طریقه تمیز كردن استپر موتور خودرو انژکتوری | اسپری تمیز کننده استپر موتور
استپر موتور خودرو نقش بسیار مهمی را دارد و باید هر چند وقت یکبار تمیز شود طریقه تمیز كردن استپر موتور خودرو و بهترین مارک اسپری تمیز کننده استپر موتور را در این پست بیان خواهیم کرد.
طریقه تمیز كردن استپر موتور
تمیز كردن استپر موتور باید با دقت زیادی انجام شود تا استپر آسیب نبیند اگر قطعه استپر دچار سوختگی و یا آسیب دیدگی شدید نباشد ، خودتان هم می توانید آن را تعمیر و تمیز نمایید زیرا احتمالا این قطعه کثیف شده است و به همین دلیل عملکرد درستی ندارد و با تمیز كردن استپر موتور می توانید خودرو خود را تعمیر کنید.
برای تمیز كردن استپر موتور ابتدا انجام این کار دستکش کار بپوشید سپس بست مثبت باتری را جدا نمایید تا برق خودرو قطع شود. سپس با فیش استپر موتور جدا کنید و با ابزار مخصوص پیچ های این قطعه را باز کنید تا از دریچه گاز جدا شود. هرگز به شفت مرکزی استپر موتور دست نزنید و آن را جابه جا نکنید و آن را نچرخانید. چرخاندن و ایجاد فشار به شفت موجب آسیب دیدگی دنده ها و از کار افتادن استپر موتور می شود زیرا شفت با یک گیربکس چرخ دنده حلزونی به موتور استپر متصل است.
وظیفه اصلی استپر موتور خودرو روشن نگه داشتن خودرو در شرایط کارکرد در دور پایین موتور می باشد. اگر در هنگام درجا کار کردن موتور، دور موتور دائما با نوسان روبرو شود و نتواند ثابت شود، نشانه ای از عدم کارکرد صحیح استپر خودرو می باشد. علاوه بر این نیز ممکن است در دور موتورهای بالا و حتی در اتومبیل در حال حرکت نیز با مشکل تغییر ناگهانی دور موتور مواجه شویم. همچنین ممکن است در صورتی که خودرو می ایستد و یا خودرو با گرفتن کلاچ به دور موتور پایین میرسد، اتومبیل خاموش گردد که همه این علائم، نشان از عدم درست کار کردن استپر خودرو می دهد و باید برای رفع آن، استپر خودرو را باز کرده و آن را عیب یابی نمود.
معمولا چون استپر موتور در معرض پاشش سوخت و هوا قرار می گیرد دچار کثیفی و آلودگی می گردد که باعث بسته شدن دریچه و یا ناقص باز شدن آن می شود. اغلب این مشکل راه حل بسیار ساده ای داشته و تنها با باز کردن و تمیز كردن استپر موتور خودرو می توان آن را حل نمود.
یکی از قطعات موتورهای پژو وسمند که در صورت تعویض دیگر قطعه اصلی را جهت جایگزینی پیدا نخواهید کرد استپر موتور است.رد پای قطعات چینی در خصوص این قطعه نیز یافت می شود.از نظر ظاهر تفاوتی با قطعه اصلی نداردو در صورت مقایسه قطعه اصلی با نمونه چینی; تنها تفاوتی که با اندکی دقت قابل مشاهده است موقیعت نوشته های جنس اصلی; دو میلیمتر پایین تر از نمونه چینی است .البته اندک تفاوتی نیز در فونت نوشته ها نیز وجود دارد.
اسپری تمیز کننده استپر موتور
اسپری تمیز کننده استپر موتور بسیار مهم است و باید با دقت از آن در تمیز كردن استپر موتور خودرو استفاده کرد پس از باز کردن استپر موتور خودرو که چرب شده و یا دوده گرفته ، اسپری تمیز کننده استپر موتور (انژکتور شور) را بردارید و یک نازل باریک نصب نمایید و ان در مرکز شفت استپر موتور قرار دهید و با فشار اسپری کنید . اسپری تمیز کننده استپر موتور انژکتور شور قدرت پاک کنندگی زیادی دارد و تمام آلودگی ها و چربی های داخل استپر موتور را پاک می کند و به این دلیل که استپر را به سمت زمین نگه داشته اید، آلودگی ها را بیرون می کشد.
