اولین تلفن همراه در ایران متعلق به ناصرالدین شاه قاجار بود که در این بخش با مشخصات فنی و نحوه کارکرد تلفن همراه ناصرالدین شاه آشنا خواهید شد. ناصرالدین شاه قاجار، به عنوان یکی از شاهان مشهور دوره قاجاریه، نه تنها به خاطر اصلاحات اجتماعی و سیاسی خود شناخته میشود، بلکه به دلیل علاقه ویژهای که به فناوریهای جدید داشت، یکی از پیشگامان ورود ابزارهای مدرن به ایران بود. یکی از جالبترین و شاید عجیبترین دستاوردهای زمان او، ورود اولین تلفن همراه به ایران است. این وسیله که از لحاظ ظاهری هیچ شباهتی به تلفنهای همراه امروزی نداشت، از طریق سفرهای بینالمللی شاه وارد کشور شد و نمایانگر آغاز دوران جدیدی از فناوری در ایران بود.
ناصرالدین شاه یکی از پادشاهانی بود که همواره به دنبال آشنایی با دنیای مدرن و ابزارهای تکنولوژیک جدید بود. او طی سفرهای خود به اروپا با انواع مختلفی از فناوریهای نوین آشنا شد که بسیاری از آنها را به ایران آورد. از جمله این ابزارها میتوان به اولین تلفن همراه اشاره کرد که شاه در یکی از سفرهایش به اروپا خریداری کرد. تلفن همراه ناصرالدین شاه ساخت کارخانه «آلبیس» در شهر زوریخ سوئیس بود و به نظر میرسد در حدود سال ۱۲۳۰ خورشیدی به ایران وارد شد.
اولین تلفن همراه وارد شده به ایران با تلفنهای همراه امروزی تفاوتهای بسیاری داشت. این تلفن که به تلفن همراه ناصرالدین شاه شهرت پیدا کرد به کابلهای تلفن بین راه متصل میشد و به واسطه آن ارتباط برقرار میشد. در واقع، این دستگاه بیشتر شبیه به یک تلفن ثابت قابل حمل بود که به شاه امکان میداد حتی در سفرهایش از آن استفاده کند. این تلفن دارای راهنمای فارسی بود و به عنوان یکی از نوآوریهای آن زمان شناخته میشد.
ورود اولین تلفن همراه به ایران توسط ناصرالدین شاه، هرچند بیشتر جنبه نمادین داشت و به صورت گسترده مورد استفاده قرار نگرفت، اما نشاندهنده ورود فناوریهای جدید به کشور و تأثیر آنها بر شیوههای ارتباطی بود. با این حال، به دلیل محدودیتهای زیرساختی و هزینههای بالا، این فناوری بیشتر در اختیار نخبگان و درباریان قرار داشت و استفاده عمومی از آن بسیار محدود بود. اما این اتفاق مهم، مقدمهای برای پذیرش فناوریهای مدرن دیگر در ایران شد و پایهگذار ایجاد زیرساختهای تلفن و مخابرات در سالهای بعدی گردید.
استفاده ناصرالدین شاه از این تلفن همراه، توجه درباریان و رجال سیاسی را به خود جلب کرد. بسیاری از آنها با دیده تحسین به این فناوری نگاه میکردند و این اقدام شاه را نشانهای از تمایل او به نوسازی و پیشرفت کشور میدانستند. اما از سوی دیگر، برخی از نخبگان محافظهکار و مخالف تغییرات سریع اجتماعی و فناوری، با دیده شک و تردید به این ابزار جدید نگاه میکردند و آن را تهدیدی برای ارزشهای سنتی جامعه میدانستند.
ورود اولین تلفن همراه توسط ناصرالدین شاه بخشی از یک روند بزرگتر در جهت نوسازی ایران بود. شاه قاجار در طول دوران حکومت خود نه تنها به واردات تلفن پرداخت، بلکه فناوریهای دیگری مانند راهآهن، ماشین چاپ و برق را نیز به ایران آورد. او با این کار تلاش میکرد کشور را از نظر زیرساختی به استانداردهای مدرن جهانی نزدیکتر کند.
هرچند که استفاده از تلفن همراه ناصرالدین شاه به دلایل زیرساختی و فنی محدود بود، اما این اقدام زمینهساز توسعه سیستمهای مخابراتی در ایران شد. با گذشت زمان و با توسعه شبکههای ارتباطی در دوران پهلوی، ایران توانست به یکی از کشورهای پیشرو در منطقه در زمینه فناوری مخابرات تبدیل شود. میراث ناصرالدین شاه در این حوزه، همچنان در تاریخ فناوری ایران باقی مانده و نمادی از تمایل کشور به پیشرفت و نوآوری است.
اولین تلفن همراه در ایران که متعلق به ناصرالدین شاه بود، نمادی از علاقه او به فناوری و نوآوری بود. این دستگاه هرچند به لحاظ کارکرد با تلفنهای همراه امروزی بسیار متفاوت بود، اما ورود آن به ایران نشاندهنده گامهای اولیه این کشور در جهت توسعه فناوریهای مدرن بود. تلاش ناصرالدین شاه برای ورود فناوریهای نوین به ایران نه تنها نشان از تمایل او به نوسازی کشور داشت، بلکه زمینهساز تغییرات بزرگی در سیستمهای ارتباطی و مخابراتی ایران در آینده شد.