مسافرت برای فرار از روزه اگر عمدی باشد حکمش چیست
مسافرت برای فرار از روزه اگر عمدی باشد حکمش چیست؟ بسیاری از مسلمانان به دلایل مختلفی می خواهند بدانند حکم شرعی مسافرت برای فرار از روزه اگر عمدی باشد چیست؟ در ادامه این بخش از سایت سماتک همراه ما باشید تا حکم سفر عمدی برای فرار از روزه را بیان کنیم.
مسافرت برای فرار از روزه اگر عمدی باشد
آیا می توان برای فرار از روز گرفتن به سفر برویم؟ کسى که در ماه رمضان مسافرت مىکند در هر موردى که نماز را باید شکسته بخواند نباید روزه بگیرد. و در هر مورد که باید نماز را چهار رکعتى (تمام) بخواند، مانند مسافرى که ده روز در یک محل قصد ماندن مىکند یا اینکه مسافرت شغل اوست، واجب است روزه را نیز به جا بیاورد. مسافرت در ماه رمضان هر چند براى فرار از روزه باشد جایز است. البته بهتر است به سفر نرود مگر اینکه سفر براى کار نیکو یا لازمى باشد.
حکم مسافرت عمدی برای فرار از روزه
یکی از سؤالات بسیار متداولی که برای روزه داران گرامی همیشه مطرح بوده است، این است که آیا میتوان در ایام ماه مبارک رمضان به خاطر سختی روزه مسافرت کرد و در عین حال قضا و کفارهای در کار نباشد. در ذیل برخی فتواهای مراجع را منتشر میکنیم.
1ـ نظر امام خمینی، ( نظر رهبری مطابق با نظر امام خمینی است.) آیت الله مکارم و آیت الله صافی گلپایگانی: مسافرت در ماه رمضان اشکال ندارد. اگر مسافرت برای فرار از روزه باشد کراهت دارد. (امام خمینی، توضیح المسائل، مسأله 1715؛ آیت الله مکارم، توضیح المسائل، مسأله1441؛ آیت الله صافی گلپایگانی، توضیح المسائل، مسأله 1724.)
2ـ مسافرت در حال روزه، در بعد از ظهر از ماه مبارک رمضان اشکالی نداشته و روزه (آن روز)صحیح است. (توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج1، ص 953، م 1721)
3ـ همچنین شخصی که مسافر است اگر پیش از ظهر به وطنش یا به جایی که می خواهد ده روز در آنجا بماند، برسد، چنان چه کارى که روزه را باطل مىکند انجام نداده، باید آن روز را روزه بگیرد. (همان، م1722)
4ـ آیت الله سیستانی و آیت الله وحید خراسانی: مسافرت درماه رمضان اشکال ندارد، ولی مکروه است، هر چند برای فرار از روزه نباشد، مگر اینکه برای حج یا عمره یا به جهت ضرورتی باشد.
5ـ آیت الله شبیری زنجانی: مسافرت در ماه رمضان اشکال ندارد. اگر مسافرت برای فرار از روزه باشد، مکروه است، همچنین هرگونه سفر پیش از پایان شب بیست و سوم ماه رمضان، مکروه است. مگر این که سفر برای حج یا عمره یا استقبال برادر مؤمن یا از بیم تلف مال و یا تلف جان برادر مؤمن یا به جهت ضرورت دیگر باشد.
6ـ مسافرت کردن در ماه رمضان هر چند به عنوان فرار از روزه باشد اشکال ندارد؛ ولى این امر تا قبل از روز بیست و سوم مکروه است. (العروة الوثقى، ج 2، شرایط وجوب الصوم، م 4 و6 )
حکم سفر عمدی برای فرار از روزه
سوال: آیا مسافرت عمدى در ماه رمضان به قصد افطار و فرار از روزه گرفتن، جایز است؟
جواب: مسافرت در ماه رمضان اشکال ندارد، و در صورت مسافرت، ولو اینکه براى فرار از روزه باشد، افطار بر او واجب است.
سوال: کسى که در ماه رمضان مسافرت کرده، آیا علاوه بر قضا، باید کفّاره هم بدهد؟
جواب: خیر، تنها قضاى روزه‌ها واجب است و کفّاره ندارد؛ ولى اگر قضاى روزه‌ها را تا ماه رمضان سال بعد به تأخیر اندازد، به جهت تأخیر، باید براى هر روز یک مدّ طعام کفّاره بدهد.