وقتی به طور کامل از شست و شو و تمیز كردن استپر موتور (فضای داخل و شفت استپر موتور خودرو) اطمینان یافتید اجازه دهید که مایع انژکتور شور از رو و درون استپر موتور خشک شود. با اسپری انژکتور شور محل قرار گیری استپر و محل برخورد نوک استپر با دریچه گاز را تمیز کنید و آلودگی های باقی مانده را با دستمال تمیز پاک کنید.
اگر اسپری انژکتور شور در هنگام تمیز كردن استپر موتور با پوست دست و یا چشم برخورد کند بسیار خطرناک و دردناک است بنابراین بهتر است در هنگام تمیز كردن استپر موتور خودرو پوست بدن و یا چشم به سرعت با آب سرد شست و شو دهید. تنفس بخارات اسپری انژکتور شور برای ریه ها مضر است از این رو توصیه می شود از این اسپری در مکان های بازو با فاصله از بدن استفاده شود . اسپری انژکتور شور حلال بسیار قدرتمندی است و بسیار بسیار اشتعال پذیر و منفجر شونده است و باید به دور از جرقه و حرارت موتور استفاده شود.
نحوه تمیز كردن استپر موتور
۱. موقعی که استپر رو با اسپری دارید تمیز میکنید نوک استپر رو ، رو به زمین بگیرید
۲. حتما اون محفظه ای که روی دریچه گاز وصله و به فیلتر هوا میرسه رو در بیارید
۳. بهتره که خود دریچه گاز رو هم تمیز کنید : گاز بدید(نگهش دارید و نزارید ماشین خاموش بشه ) و موقعی که دریچه باز میشه توش اسپری کنید (قبل از اینکار روی اسپری رو بخونید که باید موتور خاموش باشه اینکار رو بکنید یا روشن ؟ یا سرد باشه یا گرم ؟؟ روی خودش نوشته )
۴. حواستون باشه که موقعی که دستتون کثیفه به موبایلتون دست نزنید تا موقعی که موبایلتون رو بعدش دیدید مثل من اینطوری نشید
۵. بعد از اینکه استپر رو بستید قبل از اینکه ماشین رو روشن کنید باید ۵ بار سویچ رو روی حالت ON بزارید و ۱۰ ثانیه صبر کنید و خاموش کنید و ۱۰ ثانیه صبر کنید.
استپر موتور تقریبا کارکردی شبیه ساسات در موتورهای کاربراتوری دارد.البته وظایف دیگری نیز دارد.که علاوه بر وظیفه گفته شده می باید توازنی بین گشتاور و بار موتور به وجود بیاورد تا سرعتی ثابت را در دور ارام به وجود اید.البته می باید قطعات دیگری نظیر سنسور دور ارام وجود داشته باشد.
عمده خرابی استپر موتور در هنگام عملکرد موتور در دور ارام نمایان می گردد.خرابی ان باعث نوسان دور موتور در دور ارام خواهد شد.معولا اولین کار مکانیک جهت رفع ایراد تمیز كردن استپر موتور و دریچه آن خواهد بود.که تا حدودی مشکل بر طرف خواهد شد.
در صورت عدم رفع مشکل با تمیز كردن استپر موتور در مرتبه بعد چک کردن نشتی هوا از اطراف محوطه استپر موتور است . که معمولا اورینگ ان تعویض خواهد شد.این نشتی هوا در سیستم ورودی هوا نیز می تواند وجود داشته باشد.در مراحل بعد در صورتیکه موتور در موارد ذیل دچار ایراد نباشد می باید نسبت به تعویض استپر موتور خودرو اقدام نمود.
