علت روشن شدن چراغ چک ماشین چیست

روشن شدن چراغ چک ماشین رانندگان را به فکر فرو می برد که علت روشن شدن چراغ چک ماشین شان چه می تواند باشد. دلایل روشن شدن چراغ چک خودرو را در ادامه بررسی خواهیم کرد ما در سماتک مهمترین علل روشن شدن چراغ چک ماشین را بیان کرده ایم.

علت روشن شدن چراغ چک ماشین چیست

روشن شدن چراغ چک ماشین می تواند پدیده نگران کننده ای برای مالکان خودرو باشد، چرا که این اخطار کمی کلی تر از آنچه که باید باشد است. ولی اگر از تعدد عوامل و دلایل روشن شدن آن بگذریم، خبر خوش آن است که لازم نیست به محض مشاهده آن، خودرو را متوقف و به یک مکانیکی نشان دهید. قطعا متعجب خواهید شد اگر ببینید چه دلایل رایج بی ربط و غیر معقولی از عوامل این اخطار هستند.

با همه این اوصاف اگر بیش از 5 سال از عمر خودروتان می گذرد، بهتر است محافظه کارانه برخورد کنید و کمی اخطار را جدی بگیرید. سایت سماتک ده دلیل رایج روشن شدن چراغ چک موتور ماشین را منتشر کرده که به ترتیب متداول بودنشان باهم آنهارا مرور می کنیم تا به چشم اندازی از خسارات و هزینه های وارده برسیم.

چراغ چک ماشین یا چراغ خطا پس از ارتقاء سیستم سوخت رسانی خودروها به انژکتوری عمومیت پیدا کرد این چراغ به طور مستقیم به ECU خودرو متصل بوده و به نسبت پیشرفته بودن ECU معانی مختلفی می تواند داشته باشد. در خودروهای قدیمی که ECU های ساده دارند روشن شدن این چراغ می تواند به علت مشکلات جرقه و سوخت رسانی باشد اما در خودروهای امروزی این چراغ می تواند به دلایلی همچون مشکل در موتور، گیربکس، ترمز، تهویه و… باشد.

علت خاموش نشدن چراغ چک

خطاهای ECU که موجب روشن شدن چراغ چک ماشین و خاموش نشدن چراغ چک می شوند و به دوسته ی خطاهای دائم و خطاهای موقت تقسیم می شوند:

خطاهای دائم معمولا به دلیل مشکلات مداوم و طولانی مدت در خودرو ایجاد می شوند مانند خرابی سنسورها و… و باعث خاموش نشدن چراغ چک می شوند
خطاهای موقت خطاهایی هستند که به دلیل مشکلات لحظه ای مانند تغییر ناگهانی داده های سنسور و… به و جود می آیند که اغلب قابل چشم پوشی هستند و در برخی موارد نشانه ای برای به وجود آمدن خطای دائم در آینده می باشند.

هر دو نوع خطایی که در بالا توضیح داده شد در حافظه ی ECU خودرو ثبت شده و چراغ چک ماشین را فعال می کند و علت خاموش نشدن چراغ چک است تا شما به تعمیرگاه مراجعه کرده و خطا را برطرف و از حافظه ECU پاک کنید.

سنسور اکسیژن

رایج ترین دلیل روشن شدن چراغ چک ماشین ، سنسور اکسیژن است. خوشبختانه در مقایسه با سایر موارد، مشکل سنسور اکسیژن با هزینه کمی برطرف می شود. اما از طرف دیگر خرابی سنسور اکسیژن، ECU خودرو را به هم میریزد. به شکلی که می تواند تا 40 درصد هم مصرف سوخت را افزایش دهد! تعویض سنسور اکسیژن به تنهایی 7.2 درصد تعمیرات خودرو را در بر می گیرد. سنسور اکسیژن وظیفه اندازه‌ گیری میزان اکسیژن سوخته نشده را در اگزوز خودرو عهده دار است. از این رو اطلاعات به کامپیوتر خودرو فرستاده می‌ شود تا بهترین نسبت سوخت و هوا وارد سیلندرها شوند. البته احتمال دارد زمان تعویض سنسور‌ها فرا رسیده باشد ولی همچنان موتور به عملکرد خود ادامه دهد که البته در شرایط پیش آمده ، مصرف سوخت بیش‌ تر می گردد. به این نکته توجه داشته باشید که یک سنسور معیوب در مدت طولانی می‌‌ تواند موجبات خراب شدن قطعاتی مانند کاتالیزور و شمع‌ ها را به همراه داشته باشد.

