريد
يكي از شايع‌ترين عواملي كه باعث مي‌شود ريفلاكس ادامه پيدا كند آلرژي و حساسيت به بعضي از مواد‌غذايي است. در اين موارد با حذف كردن ماده آلرژي‌زا يا جايگزين كردن آن با غذايي ديگر مي‌توانيم استفراغ نوزادان شيرخوار را كنترل كنيم مثلا اگر كودك به پروتئين شير حساسيت دارد، مي‌توانيم با مشورت كردن با پزشك، شير ديگري را جايگزين كنيم. گاهي كودك دچار سرفه‌هاي مزمن و مكرر مي‌شود كه هر چه والدين به پزشكان متعدد مراجعه مي‌كنند، علت اين موضوع روشن نمي‌شود درحالي‌كه ممكن است علت بيماري ريفلاكس نوزاد باشد كه با درمان مناسب مشكل كاملا برطرف مي‌شود. كودكاني كه به‌دليل آسم مزمن يا سينوزيت زياد سرفه مي‌كنند نيز محتويات معده را بالا مي‌آورند پس با درمان سرفه، ريفلاكس ر ا هم درمان مي‌كنيم.
بهترین مدل خوابیدن نوزاد شیرخوار برای جلوگیری از استفراغ
چگونگي خواباندن نوزاد براي جلوگيري از استفراغ نوزادن و شیرخواران بسيار كمك‌كننده است بيشتر مادران شيرخوار را به پشت مي‌خوابانند. چون شنيده‌اند كه كودك را نبايد روي شكم خواباند. در حقيقت اين گفته درست است و خواباندن نوزادان به شكم، احتمال مرگ آنها در خواب را بيشتر مي‌كند اما بهتر است بعد از اتمام شيردهي و زماني كه كودك بيدار است و مادر هم در كنار اوست او را به حالت دمر( خوابیده روی شکم) خواباند يا اين‌كه شيرخوار را به پهلوي چپ خوابانده و يك بالش نازك زير سرش قرار دهيد در اين حالت سر كودك كمي بالاتر از بدن قرار گرفته و احتمال استفراغ نوزاد شیرخوار خيلي كمتر مي‌شود.
كدام استفراغ نوزاد شیرخوار خطرناک نیست؟
در استفراغ‌هاي طبيعي شيرخوار، علائمي از كاهش وزن و بي‌اشتهايي ديده نمي‌شود و كودك شير را به‌صورت پنيري بالا مي‌آورد ولي در استفراغ‌هاي مرضي ريفلاكس به‌صورت مزمن و چندين بار در روز بوده و حالت پنيري هم ندارد و شايد با علائمي از قبيل خس‌خس سينه، تنگي نفس، وزن نگرفتن مناسب و حتي سرفه‌هاي طولاني مدت همراه باشد.
نکات مهم درباره استفراغ نوزاد شیرخوار
شیرخواران هنگام شیر خوردن، هوای زیادی را وارد معده می كنند. هوای بلعیده شده توسط كودك باعث نفخ او میشود و نفخ می‌تواند یكی از عوامل مستعد‌كننده ريفلاكس شیر خوار باشد. با رعایت عوامل زیر نفخ و استفراغ نوزاد شیرخواره كمتر میشود:
– بعد از اتمام شیردهی، كودك را به آغوش گرفته و سرش را روی شانه‌تان قرار دهید و به آرامی پشت او را نوازش كنید تا هوای معده‌اش خارج شود. با این كار راه گوارشی كاملا باز شده و هوای بلعیده شده از طریق دهان خارج میشود اين عمل معمولا با بالا آوردن كمی شیر همراه است پس بهتر است روی سر شانه‌تان یك دستمال یا پارچه قرار دهید كه لباس‌تان كثیف نشود!
– حداكثر تا 02 دقیقه بعد از اتمام شیر خوردن كودك 2 تا 3 بار بادگلو می‌زند. سعی كنید قبل از این زمان كودك را به پشت نخوابانید زیرا خروج هوای بلعیده شده كمی دشوارتر میشود شیرخوار را به حالت ایستاده یا در حالت دمر (خوابیده روی شكم) قرار دهید و در این حالت حتما مواظب كودك خود باشید.
