راه های تقویت ایمان به روش بزرگان دین را در ادامه بیان خواهیم کرد. اگر ایمان انسان قوی باشد شیطان نمی تواند قلب انسان را تیره و تاریک کند.
در مورد راههای تقویت ایمان باید بگوییم راه حلی كه بزرگان دین در این مقام ارائه دادهاند، میتواند عامل مؤثری برای اصلاح و بازسازی اخلاق به حساب آید.
علاّمه طباطبایی(ره) میفرمایند: اصلاح اخلاق و هوای نفس و تحصیل ملكات فاضله، تنها و تنها یك راه دارد، آن هم عبارت است از: تكرار عمل صالح و مداومت بر آن. باید عمل نیك را آن قدر تكرار كرد و در موارد جزئی كه پیش میآید آن را انجام داد تا رفته رفته اثرش در نفس پایدار شود و در صفحهی دل نقش بندد و تبدیل به ملكه اخلاقی گردد. فردی كه میخواهد در مقام اصلاح آداب و رفتار خویش برآید، توجه به آثار و نتایج اخروی میتواند تأثیر به سزایی در او داشته باشد.
وقتی كه خداوند اخلاق زشت را مذمت میكند و دارندگان چنین اخلاقی را تهدید به آتش دوزخ مینماید، قطعاً هر عاقلی عزم بر ترك و دوری آن را اختیار میكند. و یا وقتی كه ذات حق، اخلاق پسندیده و نیكو را میستاید، شخص بر انجام آن تحریص و تشویق میشود. علمای علم اخلاق، رعایت سه اصل كلی را در این زمینه توصیه مینمایند و هرگاه كسی بخواهد متخلّق به اخلاق الهی گردد و آن را در خویشتن خویش دوام و قوام بخشد، لازمهاش مراعات این سه اصل است:
1. مشارطه: در هنگام صبح، وقت برخاستن از خواب و شروع به كار، با نفس خویش شرط كند كه از حدود و احكام الهی تخطّی نكند و گناه و معصیتی را مرتكب نشود و در حد توان خود خدمت به خلق نماید.
2. مراقبه: یعنی از شرطی كه در ابتدای صبح با نفس خود بسته، محافظت و مراقبت نماید. او باید در طول روز با همان شرط ابتدایی زندگی كند؛ چون هر عقل سلیمی حكم میكند كه تخلّف از شرط حرام است. پس همواره باید كشیك نفس را بكشد و مراقب باشد كه از مسیر حق منحرف نشود.
3. محاسبه: در وقت خواب باید آنچه را كه در روز انجام داده، محاسبهی كامل نماید و اگر خیانتی از نفس او سر زده، فوراً توبه نمود، و نفس را تأدیب نماید كه اصطلاحاً به این اصل، معاقبه و معاتبه هم گفته میشود؛ یعنی تعقیب نمودن و مورد عتاب قرار دادن نفس. همچنین اگر خطایی از او سر نزده است خدای تعالی را شكر كند و مواظب باشد كه شاید در این خواب به او موهبت و عنایتی از جانب حق بشود.
برای بسیاری از انبیا و اولیا، اولین بار در عالم خواب مكاشفاتی دست داده است. [میرزا جواد ملكی تبریزی، رسالهی لقاء الله، ص 65 به بعد] ضمنا شما را توصیه می كنیم با انسانهای نیك و متدین ارتباطات خود را بیشتر كنید.
در محیط هایی مثل مسجد بیشتر رفت و آمد و توقف داشته باشید. با علمای صالح نشست و برخاست كنید و با مطالعه شرح حال عارفان دلسوخته و متشرع روح خود را تقویت كنید و استقامت ببخشید. در هر حال بر خدا توكل داشته باشید و همه چیز را تنها از او بخواهید. حتما دستگیر شما خواهد بود. قدر خود را بدانید و به همه مؤمنین، از جمله ما، دعا كنید. پیروز باشید.
منبع: تبیان