قرص پروپرانول برای چیست | قرص پروپرانول برای کاهش استرس + عوارض Propranolol
قرص پروپرانول برای چیست
قرص پروپرانول یکی از داروهای اعصاب است که با تجویز پزشک قرص پروپرانول برای کاهش استرس و برخی موارد دیگر استفاده می گردد عوارض قرص پروپرانول برای کاهش استرس و موارد مصرف قرص پروپرانول را شرح خواهیم داد. اگرچه مصرف قرص پروپرانول باعث تسکین وضعیت اضطراب و استرس ما می‌شود اما مصرف دایمی آن اعتیادآور است و بعد از آن بدون خوردن قرص کاری را نمی‌توانیم انجام دهیم. همچنین، بتابلاکرها مانند پروپرانول تنها می‌تواند آدرنالین را بلاک کند اما تولید آن را متوقف نمی‌کند.
قرص پروپرانول برای کاهش استرس و اضطراب (Propranolol) دارویی از دسته بتابلاکرهاست (بتا بلاکرها باعث کاهش آدرنالین در بدن و پیشگیری از اضطراب می‌شوند) که با نام‌های تجاری ایندرال و پرانول هم شناخته می‌شود، این دارو عمدتا برای درمان فشارخون و نامنظمی تپش قلب مورد استفاده قرار می‌گیرد. قرص پروپرانول برای بیماری‌های گوناگون دیگری چون تسکین درد قلبی، پیشگیری از سردردهای میگرنی و درمان بی‌نظمی تپش تجویز می‌شود. قرص پروپرانول Propranolol در تعدادی از اختلالات فیزیکی مانند لرزش اساسی و نیز روحی مانند فوبیای اجتماعی، اختلال اضطراب و اختلال هراس به‌ویژه اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) نیز کاربرد دارد.
فرمول شیمیایی قرص پروپرانول C16H21NO2 است. پس از 1 تا 3 ساعت به حداکثر غلظت پلاسمایی می رسد و نیمه عمر آن 4 تا 5 ساعت است. اما زمان اثرگذاری آن طولانی تر از نیمه عمرش است و ممکن است تا 12 ساعت طول بکشد. بیش از 99٪ آن از راه مدفوع از بدن خارج می شود. قرص پروپرانول برای کاهش استرس و اضطراب بلوک کننده غیراختصاصی گیرنده های بتا یک و بتا دوی سمپاتیک می باشد.
قرص پروپرانول برای کاهش استرس
قرص پروپرانول برای کاهش استرس و اضطراب توسط پزشک متخصص تجویز می شود. اضطراب و استرس یکی از مشکلاتی است که تقریبا گریبانگیر بسیاری از افراد است. هراس از زندگی، ترس از آینده و افسوس درباره گذشته همگی می‌توانند باعث ایجاد اضطراب و استرس به دنبال آن تپش قلب در فرد گردند. در این مواقع اولین چیزی که به ذهن می‌رسد مراجعه به روانپزشک و مصرف داروهای شیمیایی است حتی برخی افراد بدون مراجعه به پزشک خود اقدام به تهیه قرص پروپرانول برای کاهش استرس شدید و اصطلاحا آرام‌بخش می‌کنند که ممکن است این کار عوارض جبران‌ناپذیری در پی داشته باشد. در ادامه با یکی از داروها با نام قرص Propranolol برای درمان استرس و اضطراب در این زمینه آشنا می‌شوید.
یکی از علایم اصلی اضطراب و استرس بالا رفتن ضربان قلب است که به عنوان بخشی از پاسخ جنگ و گریز بشمار می‌رود. در مواقع خطر، بدن آدرنالین را به منظور افزایش کار قلبی و پمپاژ سریع‌تر خون و اکسیژن تولید میکند. در این موارد مصرف قرص پروپرانول برای کاهش استرس اضطراب، باعث می‌شود کمتر احساس ضعف و سستی کنیم. تقویت عضلات با افزایش خون‌رسانی که ما را وحشت‌زده و عصبانی میکند در صورت سریع کار نکردن قلب اتفاق نمی‌افتد. به دلیل این دو فایده مهم پروپرانول است که از آن برای درمان استرس و اضطراب استفاده می‌شود.
اگر شما دارای فشار خون بالا می‌باشید، قرص پروپرانول اجازه می‌دهد تا فشار خون در رگ‌های خونی‌تان کاهش یابد و به پیشگیری از ریتم غیر طبیعی سریع قلب (آریتمی) کمک میکند. همچنین این بتابلاکر معمولا برای کمک به جلوگیری از میگرن توسط پزشک متخصص باید تجویز گردد و مصرف خودسرانه ممنوع است.