استفراغ مداوم در کودکان و نوزادان شیرخوار نیز نگران کننده است، زیرا باعث از دست رفتن آب بدن آنها میشود.
اگر استفراغ نوزاد بیش از ۶ ساعت ادامه یافت یا با اسهال، تب و علایمی، چون گوش درد ظاهر شد، حتما با پزشک تماس بگیرید.
کودک حتما باید استراحت کند. بهتر است ظرفی کنار او بگذارید تا در مواقع لزوم از آن استفاده کنید.
به کودک مقداری محلول نمکی بدهید.
دمای بدن کودک را اندازه بگیرید و با استفاده از اسفنج و آب ولرم بدنش را سرد نگه دارید.
هنگامی که استفراغ نوزادان شیرخوار بند آمد، به تدریج به او غذاهای سفت بدهید و فقط از غذاهای ساده استفاده کنید.
درمان خانگی استفراغ نوزاد شیرخوار
وقتی نوزاد و کودک استفراغ می‌کند، اقدامات زیر را انجام دهید.
هنگام استفراغ سر نوزاد را نگه دارید. وقتی استفراغ تمام شد، صورت او را با اسفنج یا پارچه تمیز کنید. کمی آب بدهید تا دهانش تمیز شود.
به کودک دلداری دهید، زیرا استفراغ شیرخواران ممکن است موجب ناراحتی یا ترس او شود.
هر ساعت مقدار کمی آب یا محلول او. آر. اس (۳۰ میلی لیتر) به او بدهید تا بنوشد. این کار موجب جایگزینی مایعات از دست رفته بدن در اثر استفراغ می شود.
کودک را تشویق کنید که دراز بکشد و استراحت کند. ظرفی کنار او بگذارید چون ممکن است مجدد استفراغ کند.
برای جلوگیری از آب زدایی بدن، کودک را تشویق کنید مقدار بیشتری از محلول او. آر. اس بنوشد.
بعضی از کودکان از حالت تهوع در هنگام سفر رنج می‌برند. حرکت مداوم و طولانی مدت وسیله نقلیه باعث اختلال در اندام‌های حفظ تعادل بدن مانند گوش میشود و این مشکل را به وجود می‌آورد. بیشتر کودکان مشکل را بزرگتر نشان می‌دهند.
قبل از سفر کج خلقی نکنید. این رفتار شما کودک را عصبی‌تر و نگران‌تر می‌کند.
قبل از سفر نباید معده کودک خالی یا پر باشد. قبل از حرکت، غذای مختصری به او بدهید و نگذارید در طول سفر پرخوری کند.
در سفر مقدار زیادی نوشیدنی همراه خود ببرید تا کودک دچار خشکی آب بدن نشود.
برای این بیماری داروهای مخصوصی وجود دارد. در صورت تجویز پزشک، پیش از حرکت، از این داروها به کودک بدهید.
دور کمر کودک را با باندی تحت فشار قرار دهید. تحریک نقاط حسی بدن، حالت تهوع را کمتر می‌کند.
اگر کودک شما همیشه در هنگام سفر دچار این بیماری میشود، با پزشک کودک در میان بگذارید.
در صورت استفراغ نوزادان شیرخوار …
شیردهی را متوقف کنید.
از محلول او. آر. اس به مقدار معین و در فواصل منظم به نوزاد بدهید.
پس از گذراندن 2 ساعت بدون استفراغ، شیردهی را به مقدار کم از سر بگیرید.
بالا آوردن شیر در نوزاد شیرخوار
کدام بالا آوردن شیر طبیعی و کدام غیرطبیعی است؟
مادر پس از آوردن نوزاد به خانه می بیند نوزادش پس از شیر خوردن و بغل کردن و یا هنگام باد گلو کردن (آروغ زدن) مقداری از شیر خورده شده را از گوشه دهان به بیرون می ریزد. بعضی از مواقع شیر با شدت بیشتری بیرون می ریزد. اگر پزشک در هنگام معاینه دوره ای که از شیرخوار به عمل می آورد نوزاد و یا شیرخوار رشد طبیعی کرده است، این بالا آوردن طبیعی است و مشکل مادر فقط کثیف شدن لباس های خود و کودک است.
