بررسی و مقایسه موارد استفاده از بیت کوین و اتریوم
اتر (ETH)، ارز دیجیتال بومی شبکه اتریوم، دومین توکن دیجیتال محبوب جهان پس از بیت کوین (BTC) است. بنابراین طبیعی است که بسیاری از افراد به دنبال دانستن شباهت‌ها و تفاوت‌های اولین و دومین ارز دیجیتال دنیا باشند.
اتریوم و بیت کوین از جهات بسیاری مشابه‌اند؛ هر دو نوع یک ارز دیجیتال هستند که از طریق صرافی‌های آنلاین معامله می‌شوند و هر دو را می‌توان در کیف پول‌های کریپتو ذخیره کرد.
با این حال، بین این دو تفاوت‌های قابل توجه زیادی وجود دارد؛ بیت کوین به عنوان یک ارز و ابزاری برای حفظ ارزش طراحی شده، اما شبکه اتریوم برای قراردادهای هوشمند پیچیده و برنامه‌های غیرمتمرکز (dApp) در نظر گرفته شده است. با ما همراه باشید تا موارد استفاده از بیت کوین و اتریوم را بررسی کنیم.
بیت کوین
بیت کوین در ژانویه ۲۰۰۹ راه‌اندازی شد. شخصی ناشناس و مرموز با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو این ایده جدید را در برگه‌ای به نام وایت پیپر بیت کوین معرفی کرد. وایت پیپر بیت کوین وقتی می‌خواهد در مورد آن صحبت کند، وعده یک ارز آنلاین را می‌دهد که برخلاف ارزهای دولتی، بدون نیاز به هیچ مرجع مرکزی ایمنی لازم را دارد. هیچ بیت کوینی به صورت فیزیکی وجود ندارد و آنچه که هست، فقط موجودی‌های مرتبط با یک دفتر کل عمومی رمزنگاری‌شده و امن است.
اگرچه ساخت بیت کوین اولین تلاش برای ایجاد یک ارز آنلاین نبود، اما تاکنون موفق‌ترین بوده است. در نتیجه، به عنوان الهام‌بخش تقریباً تمام ارزهای دیجیتالی که در دهه گذشته ظهور کرده‌اند، شناخته میشود.
اتریوم
فناوری بلاکچین برای ایجاد برنامه‌هایی استفاده میشود که فراتر از فعال کردن یک ارز دیجیتال می‌روند. اتریوم که در جولای ۲۰۱۵ راه‌اندازی شد، بزرگترین و شناخته‌شده‌ترین پلتفرم نرم‌افزاری غیرمتمرکز با پایان باز (Open-Ended) است.
اتریوم ساخت و استقرار قراردادهای هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکز (dApps) را بدون توقف، کلاهبرداری و کنترل یا دخالت توسط شخص ثالث امکان‌پذیر می‌کند. برای انجام این کار، اتریوم با زبان برنامه‌نویسی خاص خود که روی یک بلاکچین اجرا میشود، ارائه می‌گردد.
کاربردهای بالقوه اتریوم گسترده است و توسط توکن بومی آن، اتر (که معمولاً به اختصار ETH خوانده میشود) پشتیبانی میشود. در سال ۲۰۱۴، اتریوم پیش‌فروش اتر را راه‌اندازی کرد که با استقبال چشم‌گیری مواجه شد.
اتر عمدتاً چهار مورد استفاده دارد:
1. به عنوان یک ارز دیجیتال در صرافی‌ها معامله (Trade) میشود.
2. به عنوان سرمایه‌گذاری نگهداری (Hold) میشود.
3. برای خرید کالاها و خدمات استفاده میشود.
4. در شبکه اتریوم برای پرداخت کارمزد تراکنش استفاده میشود.
تفاوت‌های کلیدی
در حالی که هم شبکه بیت کوین و هم شبکه اتریوم بر اساس دو اصل دفتر کل توزیع شده و رمزنگاری کار می‌کنند، از جنبه‌های فنی متفاوت هستند. به عنوان مثال، تراکنش‌های شبکه اتریوم ممکن است حاوی کدهای اجرایی باشند، در حالی که داده‌های پیوست‌شده به تراکنش‌های شبکه بیت کوین فقط برای ثبت اطلاعات استفاده می‌شوند. تفاوت‌های دیگر عبارتند از تایم بلوک (یک تراکنش ETH در چند ثانیه تایید میشود اما یک تراکنش BTC در چند دقیقه)، و الگوریتم‌های اجماع.
