نماز آیات چگونه خوانده میشود | انواع روش های خواندن نماز آیات
نماز آیات چگونه خوانده میشود
نماز آیات در هنگام وقوع حوادثی مثل سیل، زلزله، خورشید گرفتگی و هر موضوعی که انسان از آن به شدت بترسد باید خوانده شود و اینکه نماز آیات چگونه خوانده میشود را در این بخش از سایت سماتک بیان خواهیم کرد. نماز آيات دو رکعت است که هر رکعت آن پنج رکوع و دو سجده دارد و اسباب شرعى وجوب آنرا در ادامه بیان خواهیم کرد.
انواع روش های خواندن نماز آیات
همانطور که در بالاتر توضیح دادیم نماز آیات را می توان به شکل های مختلف خواند و در این بخش انواع روش های خواندن نماز آیات را بیان خواهیم کرد:
روش شماره 1 خواندن نماز آیات
بعد از نیت و تکبیرةالاحرام، حمد و سوره خوانده شود و به رکوع برود، سپس سر از رکوع برداشته و دوباره حمد و سوره را بخواند و به رکوع رود، و باز سر از رکوع بردارد، و حمد و سوره بخواند و به رکوع رود، و سپس سر از رکوع بردارد و همین‌طور ادامه دهد، تا یک رکعت پنج رکوعی که قبل از هر رکوعی حمد و سوره خوانده است انجام دهد، سپس به سجده رفته و دو سجده نماید و بعد برای رکعت دوم قیام کند، و مانند رکعت اول انجام دهد، و دو سجده را به جا آورد و بعد از آن تشهد بخواند و سلام دهد.
روش شماره 2 خواندن نماز آیات
بعد از نیت و تکبیرةالاحرام، حمد و یک آیه (البته احتساب بسم الله به عنوان یک آیه، صحیح نیست) از سوره ای را قرائت کرده و رکوع کند، سپس سر از رکوع بردارد، و آیه دیگری از آن سوره را بخواند و به رکوع رود، و بعد سر از رکوع برداشته و آیه دیگری از همان سوره را قرائت نماید، و همین‌طور تا رکوع پنجم ادامه دهد تا سوره ای که پیش از هر رکوع، یک آیه از آن را قرائت کرده، قبل از رکوع آخر تمام شود. سپس رکوع پنجم را به‌جا آورد و به سجده رود، و پس از اتمام دو سجده، برای رکعت دوم قیام نماید و حمد و آیه ای از یک سوره را بخواند و به رکوع برود و همین‌طور مانند رکعت اول ادامه دهد تا تشهد بخواند و سلام دهد؛ و چنانچه بخواهد برای هر رکوعی به یک آیه از سوره ای اکتفا کند، نباید سوره حمد را بیش از یک مرتبه در اول آن رکعت بخواند.
روش شماره 3 خواندن نماز آیات
یکی از رکعت‌ها را به یکی از دو صورت، و رکعت دیگر را به نحو دیگر به جا آورد.
روش شماره 4 خواندن نماز آیات
سوره ای که آیه ای از آن را در قیام پیش از رکوع اوّل خوانده، در قیام پیش از رکوع دوم یا سوم یا چهارم تکمیل نماید، که در این صورت واجب است بعد از سر برداشتن از رکوع، سوره حمد را در قیام بعدی اعاده نموده و یک سوره یا آیه ای از آن را اگر پیش از رکوع سوم یا چهارم است، قرائت کند، و در این صورت واجب است که آن سوره را تا قبل از رکوع پنجم به آخر برساند.
چه زمانی نماز آیات واجب است
نماز آيات دو رکعت است که هر رکعت آن پنج رکوع و دو سجده دارد و اسباب شرعى وجوب آن عبارت است از: کسوف خورشيد و خسوف ماه، اگر چه مقدار کمى از آنها گرفته شود؛ زلزله و هر حادثه غيرعادى که باعث ترس بيشتر مردم شود مانند بادهاى سياه يا سرخ و يا زرد که غيرعادى باشند؛ تاريکى شديد، فرو رفتن زمين و ريختن کوه، صيحه آسمانى و آتشى که گاهى در آسمان ظاهر مىشود. در غير از کسوف و خسوف و زلزله، بايد آن حادثه موجب ترس و وحشت بيشتر مردم شود و حادثه اى که ترس آور نباشد و يا موجب ترس و وحشت افراد نادرى گردد، اعتبار ندارد.
پرسش و پاسخ درباره نماز آیات
در این بخش پرسش و پاسخ در مورد خواندن نماز آیات را از دیدگاه علمای بزرگ دین اسلام تهیه و تنظیم کرده ایم:
نماز آیات چیست و علت شرعی وجوب آن کدام است؟
نماز آيات دو رکعت است که هر رکعت آن پنج رکوع و دو سجده دارد و اسباب شرعى وجوب آن عبارت است از: کسوف خورشيد و خسوف ماه، اگر چه مقدار کمى از آنها گرفته شود؛ زلزله و هر حادثه غيرعادى که باعث ترس بيشتر مردم شود مانند بادهاى سياه يا سرخ و يا زرد که غيرعادى باشند؛ تاريکى شديد، فرو رفتن زمين و ريختن کوه، صيحه آسمانى و آتشى که گاهى در آسمان ظاهر مىشود. در غير از کسوف و خسوف و زلزله، بايد آن حادثه موجب ترس و وحشت بيشتر مردم شود، و حادثه اى که ترس آور نباشد و يا موجب ترس و وحشت افراد نادرى گردد، اعتبار ندارد.