رفلکس معده مری (بازگشت شیر از معده به مری) Lower gastro-esophageal
حالت دوم موقعی است که نوزاد و یا شیرخوار در هر نوبت شیر خوردن مقدار زیادی شیر را بالا می آورد و هنگام بالا آوردن شیر نیز، شیرخوار بی قرار است و وزن او نیز اضافه نمی گردد. این نوع بالا آوردن ها غیر طبیعی است و شیرخوار دچار بالا آوردن شیر از معده به مری می باشد که آنرا گاسترو اوزوفاژآل رفلکس (Gastro-esophageal reflux) می‌نامند.
چرا نوزاد شیر را بالا می آورد؟
در بالای معده و زیر لوله مری، دریچه ای به نام دریچه معده مری وجود دارد. عمل این دریچه این است که پس از خوردن شیر، دریچه بسته می شود تا شیر از معده به مری برنگردد. اگر ساختمان این دریچه به طور خلقتی سست باشد، دریچه پس از شیرخوردن کاملا بسته نمی شود و شیر از معده به طرف بالا یعنی لوله مری می رود و بالاخره به دهان کودک برمی گردد و کودک آن را به بیرون می ریزد. این حالت را بازگشت شیر از معده به مری می نامند.
علایم و نشانه ها:
شیر بالا آورده شده چون با شیر معده مخلوط می شود حالت ترشی و اسیدی پیدا می کند و موجب سوزش ناحیه مری و پشت کودک می گردد. کودک به دفعات، بدن خود را به شکل منحنی در می آورد و گریه می کند و ممکن است به سرفه بیفتد و ریه او خس خس کند. اشتهای کودک به تدریج کم می شود و در نتیجه مقدار کمی شیر می خورد، بنابراین وزن او کمتر از حد طبیعی اضافه می گردد. این حالت معمولاً با بزرگ شدن شیرخوار و درمان بهبود می یابد و تا ۱۸ ماهگی برطرف می گردد. در بعضی مواقع اسید معده زیاد است و موجب تحریک و تخریب دیواره داخلی مری می گردد که آن را بیماری گاسترو اوزوفاژآل می نامند.
تشخیص بیماری:
اگر شیرخوار در نتیجه بالا آوردن و نخوردن شیر رشد طبیعی نکرده، پزشک برای تشخیص بیماری سونوگرافی، اندازه گیری مقدار اسید لوله مری و آندوسکوپی توصیه می نماید.
درمان خانگی بالا آوردن شیر نوزاد
هدف درمان این است که:
مقدار اسید معده کودک را کم کنیم.
قدرت و توان عضله دریچه معده و مری را که سست است، بیشتر کنیم.
تخلیه معده از شیر را بهتر و بیشتر کنیم. این اقدامات موجب می شود که کودک تغذیه کافی داشته باشد و رشد کند تا بزرگتر شود و دریچه معده مری او به شکل طبیعی در آید.
درمان بالا آوردن شیر در نوزادان
مهارکننده پمپ پروتون مانند امپرازول، لانزوپرازول و ازومپرازول که موجب مهار ترشح اسید معده می نماید.
داروهای که ترشح اسید معده را کم می کنند و آنتوگونیست گیرنده هیستامین می باشند، مانند رانی تیدین، سایمتیدین و فاموتیدین. این داروها ترشح اسید معده را کم می کنند، بنابراین برگشت شیری که دارای اسید کمتر می شود و کودک احساس سوزش نمی کند.
داروهای که توانایی دریچه معده را بیشتر می کنند مانند: بتانکول و متوکلوپراماید
این داروها سبب می شوند که شیر به تدریج از معده به طرف روده و معده تخلیه شود. داروهای فوق برای شیرخواران و کودکان بی خطر نیست. باید متذکر شد، دادن این داروها باید با تجویز پزشک و تحت نظر او انجام شود.
