کفشدوزک ها را بهتر بشناسید

کفشدوزک یکی از کوچک ترین موجودات قرمز رنگ روی زمین است که این جانور کوچک برای حفظ محصولات کشاورزی و مبارزه با آفت ها بسیار مفید است. کفشدوزک ها جثه بسیار ریز و کوچکی دارند و این حیوانات همه چیز خوار 2 تا 3 سال عمر دارند.

کفشدوزک ها به عنوان آفت خوارانی سیری ناپذیر، در نظر کشاورزان و مزرعه داران محبوب هستند. در این مقاله کمی دیگر با این جانوران زیبا آشنا خواهیم شد.

کفشدوزک
رده : حشره
غذا : گیاه‌خوار و گوشت‌خوار (همه چیز خوار)
طول عمر در حیات وحش : 2 تا 3 سال
اندازه : 8 تا 10 میلی‌متر

نقشه گستره محل زندگی کفشدوزک _ قرمز: محل زندگی

قرمزها، نقشه گستره محل زندگی کفشدوزک

مقایسه اندازه یک کفشدوزک با دست انسان

بسیاری از مردم کفشدوزک ها را به دلیل رنگ های زیبا و ظاهر خال خالی شان دوست دارند. ولی کشاورزان آن‌ها را به خاطر اشتهایشان در غذا خوردن دوست دارند. بسیاری از کفشدوزک ها اشتهایی سیری‌ناپذیر در خوردن حشرات گیاه‌خوار مثل شته‌ها دارند و با این کار خود، به حفاظت از محصولات کشاورزی کمک می‌کنند. کفشدوزک ها در میان کلنی (گروه انبوه) شته‌ها تخم‌گذاری می‌کنند. به این طریق هنگامی که تخم‌ها شکسته می‌شوند، لاروهای کفشدوزک (حالت اولیه و کرم مانند کفشدوزک) بلافاصله غذا خوردن را شروع می کنند.

کشاورزان کفشدوزک ها را به خاطر اشتهایشان در خوردن شته ها دوست دارند

کفشدوزک ها در واقع نوعی از سوسک‌ها محسوب می‌شوند
در جهان بیش از 5000 گونه مختلف از این حشره وجود دارد که البته همه آن‌ها دارای چنین میلی نسبت به شته‌ها نیستند. تعدادی از کفشدوزک ها نه تنها شکارچیان حشرات گیاه‌خوار نیستند بلکه خود نیز گیاه‌خوارند . کفشدوزک لوبیای مکزیکی و کفشدوزک کدو از جمله آفت‌های ویرانگر هستند و همان طور که از نامشان مشخص است، از گیاهان و محصولات کشاورزی تغذیه می‌کنند.

کفشدوزک لوبیا مکزیکی

کفشدوزک کدو

کفشدوزک ها ظاهری نیم‌کره، کوچک، خال خالی و بدنی گنبد شکل و دایره‌ای یا بیضوی دارند. کفشدوزک ها پاها و شاخک‌هایی کوتاه دارند.

کفشدوزک ها با نام علمی” Coccinellidae” معمولاً به رنگ زرد، نارنجی و قرمز هستند و لکه‌هایی بر روی بال پوش‌هایشان (بال‌هایی که به مرور زمان تغییریافته و سخت شده است. بالپوش ها بر روی بال اصلی قرار دارند و از آن محافظت می‌کنند) دارند. پاها، سر و شاخک این حشره به رنگ سیاه است.

کفشدوزک ها ظاهری نیم کره، کوچک، خال خالی و بدنی گنبد شکل و دایره ای یا بیضوی دارند

گونه های مختلف کفشدوزک دارای لکه‌هایی با الگوهای مختلف هستند. برخی از آن ها خال دارند و برخی دیگر راه راه هستند، تعدادی نیز هیچ‌گونه لکه‌ای ندارند. کفشدوزک های 7 خال (3 خال سمت چپ، 3 خال سمت راست و یکی در وسط) معمولاً قرمز یا نارنجی هستند.

گونه بدون لکه و زرد

از جمله کفشدوزک هایی که دارای الگوی لکه های غیرمعمول هستند، می‌توان به یکی از گونه های 12 خال کفشدوزک (کفشدوزک ها دارای تعداد خال های مختلفی هستند که یکی از معیارهای دسته بندی آنان است) اشاره کرد که دارای خال هایی سفید در زمینه قهوه‌ای می‌باشد.

کفشدوزک هایی که دارای الگوی لکه های غیرمعمول هستند

گونه‌های بدون لکه کفشدوزک معمولاً به طور کامل سیاه، خاکستری تیره، خاکستری یا قهوه‌ای هستند. به دلیل تنوع در رنگ و ظاهر، تشخیص برخی از آن‌ها نه تنها برای افراد عادی، بلکه برای حشره‌شناسان نیز مشکل است.

یک گونه کفشدوزک بدون لکه

تشخیص برخی گونه‌های کفشدوزک بسیار مشکل است

وجود خال های نمایان و رنگ های جذاب باعث می‌شود کفشدوزک در نظر شکارچیان کمتر جذاب به نظر برسد. کفشدوزک می‌تواند مایعی (زردرنگ، بد مزه، بد بو و کمی سمی) از میان بندپاهای خود ترشح کند که طعم این حشرات را بسیار بد می‌کند. رنگ قرمز کفشدوزک برای حیواناتی که قبلاً خوردن آن‌ها را امتحان کرده‌اند، پیام “من بد مزه هستم” را یادآوری می‌کند. در صورت وجود تهدید، کفشدوزک ممکن است خود را به مردن بزند و همزمان مایع بد بو و بد طعم را برای حفاظت از خود ترشح کند.

کفشدوزک ها اگر چه نمی توانند همانند پشه و کک انسان را نیش بزنند ولی می توانند با آرواره‌های خود گاز بگیرند. در بیشتر گونه‌ها، شما حتی متوجه گاز گرفتن آن‌ها هم نخواهید شد و هیچ‌گونه دردی را حس نمی‌کنید.

کفشدوزک ها هم نوع خوار نیز هستند. در صورت کم یاب شدن غذا، کفشدوزک ها هر کاری که برای زنده ماندن لازم باشد انجام می‌دهند، حتی اگر این کار به معنی خوردن یکدیگر باشد. کفشدوزک گرسنه در صورت مواجهه با یکی از هم نوعان خود، آن‌ها را نیز یک وعده غذایی به شمار می‌آورد. کفشدوزک‌های تازه به بلوغ رسیده یا لاروهایی که تازه پوست‌انداخته‌اند به اندازه کافی برای جویدن نرم هستند. تخم‌ها یا شفیره‌ها نیز منبع تأمین پروتئین برای کفشدوزک هایی است که سهم شته‌هایشان را تمام کرده‌اند.

تصویری کم یاب از هم نوع خواری در کفشدوزک ها

نحوه پرواز کفشدوزک به این شکل است که به هنگام پرواز بالپوش ها بالا رفته و اجازه می‌دهند بال های توری زیر آن باز شوند. بال ها به هنگام پرواز با سرعت زیاد از جلو به سمت عقب حرکت می‌کنند. در هر ثانیه 85 بار این حرکت رفت و برگشتی انجام می‌شود. هنگام فرود نیز دوباره بال ها جمع شده و به زیر بالپوش می روند.