روزه قضا و سفر در تنگى وقت
سوال: شخصى که روزه‌ى معینى بر عهده‌ى او می‌باشد و یا اینکه چند روز قضا دارد و وقت آن ضیق شده است، مىتواند به سفر برود؟ و اگر در سفر است، آیا لازم است قبل از ماه رمضان از سفر مراجعت کند و روزه‌هایش را بگیرد؟
جواب: رفتن به سفر براى او اشکال ندارد و اگر در سفر است لازم نیست مراجعت کند که آن روز یا چند روز را روزه بگیرد؛ چون کسى که در سفر است، روزه از او برداشته شده است همانند ماه مبارک، و تفاوتى هم بین اقسام روزه نیست.
حکم روزه قضا در مسافرت
سوال: آیا گرفتن روزه‌هاى قضا، در سفر صحیح است؟
جواب: خیر، جایز نیست.
حکم روزه مستحبى براى مسافر
سوال: آیا مسافر مىتواند روزه مستحبى بگیرد؟
جواب: خیر، گرفتن روزه مستحبى در سفر جایز نیست؛ مگر در مدینه طیبه که براى بر آورده شدن حاجت، مىتواند سه روز، روزه مستحبى بگیرد و احتیاط آن است که روز چهار شنبه، پنج شنبه و جمعه را اختیار کند.
حکم روزه طلاب در سفرهاى تبلیغى
سوال: اگر یکى از طلاب علوم دینى قصد داشته باشد تبلیغ را شغل خود قرار دهد، آیا با این فرض مىتواند در سفر نماز خود را تمام بخواند و روزه هم بگیرد؟ اگر شخصى براى کارى غیر از تبلیغ و ارشاد یا امر به معروف و نهى از منکر مسافرت نماید، نماز و روزه‌اش چه حکمى دارد؟
جواب: اگر عرفاً تبلیغ و ارشاد یا امر به معروف و نهى از منکر شغل و کار او محسوب شود، در سفر براى انجام آن کارها حکم مسافرى را دارد که به‌خاطر شغل و کارش سفر مىکند، و اگر زمانى براى کارى غیر از ارشاد و تبلیغ مسافرت کرد، در آن سفر مانند سایر مسافران نمازش شکسته است و روزه او صحیح نیست.
سفر عمدی برای خوردن روزه از دیدگاه قرآن
قرآن کریم بعد از توصیف ماه مبارک رمضان و وجوب روزه آن، به کسانی که در ماه رمضان در مسافرت هستند آسان گرفته و دستور می‌دهد که روزه های آن را در ایّام دیگر سال بگیرند. در کریمه 185 سوره بقره می‌خوانیم:
شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِی أُنْزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ هُدًی لِلنَّاسِ وَ بَیِّنَاتٍ مِنَ الْهُدَی وَ الْفُرْقَانِ فَمَنْ شَهِدَ مِنْکُمُ الشَّهْرَ فَلْیَصُمْهُ وَ مَنْ کَانَ مَرِیضاً أَوْ عَلَی سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِنْ أَیَّامٍ أُخَرَ یُرِیدُ اللَّهُ بِکُمُ الْیُسْرَ وَ لاَ یُرِیدُ بِکُمُ الْعُسْرَ وَ لِتُکْمِلُوا الْعِدَّةَ وَ لِتُکَبِّرُوا اللَّهَ عَلَی مَا هَدَاکُمْ وَ لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ ﴿185﴾
به استناد این آیه از قرآن و سایر ادله موجود در سنّت است که فقهای عظام نسبت به موضوع مسافرت در ماه رمضان و فروعات آن اظهار نظر می‌نمایند.
از فروعات مورد ابتلای بسیاری از افراد همین مسأله‌ای است که در این سؤال آمده است؛ یعنی موضوع مسافرت رفتن با انگیزه و نیّت فرار از روزه.
روشن است که روزه دارای اقسامی است و فرع مورد بحث نسبت به همه اقسام آن قابل طرح نیست، بلکه جای طرح آن روزه ماه رمضان، روزه واجب معیّن غیر رمضان و روزی که روزه در آن نذر شده است، می‌باشد نه روزه مستحب و نه روزه واجب غیرمعیّن.
از آنجا که روزه گرفتن در سفر جز در موارد خاص، جایز و ممکن نمی‌باشد، در نگاه اوّل به لحاظ فضیلت زیاد و اهمیت فراوان روزه ماه مبارک رمضان به نظر می‌رسد که مسافرت در این ماه و نظایر آن که وقت روزه معین است و سفر کردن ملازم با از دست رفتن امکان شرعی روزه‌داری است، جز در موارد ضرورت و ناچاری جایز و روا نباشد.
حکم مسافرت عمدی برای فرار از روزه گرفتن را در این مقاله از سایت سماتک خواندید و درست است که مسافرت برای فرار از روزه اگر عمدی باشد اشکالی ندارد؛ اما بهتر است اگر کار ضروری ندارید در ماه مبارک رمضان به سفر نروید.