کاتالیزر

تعویض کاتالیزر، علی رغم هزینه قابل توجه آن، بسیار رایج است. مشکل متداولی که بیشتر شامل خودروهای فرسوده می شود. گذشته از این، هزینه تعویض کاتالیزر بخصوص برای خودروهای گران قیمت ، تکان دهنده است. در نتیجه صرف نظر از خودرویی که دارید، تاکید می کنیم که تعویض به موقع شمع ها را جدی بگیرید چرا که در غیر این صورت به خرابی کاتالیزر خود نیز سرعت می بخشید. مبدل کاتالیستی در سیستم اگزوز قرار دارد و در واقع نقش این قطعه بدین نحو است که کربن مونواکسید تولید شده در موتور را به کربن دی اکسید تبدیل کند. گفتنی است تعویض به موقع روغن می تواند نقش به سزایی در افزایش طول عمر مبدل کاتالیستی داشته باشد.

ایراد در سیستم دزدگیر

در صورتی که سیستم دزدگیر خودرویتان عملکرد درستی نداشته باشد، ممکن است موجب خالی شدن باتری و در نتیجه روشن شدن چراغ چک ماشین گردد.

درپوش باک

عامل سوم شاید کمی بی ارتباط به نظر برسد ولی جالب است بدانید درپوش باک اگر محکم بسته نشود می تواند چراغ چک ماشین را روشن کند. ممکن است برایتان پیش آمده باشد که پس از سوختگیری و پر کردن باک، متوجه روشن شدن چراغ چک شده اید، که در این شرایط کافی است درب باک را سفت کنید. اگر مشکل همچنان باقی ماند، درپوش را تعویض نمایید. در برخی موارد دیده شده است که بسته نبودن درب باک بنزین یا شل بودن درب آن باعث روشن شدن چراغ چک خودرو می گردد. بر این اساس در صورتی که به تازگی باک خودرویتان را پر کرده اید و چراغ چک ماشین روشن شده است بهتر است درپوش باک خودرو را چک کنید تا شاید مشکل برطرف شد.

شمع و کوئل

تعجبی ندارد اگر تعویض همزمان شمع و کوئل را یک عامل جدا بدانیم چرا که در اکثر موارد مکانیک پس از تعویض کوئل شمع ها را نیز تعویض می کند. به عبارت دیگر با روشن شدن چراغ چک ماشین ، احتمال خرابی همزمان کوئل و شمع بیشتر از خرابی هریک از آن ها جدا از هم است.

کوئل وظیفه دارد که الکتریسیته با ولتاژ بالای مورد نیاز برای فرآیند جرقه ‌زنی در شمع‌ ها را تامین کند. در واقع در خودروهای قدیمی یک کوئل برای تمام سیلندرها درنظر گرفته می‌ شد اما در خودروهای جدید به ازای هر سیلندر یک کوئل تعبیه شده است. به عنوان مثال بوگاتی شیرون ۱۶ کوئل دارد. البته این موضوع ارتباطی به تعداد کوئل‌ های خودروی شما ندارد ؛ در صورتی که یکی از کوئل‌ ها نیز به درستی کار نکند ، شاهد روشن شدن چراغ‌ چک ماشین در صفحه آمپر خودرویتان خواهید بود. ضمنا در بیشتر مواقع خرابی کوئل ناشی از ایرادات موجود در شمع و سیم‌ های شمع می باشد.

پیش تر اشاره کردیم که بی توجهی به تعویض به موقع شمع و وایرِ شمع ها، به کوئل آسیب خواهد زد، مشکلی که برایتان هزینه ای مضاعف خواهد آورد. تعویض کوئل به تنهایی بیش از 3.5 درصد تعمیرات خودرو را در بر می گیرد.

سنسور دبی جرمی هوا (MAF)

در ایالات متحده ششمین عامل رایج روشن شدن چراغ چک خراب شدن سنسور MAF است و در کلِ غرب حتی رتبه سوم را به خود اختصاص داده است. این اختلاف به دلیل آسیب پذیر تر بودن سنسور MAF در گرد و خاک، هوای خشک، تابستان های گرم، و حتی زمستان های خیلی سرد است. پیشنهاد می کنیم فیلتر هوای خودروتان را (بخصوص ساکنین تهران) مرتب تعویض کنید چرا که به طور موثری از خرابی این سنسور جلوگیری می کند.