آیا وجوب نماز آیات اختصاص به کسانی دارد که در شهر وقوع حادثه هستند و یا شامل همه مکلفینی که از آن مطلع شدهاند هرچند در آن شهر نباشند نیز میشود؟
وجوب آن مختص کسانى است که در شهر وقوع حادثه هستند و کسى هم که در شهر متصل به شهرى که حادثه در آن رخ داده، به‌طورى که مانند يک شهر محسوب شوند، زندگى مىکند، حکم آنها را دارد.
اگر شخصی هنگام وقوع زلزله بیهوش باشد و بعد از وقوع آن به هوش آید، آیا نماز آیات بر او واجب است؟
اگر علم به وقوع زلزله پيدا نکند تا اينکه زمان متصل به وقت وقوع آن بگذرد، خواندن نماز آيات واجب نيست، اگرچه احتياط آن است که بجا آورد.
بعد از وقوع زلزله در منطقه ای، غالباً در مدت کمی دهها پس لرزه رخ میدهد، حکم نماز آیات در این موارد چیست؟
هر زلزله اى، چه شديد و چه خفيف، اگر زلزله مستقلى محسوب شود، نماز آيات جداگانهاى دارد.
اگر مرکز زلزله نگاری، وقوع لرزشهای خفیف زمین را با ذکر تعداد آن در منطقهای که ما زندگی میکنیم، اعلام نماید، ولی ما اصلاً آنها را احساس نکنیم، آیا در این حالت نماز آیات بر ما واجب میشود یا خیر؟
اگر هنگام وقوع زلزله و يا در زمان متصل به آن، خودتان آن را احساس نکنيد، نماز آيات بر شما واجب نيست.
اگر نمازگزار در بین نماز آیات بفهمد که وقت نماز یومیه تنگ است وظیفه اش چیست؟
باید نماز آیات را قطع کند و نماز یومیه را بخواند اگر غیر از نماز یومیه کاری که منافات با نماز دارد، انجام نداده میتواند نماز آیات را از همان جائی که قطع کرده ادامه دهد و تمام کند و نیازی به شروع از اول نیست وگرنه باید دوباره نمازآیات را از اول بخواند.
آيا در نماز آياتى كه به جماعت اقامه مىشود، خواندن حمد و سوره بر مأمومين واجب است؟
حكم جماعت در نماز آيات مانند جماعت در نمازهاى يوميه مى‌باشد كه قرائت امام از قرائت مأموم کفايت مىکند.
در شهرى كه زلزله اصلى رخ مى‌دهد آيا براى تمام پس‌لرزه‌ها (حتى اگر بيش از 30 مورد باشد) نماز آيات لازم است خوانده شود؟ با توجه به اينكه فاصله بسيارى از پس‌لرزه‌ها آنقدر كم است كه نمى‌توان تشخيص داد چند پس‌لرزه رخ داده است.
هر زلزله اى، چه شديد و چه خفيف، اگر زلزله مستقلى محسوب شود، نماز آيات جداگانه اى دارد.
نماز آیات در مورد زلزله و خورشیدگرفتگی اگر از وقت خود عقب بیافتد آیا با نیّت قضا باید خوانده شود یا خیر؟
نماز آیات برای زلزله همیشه ادا است و باید در خواندن آن تعجیل کند و مسامحه نکند ولی در خورشیدگرفتگی (کلی) اگر بعداً آن را بجا آورده، باید نیّت قضا کند.
اگر براى زلزله نماز آيات خوانده نشده، آيا قضا دارد يا خير؟
نماز آيات براى زلزله قضا نمى‌شود و هر وقت بخواند بايد به نيت ادا خوانده شود.
آيا در نماز آيات مى‌توان اكتفا به «بسم الله الرحمن الرحيم» كرد و به ركوع رفت يا بايد همراه آن آيه‌اى ديگر قرائت شود؟
بنابر احتياط، كفايت نمى‌كند و بايد همراه آيه ديگر ـ اگر چه نيمى از يك آيه ـ خوانده شود.
اينجانب متوجه شده‌ام حضرت آقا «بسم الله الرحمن الرحيم» را به تنهايی آيه در نظر نمی‌گيرند در صورتی كه بنده تا قبل از اين در نماز آيات، سوره توحيد را می‌خواندم و آن را به پنج آيه ـ با حساب بسم الله به عنوان يک آيه ـ تقسيم می‌کردم. تكليف نمازهای آياتی كه به اين صورت خوانده شده چگونه است؟
نمازهايی را كه تاكنون خوانده‌ايد، صحيح است لكن بعد از اين بنابر احتياط به «بسم الله الرحمن الرحيم» به عنوان يك آيه اكتفا ننماييد، بلكه آيه‌ای ديگر يا بخشی از آيه را با آن بخوانيد.
آيا نماز آيات را مى‌تواند به جماعت خواند؟
اشكال ندارد.
اين كه در رابطه با نماز آيات فرموده‌ايد، سوره را مى‌توان به پنج قسمت تقسيم كرد، آيا منظور از هر قسمت، يك آيه است يا مى‌توان آيه‌اى را به دو قسمت تقسيم كرد؛ مثل اين که «لم يلد» يك قسمت و «ولم يولد» يك قسمت باشد؟
تقسيم به نحو ذكر شده در سؤال، اشكال ندارد.
اگر كسى به ركوع دوم ركعت اول نماز آيات جماعت برسد، نمازش را چه‌طور بايد بخواند؟
در فرض مرقوم، داخل شدن در جماعت، محلّ اشكال است.