موارد مصرف قرص پروپرانول Propranolol
قرص پروپرانول را دقیقا طبق تجویز پزشک مصرف کنید. به طور معمول شما می‌توانید یک عدد قرص ۲۰ تا ۴۰ میلی‌گرم پروپرانول را یک ساعت قبل از قرار گرفتن در یک موقعیت استرس زا و مضطرب با نظر پزشک بخورید. درمان استرس با قرص پروپرانول ممکن است طولانی مدت باشد. لذا دارو را تا زمانی که پزشک توصیه کرده است مصرف نمایید. در صورت مصرف طولانی مدت قرص پروپرانول برای کاهش استرس و اضطراب، قطع ناگهانی این دارو می تواند عوارضی داشته باشد به همین دلیل لازم است قطع دارو زیر نظر پزشک و به تدریج انجام شود.
مقادیر متفاوتی از قرص پروپرانول برای علل مختلف همچون ترس و استرس تجویز می شود. شکل طولانی اثر پروپرانول معمولاً روزی یک بار مصرف می شود. مهم است که دارو را هر روز ساعت معینی بخورید. معمولاً بهتر است دارو را صبح پیش از صبحانه مصرف کنید تا فراموش نکنید. قرص پروپرانول را می توان با یا بدون غذا مصرف کرد. هر روز پیش از خوردن پروپرانول نبضتان را بشمارید و فشارتان را اندازه بگیرید اگر کمتر از 60 در دقیقه بود، یا فشار سیستولی (عدد بالایی ) کمتر از 90 میلی متر جیوه بود، پیش از خوردن داروی آن روز با پزشکتان مشورت کنید.
هیچگاه بیشتر از مقدار تجویز شده قرص پروپرانول مصرف نکنید. از دستورات پزشکتان به دقت پیروی کنید. اگر یک نوبت را فراموش کردید، به مجردی که به یاد آوردید مصرفش کنید. البته اگر کمتر از 8 ساعت تا نوبت بعدی مصرف دارو رسیده است ، نوبت فراموش شده را رها کرده ، به برنامه منظم دارویی تان بازگردید.
اگر بیش از یک نوبت در روز قرص پروپرانول برای کاهش اضطراب مصرف می کنید، اگر تقریباً موقع نوبت بعدی مصرف دارو رسیده است ، نوبت فراموش شده را مصرف نکنید. مقدار دارو را دو برابر نکنید و دارو را بدون هماهنگی با پزشکتان قطع نکنید.
با قطع مصرف قرص پروپرانول ممکن است در معرض خطر یک حمله قلبی باشید. در اکثر مواردی که قرص پروپرانول تجویز می شود، بیماری را مهار می کند و نه درمان . و این بدین معناست که ممکن است لازم باشد چندین سال یا تا پایان زندگی آن را مصرف کنید.
در ارتباط با مصرف قرص پروپرانول Propranolol موارد زیر را در نظر داشته باشید:
هرگز مصرف این دارو را به صورت ناگهانی متوقف نکنید.
قرص پروپرانول می‌تواند منجر به نتایج غیرطبیعی در نتایج آزمایشی شود.
اگر در حال درمان پرفشاری خون هستید، استفاده از قرص پروپرانول را حتی زمانی که احساس خوبی دارید مصرف کنید.
دارو را در دمای اتاق و به دور از رطوبت نگه‌داری کنید.
هرگز اجازه ندهید داروی مایع منجمد شود.
عوارض قرص پروپرانول برای کاهش استرس
اگر برای کاهش استرس و اضطراب از قرص پروپرانول Propranolol استفاده می کنید باید با عوارض مصرف قرص پروپرانول آشنا باشید. اسهال، تهوع، سردی دست و پاها، اختلالات خواب، تغییر در میل جنسی و ریزش مو می‌تواند در صورت مصرف قرص پروپرانول پدیدار گردد. عوارض مصرف این دارو را می‌توان موارد زیر دانست:
افزایش وزن: بتابلوکرها باعث وزن‌گیری افراد می‌شوند. بلاک کردن آدرنالین در بدن باعث شلی بدن شده و ممکن است سطح سوخت و ساز را پایین آورده و منجر به افزایش در بدن شود.
افسردگی و خستگی: ما به مقداری آدرنالین برای تحرک و بشاش بودن نیاز داریم. در صورتیکه این دارو آدرنالین را در بدن بلاک میکند که این موضوع علاوه بر بروز افسردگی باعث از دست دادن کالری و خستگی هم می‌شود. احساس خستگی و خواب آلودگی از علائم رایج در زمان مصرف این دارو می باشد لذا در صورت وقوع این علائم از رانندگی و کار با وسایلی که نیاز احتیاط دارد تا زمانی که اثر دارو برطرف نشده، خودداری نمایید.
تاری دید و احساس سرگیجه: زمانی که ضربان قلب کاهش یابد احتمال سرگیجه یا غش در فرد افزایش می‌یابد. تاری دید هم از دیگر عوارض مصرف این دارو است. همچنین احساس سرما و یخ کردن دست یا پا ها، تنگی نفس، اختلال در خواب و کاهش ضربان قلب ممکن است با مصرف این دارو رخ دهد در صورت بروز این علائم به پزشک خود مراجعه نمایید.