درمان استفراغ شیرخواران
تغذیه با مقادیر کم و به دفعات: شیر دادن دم به دم زیاد، موجب بالا آوردن بیشتر شیر می گردد، زیرا اگر معده بیش از حد پر شود، کودک مقداری شیر را بالا خواهد آورد. بین دو نوبت شیر دادن باید دو تا سه ساعت فاصله باشد، زیرا اگر کودک به حد کافی شیر بخورد، شیر از ۱ تا ۴ ساعت در معده باقی می ماند و نیاز نیست که به او شیر داده شود.
هنگام شیر دادن و پس از آن، کودک را بغل کنید: مادر باید تا زمانی که کودک به شیر خوردن ادامه می دهد، اجازه دهید شیر بخورد ولی اگر مک زدن را متوقف کرد، باید او را بلند کند تا باد گلو بزند و دوباره به او شیر بدهد. بنابراین در خلال یک نوبت شیر دادن، چند نوبت او را بغل کنید تا باد گلو کند. اگر باد گلو نکرد اصرار نداشته باشید.
در حالت عمودی کودک را شیر دهید و او را بغل کنید: هنگام شیر خوردن و بعد از آن کودک و به طور عمودی بغل کنید، به طوری که سینه کودک به سینه شما تماس داشته باشد و مدت ۳۰ دقیقه او را بخوابانید، سپس به آرامی او را روی تخت قرار دهید و زیر تشک او پتویی بگذارید تا هنگامی که می خوابد، نیم خیز باشد. بعد از سن ۶ ماهگی نیز می توانید کودک را روی روروئک که چرخ های آن را درآورده اید، قرار دهید.
سعی کنید به شکم کودک فشار آورده نشود: بعد از شیر خوردن کودک را ننشانید، زیرا فشار روی شکم او موجب استفراغ نوزاد شیرخوار می شود. هیچ گاه کهنه روی شکم کودک نبندید زیرا موجب استفراغ شیرخواران می گردد. اجازه ندهید بعد از شیر خوردن، کسی با کودک بازی کند.
هر موقع کودک شیر را بالا می آورد، شیر بالا آورده را پاک و تمیز کنید: زیرا ماندن شیری که دارای اسید است روی لباس کودک باعث ایجاد بوی نامطبوع می شود، مخصوصا اگر کودک شیرخشک (شیری که از شیر گاو تهیه شده است) می خورد، زیرا اسید روی چربی شیر گاو ایجاد بو می کند.
خواباندن کودک: اگر شیرخوار را به پشت یا به شکم بخوابانید، حجم شیر موجود در معده به راحتی به طرف بالا می رود و کودک استفراغ می کند. هنگام شب موقعی که می بینید کودک ناراحت است، شاید مقداری شیر را بالا آورده است و ترشی شیر او را اذیت می کند. بنابراین زیر تشک او پتو یا پارچه ای قرار دهید که در حدود ۳۰ درجه تنه کودک بالا باشد تا شیر در ته معده او قرار گیرد و آن را بالا نیاورد. هم چنین مادر باید سعی کند کودک عادت نماید که روی دست چپ بخوابد. خوابیدن روی دست چپ سبب می شود تا محل ورودی معده (اسفنکتر مری) بالاتر از سطح خروجی شیر از معده به روده قرار گیرد.
دادن شیر غلیظ: اگر شیرخوار از شیر خشک تغذیه می شود، سعی کنید مقداری در حدود نصف قاشق چایخوری حریره برنج به هر ۳۰ میلی لیتر شیر در هر نوبت اضافه کنید یا شیرخشکی به او بدهید که به صورت تجارتی غلیظ تر تهیه شده باشد. اگر کودک شیر مادر می خورد، همراه شیر دادن او یکی دو قاشق چایخوری حریره برنج رقیق به او بدهید.
حذف شیر گاو و پاستوریزه و قهوه و شکلات از رژیم غذایی مادر: اگر مادر قهوه، شکلات و شیر گاو یا پاستوریزه مصرف کند استفراغ نوزاد شیرخوار بیشتر می شود، بنابراین مادر باید سعی کند این مواد غذایی و غذاهای مشابه را از رژیم غذایی خود حذف نماید. در صورتی که علایمی مانند خون واضح و یا مخفی در مدفوع کودک (اگزما، آلرژی) در خانواده وجود دارد، مصرف شیر از رژیم غذایی مادر باید حذف گردد.
