اگر شب عید فطر مهمان باشیم فطریه گردن کیست
زکات فطره، یکی از واجبات مالی در اسلام است که هر مسلمان باید در روز عید فطر برای خود و افرادی که تحت تکفل او هستند، آن را پرداخت کند. اما در مورد اینکه اگر شب عید فطر مهمان باشیم فطریه گردن کیست، این سؤال مطرح می شود که حکم فطریه مهمان شب عید فطر چیست؟ در این مقاله با بررسی نظرات مراجع تقلید و شرایط مختلف، به این پرسش پاسخ خواهیم داد.
فطریه مهمان بر عهده کیست
عوامل زیر در تعیین مسئولیت پرداخت فطریه مهمان مؤثر هستند:
- زمان ورود مهمان: اگر مهمان قبل از غروب آفتاب آخرین شب ماه رمضان وارد منزل میزبان شود، در برخی فتواها فطریه اش بر عهده میزبان است.
- مدت اقامت: ماندن چند روزه مهمان در منزل میزبان می تواند او را نان خور محسوب کرده و فطریه اش را بر عهده میزبان قرار دهد.
- نوع دعوت: مهمانی که فقط برای یک وعده افطار دعوت شده و شب عید فطر را در منزل میزبان نمی ماند، معمولاً نان خور محسوب نمی شود و فطریه بر عهده خودش است.
مفهوم فطریه و اهمیت آن
زکات فطره (فطریه) نوعی صدقه واجب است که در پایان ماه رمضان و در روز عید فطر پرداخت می شود. هدف از این زکات، تطهیر روزه دار از کاستی ها و کمک به نیازمندان است. مقدار آن معادل سه کیلوگرم از قوت غالب (مانند گندم، برنج یا خرما) یا ارزش نقدی آن است.
تعریف نان خور در فقه اسلامی
در فقه اسلامی، “نان خور” به فردی اطلاق می شود که به طور معمول و مستمر از غذای شخص دیگری مصرف می کند و تحت تکفل او قرار دارد. این تعریف در تعیین مسئولیت پرداخت فطریه افراد تحت سرپرستی اهمیت دارد.
حکم فطریه مهمان شب عید فطر
مراجع تقلید در مورد مسئولیت پرداخت فطریه مهمانی که در شب عید فطر در منزل دیگری حضور دارد، نظرات متفاوتی ارائه داده اند:
- حضرت آیت الله خامنه ای: مهمانی که تنها یک شب در منزل دیگری حضور دارد، نان خور محسوب نمی شود و فطریه بر عهده خود اوست.
- آیت الله مکارم شیرازی: اگر مهمان برای چند شب در منزل میزبان بماند و نان خور او محسوب شود، فطریه اش بر عهده میزبان است.
- آیت الله سیستانی: مهمانی که فقط برای افطار شب عید دعوت شده و نان خور به حساب نمی آید، فطریه اش بر عهده میزبان نیست.
- آیت الله نوری همدانی: اگر مهمان قبل از غروب آفتاب وارد منزل میزبان شود و آن شب نان خور وی باشد، فطریه اش بر عهده میزبان است.
- آیت الله صافی گلپایگانی: در هر دو فرض (حضور قبل یا بعد از غروب)، فطریه مهمان بر عهده صاحب خانه است.
نکات احتیاطی برای پرداخت فطریه مهمان
با توجه به تفاوت نظرات مراجع تقلید، توصیه می شود:
- مشورت با مرجع تقلید خود: برای اطمینان از رعایت تکالیف دینی، با دفتر مرجع تقلید خود مشورت کنید.
- پرداخت توافقی: در صورت ابهام در مورد اینکه فطریه مهمان بر عهده کیست، مهمان و میزبان می توانند با توافق یکی از آن ها فطریه را پرداخت کند.
- رعایت احتیاط مستحب: در موارد شک و تردید، پرداخت فطریه توسط هر دو طرف می تواند به عنوان احتیاط مستحب در نظر گرفته شود.
نتیجه گیری
مسئولیت پرداخت فطریه مهمان شب عید فطر بستگی به شرایط ورود، مدت اقامت و نظر مرجع تقلید دارد. با توجه به تفاوت فتاوا، آگاهی از نظر مرجع تقلید و شرایط خاص مهمان و میزبان، در تعیین مسئولیت پرداخت فطریه اهمیت دارد.