کاهش میل جنسی: در تعداد کمی از مصرف کنندگان این دارو کاهش میل جنسی، اختلال در خلق و خو، سر درد و سؤهاضمه دیده شده است در صورتی که این علائم را داشتید حتما با پزشک خود صحبت نمایید.
تشدید آسم و تنگی نفس: از آنجا که پروپرانول علاوه بر اثر بر روی گیرنده های بتا در سلول های قلبی و عروقی، به گیرنده های مشابه در سایر نواحی بدن از جمله عروق ریه نیز می توانند متصل شود، می تواند عوارض جانبی در سایر نقاط بدن نیز ایجاد نمایند. لذا در صورتی که مشکل تنفسی دارید و یا از دارو های ضد آسم استفاده می نمایید احتمالا مصرف این دارو برای شما مناسب نباشد و علائم ریوی شما را تشدید نماید.
موارد منع مصرف قرص پروپرانول
بیماری مزمن ریه
آسم
دیابت
بیماری مشخص قلبی
فشار خون پایین
اشکال در تنفس تنگی نفس یا خس‌خس سینه
سرد شدن کف دست و پا
کاهش ضربان قلب
سرگیجه یا سیاهی رفتن چشم در هنگام بلند شدن از حالت خوابیده یا نشسته
تورم دست‌ها و پاها یا افزایش وزن ناگهانی (۱/۵ کیلو در ۴۸–۲۸ ساعت)
افسردگی، گیجی، یا توهم (شنیدن، دیدن، یا احساس چیزهایی که وجود ندارند) درد قفسه سینه مفاصل یا کمر، تب، گلودرد
بثورات جلدی، یا هرگونه کبودی که یا خون‌ریزی غیرعادی
تداخل دارویی با قرص پروپرانول
مقدار مصرف انسولین و داروهای خوراکی پایین آورنده قند خون ، هنگام مصرف همزمان با قرص پروپرانول، باید تنظیم گردد تا از کاهش بیش از حد قندخون جلوگیری شود.
در صورت مصرف همزمان داروهای مسدود کننده گیرنده بتا ـآدرنرژیک با داروهای مسدود کننده کانالهای کلسیمی یا کلونیدین ، اثرات کاهش فشارخون ممکن است تشدید شود.
مصرف همزمان داروهای مهار کننده مونوآمین اکسیداز با قرص Propranolol برای کاهش استرس، به علت امکان افزایش شدید فشار خون ، توصیه نمی شود.
در صورت مصرف همزمان قرص پروپرانول با آمین های مقلد سمپاتیک که دارای فعالیت بتا ـ آدرنرژیک هستند، ممکن است اثرات هر دو دسته دارو کاهش یابند. گزانتین ها در صورت مصرف همزمان با این دارو ممکن است موجب مهار اثرات درمانی هر دو دسته دارو شوند. همچنین ، کلیرانس تئوفیلین افزایش می یابد.
داروی گیاهی جایگزین پروپرانول
به علت عوارض و خطرات مرتبط با قرص پروپرانول، بسیاری از افراد به داروهای گیاهی جایگزین قرص پروپرانول برای از بین بردن علائم خود رو می‌آورند.
از آنجایی که قرص پروپرانول برای مشکلاتی مانند لرزش و پیشگیری از میگرن تجویز می‌شود، جایگزین‌های که برای هر کدام از این مشکلات مناسب هستند، تجویز می‌شود.
بهترین کار برای یک بیمار این است که با پزشک خود صحبت کند. با در نظر گرفتن شرح کامل پزشکی بیمار، پزشکان می‌توانند یک داروی گیاهی جایگزین قرص پروپرانول که برای نیازهای خاص آنها از همه مناسبتر باشد تجویز کنند.
قرص پروپرانول با اتصال به گیرنده های مخصوصی در سلول های قلبی و عروقی به نام گیرنده های بتا، با مسدود کردن آنها فرمان کاهش فعالیت قلبی را به اعصاب قلب منتقل میکند. پس از دریافت این پیام عصبی، با کاهش ضربان قلب باعث منظم شدن ضربان قلب می شود، این عمل می تواند منجر به کاهش فشار خون در عروق خونی گردد و به پیشگیری از ضربان نامنظم قلبی کمک کند. به علت اینکه قلب با عملکرد قرص پروپرانول انرژی کمتری مصرف می کند، می تواند به کاهش درد های قفسه سینه در آنژین های صدری کمک نماید و همچنین پروپرانول می تواند در پیشگیری از حملات قلبی به دنبال این درد های قلبی نیز مؤثر باشد و مرگ و میر پس از سکته های قلبی را کاهش دهد. البته امروزه داروهای جدیدتری نیز از این گروه تولید شده است ولی قرص پروپرانول Propranolol برای کاهش اضطراب و استرس و … همچنان جزء داروهای بسیار پرمصرف محسوب می شود.