ایراد باتری

در یک ‌سری از خودروهای جدید، علاوه بر چراغ وضعیت دینام ، چراغ چک ماشین برای خراب شدن باتری نیز وجود دارد.

از کار افتادن سنسور هوای ورودی

سنسور هوای ورودی وظیفه دارد که میزان هوایی که به موتور وارد می‌ شود را بررسی کند و اطلاعات لازم را برای کامپیوتر خودرو ارسال کند. لرزش درجا، مشکل در استارت زدن و تغییر ناگهانی در موقعیت پدال گاز می‌ توانند از علائم خرابی این سنسور باشند. همچنین اگر موتور خفه می‌ کند یا مصرف سوخت بالاتر است، مشکل می‌ تواند از سنسور ورودی هوا باشد.

وایر شمع خودرو

خرابی وایرِ شمع و حتی خود شمع، چراغ چک ماشین را روشن خواهد کرد. البته خیلی باید خودروتان کم اهمیت باشد برایتان که آنقدر تعویض وایر و شمع ها را به تعویق بیاندازید که چراغ چک پشت آمپرتان روشن شود! در هر لحظه ای، هر مکانی و هر شرایطی، نوع سوخت و ساز و عملکرد خودرو به شمع وابسته است.

نقش وایر اتصال بین شمع و کوئل است و درصورتی که وایر به درستی کار نکند ، دیگر امکان جرقه زنی در موتور وجود نخواهد داشت و چراغ چک روشن خواهد شد. لرزش خودرو در هنگام درجا کارکردن و افت قابل توجه قدرت موتور از علائم خراب شدن وایر می باشند .

لازم به یادآوری مشکلات ناشی از خرابی وایر و شمع نیست، فقط همین قدر بدانید که اگر طبق بروشور و در مدت لازم تعویض نشوند، به زودی کاتالیزور و کوئل احتراق خودروتان هم دچار مشکل می شوند که اتفاقا هر دو این موارد از عوامل روشن شدن چراغ چک ماشین هستند که در ادامه خواهید دید!

ترموستات

عامل رایج تری که توجه بیشتری می طلبد، خرابی ترموستات است. قطعه ای که از بسیاری از قطعات خودرو پرکار تر است و بخصوص در نواحی گرمسیر دائما درگیر می شود. در نتیجه تعجبی ندارد اگر ترموستات را یکی از عوامل رایج روشن شدن چراغ چک ماشین بدانیم.

سیستم چرخش گاز اگزوز (ٍEGR)

مشکلات ERG معمولا هزینه قابل توجهی خواهند داشت بخصوص اگر علاوه بر تعویض شیر ERG تمام پورت های آن را تمیز کنید (اقدامی که بسیار توصیه می کنیم چرا که می تواند تا مدتی طولانی خیالتان را راحت کند). درست است با همه این اقدامات هنوز هم تعویض انژکتور سوخت برای جیبتان خسارت بیشتری دارد ولی مشکلات ERG حداقل برای چراغ چک ماشین متداول تر هستند. سیستم EGR که وظیفه باز چرخانی گاز اگزوز را برعهده دارد، با کاهش دما میزان گاز نیتروژن مونو اکسید خروجی از اگزوز را کاهش می‌ دهد و بازدهی موتور را نیز بهبود می‌ بخشد. گرفتگی شیر این سیستم می تواند موجب پیدایش اختلال در عملکرد این سیستم باشد. از این رو در چنین شرایطی شیر یا باید باز شده و تمیز شود یا به طور کلی با قطعه جدیدی تعویض گردد.

نشتی سیستم خلأ

هر ماشینی چند سیستم خلأ دارد که کارهای مختلفی را انجام می‌ دهند. به عنوان مثال در بوستر ترمز‌ها از سیستم خلأ استفاده می‌ شود. در موتور نیز خلأ اهمیت فراوانی دارد. از این رو اگر خودرو در هنگام کارکردن درجا ضربه می‌ زند یا دور موتور بالا باقی می‌ ماند، ممکن است نشتی خلا در سیستم‌ ها وجود داشته باشد.

نکته شایان ذکر اینکه شلنگ‌ های خلأ پس از مدتی خشک و شکننده می شوند و ترک‌ هایی روی آن‌ها ایجاد می شود که مهم‌ ترین علت نشتی خلأ نیز می تواند همین موضوع باشد.