بیشتر خودروهای امروزی که مجهزبه آپشن هایی چون کروز کنترل و یا محدود کننده سرعت هستند از مکانیزم دریچه گاز الکترونیکی استفاده شده است. به این معنی که موتور الکتریکی هوشمندی میزان فشار راننده بر پدال گاز را از پتانسیومتر قرار گرفته بر پدال دریافت می کند و با باز کردن دریچه گاز اطلاعات مور نیاز برای شتابگیری و یا عملکرد صحیح آپشن هایی چون کروز کنترل و یا محدود کننده سرعت را در اختیار کامپیوتر مرکزی خودرو (ECU) می گذارد.
اما در خودروهای انژکتوری قدیمی تر از مکانیزم دریچه گاز مکانیکی یا سیمی استفاده شده است. این خودروها با پیچیدگی بیشتر مجهز به آپشن کروز کنترل هستند اما عملکرد مکانیزم دریچه گاز آن ها مستقیما به پدال متصل است و این اتصال الکترونیکی نیست بلکه مکانیکی و از نوع اهرم بندی و یا سیمی می باشد.
میزان باز و بسته بودن دریچه گاز خودرو با فشردن پدال و حرکت مجموعه ای از اهرم ها و یا کشیده شدن یک سیم مشخص می شود. از این رو سنسور یا حلزونی دریچه گاز یا همان TPS وظیفه اطلاع دادن از میزان باز شدن دریچه گاز و میزان سوخت و هوا مورد نیاز متناسب با پدال گاز را بر عهده دارد. دور در جا یا دور ایده آل پیشرانه با این سنسور هیچ ارتباطی ندارد. دریچه گاز سنسور یا استپر موتور در این نوع مکانیزم وظیفه تنظیم هوای ورودی به منظور روشن نگه داشتن پیشران هوا را بر عهده دارد.
روش بستن استپر موتور پس از تمیز كردن
ابتدا قفل باطری های را بردارید.
سپس سوکت استوپر موتور را بردارید.
دو پیچ دو طرف استوپر را باز کرده و استوپر معیوب را خارج کنید.
استوپر موتور جدید را در محل مربوطه قرار داده، پیچ ها ببندید و سوکت را متصل نمایید.
قفل باطری را گذاشته و محکم کنید.
سوئیچ را به مدت ۱۵ ثانیه روی برق قرار داده، سپس ۱۵ ثانیه از حالت برق خارج کنید و این عمل را ۳ مرتبه تکرار نمایید.
(این عمل جهت هماهنگی استوپرموتور با کامپیوتر (ECU) باید حتما انجام شود و باید قبل از اینکه استارت انجام شود.
در هنگام اسپری کردن حتماً سر استپر را به سمت پائین گرفته و اسپری را روی قسمت های فلزی بپاشید.
در برخی خودروها مانند پژو 405 و پارس ، پس از تعویض یا شستشوی استپر موتور و نصب مجدد باید 3 بار سوئیچ را به مدت 30 ثانیه باز و سپس بسته نمود.
بعد از انجام این عملیات، استارت بزنید…
پیش از بستن استپر موتور بر محل قرارگیری خود از 3 قطره روغن یا 10قطره روغن موتور استفاده کنید تا این روغن محل تلاقی چرخدنده و حلزونی درون استپر را به منظور عملکرد صحیح این قطعه روانکاری کند. عدم استفاده از روغن عملکرد استپر موتور را مختل می کند.
استپر را به آرامی بر جای خود قرار دهید و بدنه آن را آرام به دریچه گاز نزدیک کنید تا کامل در محل صحیح خود قرار بگیرد. این قطعه بسیار ساده در جای خود بسته می شود. سپس فیش استپر موتور و بست مثبت باتری را متصل کنید و تنها سوئیچ را برای 10 ثانیه پیش از استارت زدن سوئیچ باز کنید و ببندید و این کار را دو تا سه بار تکرار کنید و پس از آن استارت بزنید.