اثبات کار در مقایسه با اثبات سهام
بیت کوین از یک پروتکل اجماع به نام اثبات کار (PoW) استفاده می‌کند که به گره‌های شبکه اجازه می‌دهد در مورد وضعیت تمام اطلاعات ثبت شده به اجماع برسند و از انواع خاصی از حملات به شبکه جلوگیری کنند. اتریوم نیز از همین پروتکل استفاده می‌کرد. اما در سپتامبر ۲۰۲۲ به سمت اثبات سهام (PoS) حرکت کرد؛ یعنی مجموعه‌ای از ارتقاءهای به هم پیوسته که اتریوم را ایمن‌تر و پایدارتر می‌کنند. برای رسیدگی به مشکلات مرتبط با مقیاس‌پذیری، بخشی از حرکت اتریوم از اثبات کار به اثبات سهام، فرایندی به نام شاردینگ (Sharding) است که معرفی آن تا سال ۲۰۲۳ طول خواهد کشید.
یک انتقاد عمده بر اثبات کار این است که به دلیل نیاز به قدرت محاسباتی، بسیار انرژی‌بر است. اما اثبات سهام قدرت محاسباتی را بر می‌دارد و سهامداری را جایگزین می‌کند (که باعث میشود انرژی مورد نیاز بسیار کاهش یابد) و استخراج‌کنندگان را با اعتبارسنج‌هایی که دارایی‌های ارز دیجیتال خود را برای فعال‌کردن توانایی ایجاد بلوک‌های جدید به اشتراک می‌گذارند، جایگزین می‌کند.
اهداف
ارز بیت کوین و ارز اتریوم هر دو ارز دیجیتال هستند؛ اما بر خلاف بیت کوین، هدف اصلی اتریوم نه استقرار خود به عنوان یک سیستم پولی جایگزین، بلکه تسهیل و کسب درآمد از عملیات قرارداد هوشمند، برنامه‌های نامتمرکز و هر راهکار بلاکچین‌محور دیگری است که می‌توان به آن فکر کرد.
آینده
اکوسیستم اتریوم به لطف محبوبیت فزاینده برنامه‌های غیر متمرکزی که میزبانی می‌کند، در زمینه‌هایی مانند امور مالی (امور مالی نامتمرکز Defi و برنامه‌های غیرمتمرکز Dapp)، هنرها و کلکسیون‌ها (توکن‌های غیر قابل معاوضه یا NFT)، بازی‌ها، فناوری و… با سرعت در حال رشد است. اتریوم همچنین شاردینگ را در سال ۲۰۲۳ معرفی خواهد کرد تا مقیاس پذیری شبکه خود را افزایش دهد.
بیت کوین نیز تغییراتی را تجربه کرده است و ارتقای تپ‌روت (Taproot) را برای فعال‌سازی قراردادهای هوشمند معرفی کرده است. شبکه لایتنینگ بیت کوین، پروژه دیگری است که به عنوان یک پروتکل لایه دوم روی آن کار میشود و قصد دارد تراکنش‌ها را خارج از زنجیره، به منظور افزایش سرعت شبکه انجام دهد.
تفاوت اصلی بین کاربرد بیت کوین و اتریوم
بیت کوین در درجه اول به عنوان جایگزینی برای ارزهای سنتی در نظر گرفته میشود و از این رو، ابزاری برای مبادله و حفظ ارزش طراحی شده است. اتریوم یک بلاکچین قابل برنامه‌ریزی است که در زمینه‌های متعددی از جمله امور مالی غیرمتمرکز، قراردادهای هوشمند و NFT کاربرد پیدا می‌کند.
طلای دیجیتال و نقره دیجیتال
بیت کوین با طلای دیجیتال مقایسه میشود؛ زیرا اولین و بزرگترین دارایی ایجاد شده در دنیای ارزهای دیجیتال است. با وجود اینکه ارزش بازار بیت کوین آن را به اولین در جدول بزرگترین ارزهای دیجیتال تبدیل می‌کند، عرضه محدود کوین‌های آن (فقط ۲۱ میلیون بیت کوین می‌تواند وجود داشته باشد) ممکن است تضمین‌کننده این باشد که ارزش خود را در طول زمان حفظ خواهد کرد. از سوی دیگر، اتریوم با نقره دیجیتال مقایسه میشود؛ زیرا دومین ارز دیجیتال بزرگ از نظر ارزش بازار است و مانند یک فلز گرانبها، کاربردهای بسیار متنوعی دارد.
شباهت‌های بیت کوین و اتریوم
اتریوم و بیت کوین از بسیاری جهات شبیه به یکدیگر هستند. هر دو به عنوان ارز دیجیتال در صرافی‌های آنلاین معامله می‌شوند و می‌توان آن‌ها را در کیف پول‌های ارز دیجیتال ذخیره کرد. هر دو نامتمرکز هستند؛ به این معنی که توسط یک بانک مرکزی یا مرجع دیگری صادر و تنظیم نمی‌شوند و هر دو از فناوری بلاکچین استفاده می‌کنند.
