ثواب افطاری دادن به مومن روزه دار در ماه رمضان بسیار زیاد است و برای شخصی که افطاری می دهد اجر زیادی دارد از ثواب افطاری دادن در روایات بسیار یاد شده است و اگر کسی مومن روزه داری را افطاری دهد اجر و پاداش می گیرد.
توجه یافتن به کسانی که در اداره زندگیشان بویژه ضروری ترین امر یعنی غذا، با دشواری روبه هستند، یکی از حکمتهای روزه است. در روایات چنان به ثواب افطاری دادن سفارش شده که از روزه مستحبی اهمیت بیشتر یافته است.
امام صادق(ع) می فرمایند: کسی که مؤمنی را افطاری دهد، کفاره یک سال گناه او شمرده می شود؛ و کسی که دو مؤمن را افطاری دهد، بر خداوند است که او را وارد بهشت سازد. وسائل الشیعه، ج ۷، ص ۱۰۱ و ۱۰۲٫
امام موسی بن جعفر(ع) فرمود: ثواب افطاری دادن به برادر روزه دار از روزه ات بافضیلت تر است.
بی تردید هرگز ثواب افطاری دادن جای روزه واجب را نمی گیرد، اما در ارزیابی ثواب، گاهی ثواب افطاری دادن بیشتر است.
ثواب افطاری دادن عبادت است به شرطی که قصد قربت باشد، چون اگر یک کاری قصد قربت نباشد عبادت نیست.
تمام کارها اگر برای خدا باشد حتی نجاری عبادت است. تمام کارها حتی نماز شب اگر برای خدا نباشد عبادت نیست. یعنی در این که نجاری و نماز شب کدامش عبادت هست، کدامش عبادت نیست، مربوط به این است که انسان چه نیتی دارد. گاهی ممکن است افطاری باشد عبادت نباشد، عزاداری باشد عبادت نباشد، رقابت باشد، چشم و هم چشمی باشد، عبادت نباشد.
در روایت است که: هیچ چیز مانند غذا دادن و قربانى كردن انسان را به خداوند متعال نزدیك نمیكند. (بحارالانوار، ترجمه ج 67 و 68، ج2، ص347) در این میان ثواب افطاری دادن بهتر و برتر است .
این سنت حسنه و زیبا که در ماه رمضان نمود و نماد دارد، سنت “ثواب افطاری دادن” است که متاسفانه گاهی به سبب تجمل گرایی و ریخت و پاشهای بیهوده این سنت نیکو و پسندیده مورد غفلت واقع میشود.
رسول خدا(ص) در خطبه شعبانیه درباره زنده نگه داشتن ثواب افطاری دادن چنین میفرمایند: “بدانید که خداوند به عزت خود قسم یاد کرده است که نمازگزاران و سجده کنندهگان را عذاب نکند. ای مردم! هر کسی از شما روزهدار مؤمنی را افطار دهد، چنان است که گویا بندهای را آزاد کرده، و خداوند از لغزشهای گذشتهاش میگذرد.
یکی عرض کرد! ای رسول خدا، همه ما قدرت ثواب افطاری دادن و سیرکردن شکم افراد را نداریم.
پیامبر خدا فرمود: با پارهی خرما و مقداری آب، آتش را از خود دور کنید.
ای مردم! اگر کسی در این ماه اخلاق خودش را نیکو و اصلاح کند، جواز عبور از پل صراط برای او خواهد بود. و آن کسی که در این ماه بر زیردستان خود آسان گرفته و سخت گیری نکند، خداوند حساب را بر او آسان میگیرد”.
عَنْ أَبِی عَبْدِاللهِ(علیهالسلام) قَالَ مَنْ فَطَّرَ صَائِماً فَلَهُ أَجْرٌ مِثْلُه؛ هر که روزهداری را افطار دهد اجری همچون او خواهد داشت.(من لا یحضره الفقیه، ج2، 134)
میهمان هم فرقی نمیکند. هر که باشد عزیز و محترم است و لازم نیست برای رسیدن به ثواب افطاری دادن حتما فقرا را دعوت نمود البته اطعام فقرا علاوه بر ثواب افطاری، انفاق نیز محسوب میشود اما افطار به خویشاوندان ارجحیت دارد.
در هر حال ثواب افطاری دادن موجب انس و الفت، تجدید دیدارها، پیوند ارحام، انفاق، و ترویج خوبیها و دوستیهاست و اما مهمترین اثر افطاری، در ترویج فرهنگ روزهداری است ضمن آن که شادی و طراوت فوق العادهای هم به ماه مبارک رمضان میبخشد. افطاری موقعیتی فراهم میکند تا روزهداران در برخورد با یکدیگر از ایمان و صبر یکدیگر تاثیر بگیرند و اعتقادات خود را تقویت کنند. (… و تواصوا بالحق و تواصوا بالصبر.) معمولا روزهخواران در اثر ترویج فرهنگ صحیح افطاری تحت فشار روانی قرار میگیرند.