انژکتور سوخت

جایگاه دهم به انژکتور سوخت تعلق دارد. مشکلی که تقریبا هزینه آور خواهد بود. بنا بر گزارش سماتک، تعویض انژکتور سوخت تنها 2 درصد از کل تعمیرات فنی خودروها در سال 2015 را شامل می شود و تقریبا می توان گفت مشکل رایجی به حساب نمی آید.

جلوگیری از آن هم ساده است ولی همچنان بی توجهی به بعضی نکات مانند رانندگی طولانی با سوخت کم (بخصوص وقتی که بیش از سه چهارم باک خالی است) یا تعویض دیر به دیر صافی بنزین، همچنین سوخت بی کیفیت، می تواند انژکتور را به دردسر بیندازد و شما را هم جزو آن دو درصد کند!

رفع روشن شدن چراغ چک خودرو

ما در این جا یعنی “سماتک” و در این قسمت قصد داریم ۲ روش برای خاموش کردن چراغ چک به شما آموزش دهیم پس با ما همراه باشید.

استفاده از دیاگ خوردو

خودروهایی که ECU دارند یک پورت با نام پورت دیاگ دارند که معمولا در داشبورد نصب است و شما با اتصال دستگاه دیاگ مخصوص، با ECU ارتباط برقرار کرده و می توانید خطاهای موجود، پارامترهای مختلف سنسورها و… را بررسی کنید.

شما با استفاده از این دستگاه خطای ایجاد شده را بررسی می کنید و درصورتی که خطا از نوع اول یا خطای موقت بود آن را به کمک دستگاه دیاگ از حافظه ECU پاک کنید.

جدا کردن کابل باتری

این روش بسیار ساده است که نیاز به امکاناتی از جمله دستگاه دیاگ ندارد و می تواند خطاهای موقت را برطرف کند.

خودرو را خاموش کرده و کابل مثبت و منفی را از باتری جدا کنید.

به مدت ۳۰ ثانیه دست خود را روی بوق نگه دارید تا برق موجود در خازن ها خالی شود.

۱۵ دقیقه صبر کرده و سپس کابل ها را به باطری متصل کنید.

حال اگر خطای موجود در ECU از نوع موقت باشد به همین راحتی از حافظه ی آن پاک شده و چراغ چک ماشین خاموش می شود.

آموزش ریست ECU هنگام روشن شدن چراغ چک

مدارهای داخلی سیستم های الکترونیکی خودروهای امروزی حتی زمانی که خودرو خاموش است نیز کمی برق مصرف می کنند تا پاره ای از اطلاعات حیاتی را در خود نگهدارند. در صورت جدا کردن قطب منفی یا مثبت باتری و قطع اتصال برق خودرو برای دو تا سه دقیقه (پنج دقیقه برای حصول اطمینان)، اختلاف پتانسیل ذخیره شده در خازن های درون مدارهای الکترونیکی خودرو تخلیه شده و به دلیل نبود برق در سیستم، ECU ریست شده و با برقراری مجدد اتصال قطب های باتری ECU از ابتدا آغاز به کار می کند.

برخی از افراد توصیه می کنند که برای ریست شدن ECU خودرو، پس از جدا کردن قطب مثبت یا منفی آن دو را به همدیگه اتصال دهید. این کار باعث اتصال کوتاه شدن مدارهای داخلی خودرو و درنتیجه ریست شدن سریع و بلافاصله ECU (در مقابل با روش صحیح بین 2 تا 5 دقیقه) می شود اما این روش می تواند به صفحات الکترولیت خازن های درون مدارهای الکترونیگی ECU فشار نامتعارف وارد کرده و موجب کم شدن عمر مفید و یا سوختن کل مدار ECU شود که هزینه جدی به همراه خواهد داشت.

ریست ECU برای خاموش کردن چراغ چک ماشین

با ریست کرد کامپیوتر خودرو بسیاری از ایراد های ناشاخته ای که بی دلیل و به ناگه ایجاد شده اند از حافظه خطاهای ECU پاک شده و درصورتی که عیب قابل توجه و جدی در کار نباشد با ریست شدن ECU عملکرد خودرو مجددا نرمال خواهد شد. اما اگر پس از ریست کردن ECU چراغ چک ماشین مجددا روشن شد و خودرو همانند قبل با بروز خطا و ایراد کار کرد می توانید دریابید که واقعا مشکلی در مجموعه الکترونیکی و سنسورهای خودرو پیش آمده است که برای رفع آن ها نیاز به حضور متخصص خواهد بود. آن زمان موقع مناسبی است تا با امداد خودرو جاده ای تماس بگیرید.