اگر شفت استپر موتوررا دستکاری نکرده باشید ، این قطعه عملکردی صحیح و روان پس از چند ثانیه خواهد داشت. اگر پس از شست و شو استپر موتور، هنوز عملکرد آن مناسب نشد ، می تواند این قطعه و یا قطعات دیگر آسیب دیده باشد.
استپر موتور یک موتور الکتریکی با عملکرد پله پله است که عملکردی فیدبک مانند دارد. برای روشن ماندن پیشرانه در دور ایده آل از سوی ECU، عملکرد خود را تنظیم می کند. چرخه صحیح این رفتار فیدبک گونه موجب عملکرد صحیح پیشرانه در حالت دور درجا می شود.
استپر موتور قطعه ای مکانیکی-الکترونیکی است که با آلودگی های موجود در دریچه گاز مانند هوای کثیف، دوده روغن و … ارتباط زیادی دارد و بعد از مدتی عملکرد آن مختل می شود و در هنگام دور درجا، یا ورود به دنده (در خودروهای اتوماتیک) یا ترمزگیری شدید و یا در فصل سرما نمی تواند با سرعت مناسب و مورد نیاز اعمال تغییرات را انجام دهد و در این مواقع منجر به نوسان های شدید در دور موتور در حالت دور درجا ، خاموشی پیشرانه یا گاز خوردن بیهوده می شود.
علائم خرابی استپر موتور خودرو
همانطور که گفتیم این قطعه کوچک به وسیله ECU یا همان کامپیوتر خودرو کنترل می شود. استپر توسط ECU و به وسیله ۴ ترانزیستور کنترل می شود. زمانی که دمای موتور به درجه مورد نظر ECU برسد، آنگاه کامپیوتر خودرو دریچه را در بسته ترین حالت ممکن نگه می دارد تا هوای اضافی دیگری وارد موتور نشود. در حقیقت از مهمترین علائم خرابی استپر می توان به این موضوع اشاره نمود که اگر دور موتور در زمان درجا کار کردن، مدام با تغییر ناگهانی روبرو شود به این معنی است که استپر خودرو خراب شده است. در کل می توان علائم خرابی استپر به ۴ دسته زیر تقسیم نمود.
۱- بالا بودن دور موتور خودرو پس از روشن شدن
۲- خاموش شدن خودرو در زمان رها کردن ناگهانی پدال گاز
۳- کاهش شدید دور موتور خودرو در زمان روشن شدن کولر
۴- عدم پایداری کلی دور موتور خودرو
در کل علائم خرابی استپر توسط دستگاه دیاگ تشخیص داده می شود.این قطعه روی هوزینگ دریچه هوا قرار دارد و هر از گاهی باید نسبت به تمیز كردن استپر موتور. استپر در واقع قطعه ای الکترونیکی است و نباید ان را با حلال هایی نظیر بنزین تمیز نمود و حتی نباید اجازه داد که مکانیک هم این کار را انجام دهد. در حقیقت این قطعه دارای چرخ دنده های پلاستیکی کوچکی می باشد که نباید با باز و بستن آن منجر به خرابی شود. گفتنی است با این که این قطعه بسیار حساس می باشد، ولی تمیز كردن استپر موتور به وسیله اسپری های مخصوص و بدون دست زدن به آن در زمانی که استپر کثیف است و موتور با دور ارام کار می کند، امری ضروری محسوب می شود. در حقیقت در خودروهای با کارکرد بالا، لازم است تا استپر موتور هر سال تعویض شود.
از دیگر علائم خرابی استپر موتور خودرو می توان به موارد زیر اشاره نمود:
خاموش شدن خودرو در زمان رها کردن ناگهانی پدال گاز
کاهش دور موتور به مقدار زیاد در زمان روشن کردن کولر
گاز خوردن بی دلیل موتور پس از روشن شدن
ثابت نبودن دور موتور خودرو بدون دلیلی خاص
